Qazaqstan Respýblıkasynyń «Saıası partııalar týraly» zańynda «Azamattardyń, ártúrli áleýmettik toptardyń múddelerin memlekettik bıliktiń ókildi jáne atqarýshy, jergilikti ózin-ózi basqarý organdarynda bildirý jáne olardy qalyptastyrý isine qatysý maqsatynda olardyń saıası erkin bildiretin Qazaqstan Respýblıkasy azamattarynyń erikti birlestigi saıası partııa dep tanylady» delingen. Osy turǵyda Qazaqstan táýelsizdik alǵaly beri elimizdi demokratııa jolymen damytýdyń eń tıimdi quraly retinde kóppartııaly júıe qalyptasty. Sonyń arqasynda saıası partııalar memleket pen azamattyq qoǵamdy baılanystyrýshy kópirge aınaldy. Osynaý ınstıtýttyń kómegimen memleketti basqarýǵa, memlekettik apparattyń qyzmet tıimdiligin baqylaýǵa azamattyq qoǵam da aralasa alatyn júıe qalyptasty. Bul júıeniń qalyptasýyna Elbasy N.Á.Nazarbaevtyń eńbegi zor deýge bolady. «Táýelsizdik alǵan kúnnen egemendi Qazaqstan Konstıtııasyn qabyldaǵanǵa deıin biz dezıntegraııalyq proessterdi eńserdik, qazaqstandyq memlekettiliktiń irgetasyn qaladyq, birpartııalyq dıktatýradan saıası plıýralızmge aýystyq, osylaısha demokratııalyq damýdyń negizin qaladyq», - degen bolatyn Elbasy Parlamenttiń qos palatasynyń birlesken otyrysynda.
Qazirgi tańda elimizde saıası partııalardyń erkin qyzmetine barlyq jaǵdaı jasalǵan. Qoǵamnyń osynaý ınstıtýtyn damytýǵa zańdyq turǵydan da myǵym demeý bar. Endi sál tarıhqa toqtalsaq. El egemendigin nyǵaıtý jolynda Qazaqstannyń saıası partııalarynyń jumysyn zańmen retteý qajettiligi týdy. Osy maqsatta qabyldanǵan eń alǵashqy qujat 1991 jylǵy 27 maýsymdaǵy «Qazaq KSR-iniń qoǵamdyq birlestikter týraly» zańy edi. Osy qujattyń arqasynda buǵan deıin zańsyz dep tanylyp kelgen túrli partııalar men qozǵalystardyń qyzmeti zańdastyrylyp, resmı qurylym mártebesine ıe boldy. Keıin, 1996 jyly qoǵamdyq birlestikter men partııalardyń róli aıqyndalyp, Qazaqstan Respýblıkasynyń «Qoǵamdyq birlestikter týraly» jáne «Saıası partııalar týraly» zańdary paıda boldy. Ol ekeýi de jalpydemokratııalyq qaǵıdalarǵa negizdele otyryp, elimizde kóppartııaly júıeni nyǵaıtýdy kózdedi. Al 2002 jyly qabyldanǵan «Saıası partııalar týraly» jańa zań Qazaqstan Respýblıkasynda kóppartııaly júıeni qalyptastyrý jumysyn jańa sapaly deńgeıge kóterdi dese bolady.
Sondaı-aq, saıası partııalardyń qyzmetin retteýde mańyzdy qujattar qataryna Ata zańymyz ben saıası partııalardyń baǵdarlamalyq qujattaryn jatqyzýǵa bolady. Osy atalǵan qujattardyń kómegimen elimizde kóppartııaly júıeniń qalyptasý tarıhymen tanysýǵa bolady. Oraıy kelgende, olardyń demokratııalyq memlekettiliktiń normalaryna tolyq sáıkestikte ázirlengenin aıta ketken jón.
Joǵaryda aıtylǵandardy saralaı kele, elimizde saıası partııalardyń júıeli jumysyna barlyq jaǵdaı jasalǵanyna kóz jetkizýge bolady. Bul jumystardy ary qaraı tıimdi túrde damytý úshin oǵan memleketpen qatar, halyq ta qyzý atsalysqany jón bolar. Sebebi, halyqtyń azamattyq belsendiligi artpaı, halyq pen bılik arasyndaǵy dáneker – partııalyq júıe de ornyqty damymaıdy. Demek, ár azamat enjarlyqtan arylyp, memleket ómirinde, jarqyn bolashaq aldyndaǵy óz jaýapkershiligin sezinse, partııalyq júıe arqyly pikiri men kózqarasyn búrkemesiz bildire alsa, demokratııalyq basqarýǵa bet burǵan memlekettiń keleshegi de kemel bolary sózsiz.
D.Amanjoluly,
“Adyrna” ulttyq portaly
