Sońǵy jyldary júrip jatqan qurylys jumystarynyń qarqynyna qarasaq, aýdan ekonomıkasynyń damýynda osy salada jaqsy úrdistiń baryna kýá bolamyz. Qurylystyń kóbeıýi áleýmettik máselelerdi sheship, boı kótergen turǵyn úıler, jańa mektepter men balabaqshalar, dárigerlik ambýlatorııalar, demalys oryndary jergilikti turǵyndardyń ıgiligine jarap, jumyssyzdyq deńgeıiniń azaıýyna da óz úlesin qosary sózsiz. Ótken jyldaǵydaı bıyl da aýdanymyzda osyndaı ondy jumystar jalǵasyn taýyp, birqatar mańyzdy nysandardyń irgetasy qalanýda.
Osy rette biz aýdandyq qurylys bóliminiń bas mamany Baqytjan Mashrappen birge birqatar okrýgterde bolyp, salynyp jatqan nysandardy aralap óttik.
Baspana máselesi sheshilýde
Halyqtyń turmys jaǵdaıyn jaqsartatyn kórsetkishteriniń biri turǵyn úımen qamtamasyz etý ekeni belgili. Onyń ústine ár qazaqtyń baspanasy tek turatyn úıi ǵana emes, sondaı-aq, jaqyndaryn kútip, qonaq qabyldar quthanasy, kıeli qara shańyraǵy ekeni anyq. Osy rette bizdiń aýdanymyzda jer telimderi berilip, bıyl birqatar jeke turǵyn úılerdiń qurylysy aýqymdy túrde júrgizilýde.
Máselen, aýdanymyzǵa qarasty Shamalǵan aýylyndaǵy «Úshqońyr» sport mektebiniń mańyna jaqyn ornalasqan jerdiń aýmaǵynda 20 satyp alý quqyǵynsyz jalǵa beriletin, jer úıdiń qurylysy júrgizilýde. 262 mln. 404 myń teńge qarjy qarastyrylǵan bul qurylystyń aıaqtalýy aǵymdaǵy jyldyń mamyr aıyna josparlanǵan. Jalpy, 1,3 gektar aýmaqty alyp, «Nurly jer» baǵdarlamasy aıasynda salynyp jatqan bul úıdiń jobalyq-smetalyq qujattary 2019 jyly «ARS LTD» JShS-men ázirlenip, osy jyldyń qańtar aıynda memlekettik saraptamadan sátti ótken edi. Maquldanǵannan keıin onyń qurylys jumystary «AS-Stroı» JShS-ne berilip, qurylys kompanııasy ótken jyldyń tamyz aıynda jumysyn bastap ketti.
64 sharshy metr jerdi alatyn úıdiń barlyǵy derlik úsh bólmeli. Oǵan qosa ár úıdiń qasynda qosalqy zattardy qoıýǵa arnalǵan qosymsha saraıshyq ta salynǵan. Munan bólek, adamdardyń qolaılylyǵy úshin ınfraqurylym (jer asty qazandyq, sý, gaz, jaryq júıeleri) nysandarynyńda qurylystary aıaqtaldy. Al, búginde kósheler jasalýda.
Sonymen qatar, «Almaty – Bishkek» kúre jolyna jaqyn ornalasqan Áıteı aýylyna qarasty «Ómiruzaq» turǵyn úı kesheninde 30 ga. jer teliminde eki qabatty «taýnhaýs» stılinde salynǵan 520 páterlik 130 úı boı kóterýde. Jobalaý-smetalyq qujattaryn ázirleýge 18,85 mln. teńge qarajat bólingen bul úı búginde úsh kezeńmen salynyp jatyr. Naqtyraq aıtqanda, jalpy 9 mlrd. teńge qarajat bólingen qurylystyń ekinshi kezeńi 2020 jyldyń jeltoqsan aıynda aıaqtalyp, 50 úı salyndy, osy jyldyń maýsym aıynda bitetin úshinshi kezeńde 50 úı salynady. Al, tórtinshi kezeń aǵymdaǵy jyly bastalyp 30 úı boı kóteretin bolady.
