Qazirgi tańda, elimizde turmysqa shyǵýdy arman etip, otbasyly bolýdy ańsap júrgen kári qyzdardyń sany kúnnen kúnge artýda. Dese de, oń bosaǵada otyrǵan barlyq qyz turmys quryp, sábı súıýdi qalamaıdy. «Otyrǵan qyz ornyn tabady» dep, otyryp qalǵan qyzdar jaıyn “Adyrna” ulttyq portaly qarastyryp kórdi.
Joǵaryda aıtylǵandaı qyzdardyń biri tezirek turmysqa shyǵyp, óz baqytyn tabýdy maqsat etse, endigi qyzdar turmysqa shyǵyp, óz azamatyńdy tabýdy baqyt dep sanamaıdy eken. Osy jaıynda tolyǵyraq jasy kelip, turmysqa shyqpaǵan qyzdardyń óz pikirlerin bilsek:
Zýlfııa Azamatqyzy: (31 jasta, turmys qurmaǵan)
Osy jasqa deıin turmysqa shyqpaýymnyń sebebi, turmysqa shyǵýdy maqsat qylyp almaǵandyǵymda. Ómirdegi jetistigim ýaqytyly turmysqa shyǵyp nemese shyqpaǵandyǵymmen, nemese, balaly bolyp, bolmaǵandyǵymmen ólshenbeıdi. Bul otbasyny ekinshi orynǵa qoıyp, aldyńǵy qatarǵa mansabymdy qoıýym emes. Osy ýaqytqa deıin óz súıgenimdi kezdestirmedim. Buǵan deıin turmysqa shyǵýǵa usynys jasaǵan adamdar bolmady emes. Biraq, júregim qalamady. Mahabbatsyz, tek otbasylyq jaǵdaı degen orynda plıýs turýy úshin shańyraq kóterýge qarsymyn. Óz jarymdy jolyqtyrǵan kezde, meıli 40 jasta bolsyn, shańyraq kóterýge daıynmyn.
Aıkórkem Egizbaeva: (27 jasta, turmys qurmaǵan)
Maǵan “Kári qyz” degen aýyr tıedi. Dál osylaı, osynsha jasqa kelgende jalǵyz otyramyn dep esh oılamappyn. Ony oılaıtyndaı ýaqyt ta bolmaǵan. Otbasynyń qamymen jumys istep, jaǵdaıymdy jasap júrgen kezimde ýaqytym ótip ketipti. Endi mine, úı de, kólik te bar. Al, jar joq. Qansha qalasam da, endi ony kezdestiretinime kúmánim bar. Qyz bala bolǵan soń ýaqytyly turmysqa shyǵý kerek ekendigin kesh túsindim. Al, ózimnen kishi jas qyzdarǵa ýysyńa túsip turǵan baqytyńdy jiberip almaı, ýaqytyly shańyraq kóterýge keńes beremin.
Janar Toqtamysova: (28 jasta, turmys qurmaǵan)
Ózimdi kári qyz sanamaımyn. Áli de mańdaıynan shertip turyp jigit tańdaýǵa shamam keledi. Tańdaǵan tazǵa jolyǵady demekshi, tazǵa jolyqpaýdan barynsha saqtanyp kelemin. Men “Taz” dep jigitterdi kemisitip otyrǵanym joq. Aıtqym kelgeni, ózime laıyqtysyn ázirge kezdestirmedim. Múmkin, qoǵamda áleýmettik dárejem “Kári qyz” shyǵar. Biraq, ózim de, kóńilim de óz baqytyn kútip otyrǵan jas qyzdykindeı.
Elimizde 25 jasyna deıin turmysqa shyqpaǵan qyzdar “Kári qyz” bolyp eseptelinedi. Psıhologtardyń aıtýynsha, osy jasqa deıin óz baqytyn tappaǵan arýlar, 25-ten asqanda aq boz attaǵy hanzadasyn kezdestirý qıyndaı túsedi. Sebebi, adam eseıgen saıyn ómirge degen kózqarastary ózgerip, bolashaq jaryna degen talaptary qataıa bastaıdy. Sondaı-aq, bostandyqqa úırenip qalǵan qyzdar úshin ene men kelinniń mindetteri qorqynyshty bolyp kórinedi. Jyldar boıy jalǵyzdyqqa úırengen arýlar óz jaryna birden moıynsunýy da ekitalaı eken. Sonymen qatar, 25 jastan asyp, bala súımegen keıbir arýlar analyq ınstıngti de joǵaltyp alýy ábden múmkin.
Statıstıka boıynsha sur boıdaq jigitterden kári qyzdardyń sany eki ese artyq eken. 2014 jyly kári qyzdardyń sany 350000 bolsa, 2017-2018 jyldary ol sanaq eki esege artqan. Kári qyzdardyń sanynyń artýyna baılanysty ǵalymdar “Kári qyz sındromy” termınin engizip, oǵan jan - jaqty zertteýler júrgizýde.
Elimizde kári qyzdardyń kóbeıýi jigitterge syn ba, álde, arýlarymyzǵa min be? Aldaǵy ýaqytta, qazaqtyń ár qyzy óz jaryn kezdestirip, sábı súıip, baqytty ómir súredi degen tilektemiz. Qazaqtyń ár qyzy baqytqa laıyqty, tek sol baqytty bolashaq jarynan kóre bilse eken.
Laýra Tursynjan,
“Adyrna” ulttyq portaly
