Bügınde elımızde azamattyq alu üşın 48 qūjat jinau kerek. Mäjılıs deputaty Qazybek İsa Qazaqstan azamattyǧyn alǧysy keletın qandastar üşın qūjat sanyn qysqartyp, ony bırden berudı ūsyndy, dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly inbusiness.kz tılşısıne sılteme jasap.
Deputat tarihi otanyna oralǧysy keletın qandastar azamattyq aluda qiyndyqqa tap bolatynyn aşyq aitty. «Resei, İzrail jäne taǧy basqa elderde azamattyq alu üşın bır ǧana qūjat talap etıledı, al halqy öte az Qazaqstanda 48 qūjat jinau kerek. Bızde de ūlty qazaq qandastar üşın kerek qūjat sanyn barynşa şektep, bırden azamattyq berıletın boluǧa tiıs», – dedı Qazybek İsa Mäjılıstıŋ jalpy otyrysynda.
Onyŋ aituynşa, soŋǧy uaqytta Qazaqstan azamattyǧyn alu öte qiyndap ketken. «Taǧy bır ülken kedergı – şeteldegı qazaqtardyŋ özderınıŋ qazaq ekenın däleldeuı. Ony qūjat jüzınde räsımdeu eŋ basty mäselenıŋ bırı bolyp otyr. Sondyqtan «etnikalyq qazaq» ekenın däleldeitın qūjatty beru mehanizmın dūrys jolǧa qoimasaq, az uaqytta köp qandasymyzdy «joǧaltyp alu» qaupı tuady», – dedı Qazybek İsa. Sonymen qatar ol Qazaqstan üşın halyq sanynyŋ köbeiuı maŋyzdy ekenın atap öttı. Onyŋ aituynşa, şet elderde 7 mln-ǧa juyq qazaq tūrady. Būl – Qazaqstan halqynyŋ 38%-y. «Būl demografiialyq aspektıde qazaq üşın būl ülken äleuet. Qazır Qazaqstanǧa qonys audaruǧa yntaly şeteldık qazaqtardyŋ sany 1,5 mln adamǧa juyqtaidy. Osy adami resursty bız nege dūrys paidalanbaimyz?», – dedı deputat.
Onyŋ aituynşa, 1993-2021 jyldar aralyǧynda qandastarǧa bölıngen kvota 100 esedei azaiyp ketken. «1993 jyly el bolyp, esımızdı jiyp, etegımızdı jauyp jatqanda 60 myŋdai, 2010 jyly 100 myŋnan asa adam qabyldaǧan Qazaqstan Täuelsızdıgınıŋ 30 jyldyǧynda 1426 adamǧa ǧana kvota bölgen. Būl būrynǧy mejeden 100 esedei tömen. Mūndai anti-rekordqa jetetındei basymyzǧa ne kün tudy?», – dedı Qazybek İsa. Ol kvotanyŋ azaiuyn Köşı –qon agenttıgınıŋ joiylyp, migrasiiamen ainalysu är ministrlıkke, kvotaǧa ūsynys beru är oblys äkımşılıgıne berılgenınen bolyp otyr degen pıkırde. «Sondyqtan bügınde är ministrlıkke şaşyrap ketken basqarmalardy bır organǧa jinap, Demografiia jäne köşı-qon jönındegı Agenttıktı qaita qūru kerek. Qandastardy eldıŋ soltüstıgıne qonystandyru qajet. Būl öŋırlerdegı auyldarda bos qalǧan üilerdıŋ baǧasy 200-500 myŋ teŋge», – dep tüiındedı sözın deputat.
Ūqsas jaŋalyqtar
Mülkınıŋ tu-talaqaiy şyqqan. Deputat Qazaq ūlttyq agrarlyq zertteu universitetınıŋ aktivterın qaitarudy talap ettı