Baqytjan Abýturapulynyń aıtýynsha, turǵyzylyp jatqan úıler ýaqtyly salynyp, ári sapaly bolýy úshin onyń qurylys jumystaryn «Korporaııa Aq Orda» JShS, «Kazstroıpodrıad» JShS, «Daneker» JShS, «ÝMR-6» JShS sııaqty birqatar kompanııalar júrgizip jatyr. Bul taýnhaýstyń bir ereksheligi, munda bir úı tórt otbasyna arnalǵan. Ár otbasynyń óziniń jeke baqshasyna arnalǵan jer aýmaǵy bar, oǵan qosa, ár úıdiń aldynda kishigirim avtoturaq ta ornalasqan. Joǵaryda aıtyp ótken Shamalǵan aýylyndaǵy úılerdegi sııaqty munda da jerasty qazandyq, sý, gaz, jaryq júıeleri tolyqtaı júrgizilip, búginde qurylysshylar joldardy asfalttaý jumystaryn júrgizýde.
Aldaǵy ýaqytta munda mektep, balalarǵa arnalǵan oıyn alańdary men saıabaq salynatyn bolady.
Dolanda 25 kelýshige arnalǵan dárigerlik ambýlatorııa salynyp jatyr
Aýdanymyzda turǵyn úılerdiń qurylysynan bólek, áleýmettik ǵımarattardyń qurylys jumystary da qarqyndy júrýde. Sondaı nysannyń biri – Raıymbek aýyldyq okrýgine qarasty Dolan aýylyndaǵy dárigerlik ambýlatorııa.
«Jumyspen qamtý – 2020 jol kartasy» baǵdarlamasy aıasynda salynyp jatqan dárigerlik ambýlatorııa qurylysyna oblystyq bıýdjetten 296,295 mln. teńge bólingen bolatyn. Qurylys-montaj jumystaryn «Golden Sıtı» JShS-gi júrgizip jatqan zamanaýı bir qabatty medıınalyq mekeme aýysymynda 25 adamdy qabyldaı alady.
Alǵashqy kómek kórsetýge barlyq jaǵdaı jasalyp, arnaıy aspaptarmen jabdyqtalǵan emdeý, ekpe bólmesi, tis dárigeri, gınekologııa, terapevt kabınetteri bar mekemeniń qurylys jumystaryn aıaqtaý aǵymdaǵy jyldyń mamyr aıyna belgilengen.
Úshterek aýylynda mektep salynyp jatyr
Aýdannyń áleýeti artyp, ósip-órkendeýimen qatar, halyq sany da edáýir artýda. Osy oraıda túrli salada kókeıkesti másele de týyndaıtyny anyq. Bul rette jyldan-jylǵa ósip kele jatqan turǵyndardyń mektepke degen qajettiligin óteý mańyzdy ekeni belgili. Sondyqtan aýdan ákimdikgi bul máseleni kún tártibinen túsirgen emes. Búginde aýdanymyzda bilim salasy boıynsha úsh aýysymdylyqty joıý maqsatynda mektepterdiń de qurylys jumystary jaqsy jalǵasýda.
Máselen, aǵymdaǵy jyly qoldanysqa beriletin Jambyl aýyldyq okrýgindegi eki aýysymdy mektep solardyń qataryna jatady. Ótken jyldan bastap qurylys jumystaryn merdiger mekeme «SP NEFT» JShS júrgizip jatqan 450 oryndyq mekteptiń salynýyna jalpy 1 mlrd. 289 mln. teńge qarastyrylǵan. 2,2 gektar aýmaqty alatyn úsh qabatty bilim uıasynyń jumysy bıyl aıaqtalyp, qoldanysqa beriledi.
Sonymen qatar, Áıteı aýyldyq okrýginiń Úshterek aýylynda da bıyl 600 oryndyq jańa mektep boı kóteretin bolady. Eki gektar aýmaqta qurylysyn merdiger mekeme «Aqorda» JShS-i júrgizip jatqan bilim mekemesi úsh qabatty bolmaq. Oblystyq bıýdjetten 2 mlrd. 006 mln. teńge qarajat qarastyrylyp, onyń qurylys jumystaryn 2022 jyly aıaqtaý josparlaýda.
Eki mekteptiń aýmaǵynda dene shynyqtyrýmen aınalysýǵa arnalǵan stadıondar men oıyn alandary salynatyn bolady.
Iá, elimizde oryn alǵan kúrdeli jaǵdaıǵa qaramastan, aýdanymyzda qurylys salasy órkendep, kóptegen áleýmettik nysandar salynǵanyn joǵaryda saralap shyqtyq. Bul kún sanap kórkeıip, jańaryp, jasaryp kele jatqan aýdanymyzdyń damýyna úlken yqpalyn tıgizetini anyq.
Aqtoty MYRZABEKQYZY
