Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń Ekonomıkalyq reforma jáne óńirlik damý komıtetiniń múshesi Syrym Ertaev Mahambetulymen saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq jaıynda, sondaı-aq shaǵyn jáne orta bıznesti damytý jobalary jóninde «Adyrna» ulttyq portalynyń tilshisi suhbattasqan bolatyn.
- Ózbekstanmen shekaralas aýmaqtarda saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq ortalyǵyn ashý týraly kózqaras, pikirińiz qandaı?
- Kózqaras oń, bul joba "Nur Otan" partııasynyń jol kartasynda ázirlengen. Memleketpen tikeleı osy joba boıynsha jumystar atqarylyp jatyr. Eki el arasyndaǵy qarym- qatynas óte jaqsy ekenine el kýá. Aýyl sharýashylyq taýar ónimderiniń kóbi Ózbekstannan kelip jatyr. Sondyqtan, saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq ortalyǵyn ashý eki jaqqa da tıimdi bolary sózsiz. Bul qazirgi tańda óte ózekti máselelerdiń biri bop talqylanyp jatyr.
Búgin óz ınstagram paraqshańyzǵa óndiris baǵdarlamasyna bólinetin qarjynyń artýy týraly málimdeme jasadyńyz.
- Shaǵyn jáne orta bıznesti damytýǵa naqty qandaı joba josparlaryńyz bar?
- Bizdiń eldiń óndiristi damytý fondy bir kásipkerge on jylǵa 6%-ben 1,8 mıllıard teńge óndiriske ǵana beretin. Árbir kásipkerge talap qoıady.
Mysaly, bir kásiporyn sút fabrıkasyn ashar bolsa:
1. Oǵan arnaıy jabdyqtardyń barlyǵyn shetelden aldyrtý qajet
2. Talaptary mindetti túrde sanıtarlyq normaǵa sáıkes bolýy kerek
3. Laboratorııasy bolýy kerek
Sol aıtylǵan talaptardyń barlyǵy 100 % oryndalǵan jaǵdaıda ǵana kásiporyndarǵa bólingen 1,8 mıllıard teńgeni ala alady.
Alaıda, kásipkerlerge bul bólinetin 1,8 mıllıard teńge óte az. Sondyqtan biz bul qarajatty 5 mıllıard teńgege deıin kóterýdi usyndyq. Ár kásiporyn mindettelgen talaptardy oryndaı otyra, óz bıznesin damytýǵa ári qaraı múmkindik alady. Bastysy, shyǵynǵa batyp júrmeı, arnaıy bólingen qarajatpen alǵa jyljymaq. Óndirgen ónimderdi eksporttaıtyn bolady.
Iaǵnı, barlyq kásiporyndardyń ónimderin shetelge shyǵarý úshin onyń 40-50 % mólsherlemeli shyǵyndary qaıtarylady.
1.Jolaqy shyǵyny
2.Jarnama shyǵyny
Biz qazirgi tańda osyndaı óndiris baǵdarlamalaryn keńeıtýimiz qajet. Biz qoldaý kórsetýimiz qajet. Shaǵyn jáne orta bıznes ókilderine múmkindik berip, bul el ekonomıkasyna úlken qarqyn qosady.
- Qazaqstanda jumyssyz júrgen jastar óte kóp. Bul sheshimińiz kópke jumys usynǵaly tur. Alyp-qosaryńyz bar ma?
- Iá, joba júzege asyp, usynys maquldansa qanshama adam jumyspen qamtylmaq. Tájirıbe jınaqtaıdy.
Taǵy aıta ketetin jaıt, memleket óte jaqsy qoldaý kórsetýde. Bizde arnaıy salaǵa saı tehnolog mamandar tapshy bolǵandyqtan, shetelden aldyrtamyz. 50 paıyz jalaqylaryn memleket tólep berip jatyr. Bul bizge úlken kómek.
"Adyrna" ulttyq portaly