Jyl basynan beri Qazaqstanda jańa týǵan nárestelerdi satýdyń alty oqıǵasy tirkeldi.
Shilde aıynyń basynda Qazaqstanda adam urlaý, zańsyz bas bostandyǵynan aıyrý, adamdardy, onyń ishinde kámeletke tolmaǵandardy satý, jezókshelikke tartý jáne t.b. qylmystar úshin qylmystyq jaýapkershilikke tartýdy kózdeıtin «Adam saýdasyna qarsy kúres týraly» Zań qabyldandy.
QR Ishki ister mınıstrliginiń málimetinshe, ótken jyly respýblıkada jańa týǵan nárestelerdi satýdyń 19 faktisi tirkelip, 15-ten astam adam jaýapkershilikke tartylǵan. Bıyl jańa týǵan nárestelerdi satýdyń alty faktisi tirkeldi. Vedomstvonyń málimetinshe, tiri taýardyń quny bir balaǵa 100 myń teńgeden 2 mıllıon teńgege deıin (200 dollardan 4,5 myń dollarǵa deıin) ózgeredi.
El ishinde jáne odan tys jerlerde adam saýdasynyń, sondaı-aq jynystyq qanaýdyń qurbany bolǵan áleýmettik osal qazaqstandyq balalarǵa qatysty jalǵyz zertteýdi IýNISEF Qazaqstanda 2012 jyly júrgizgen.
Mamandar, adam men bala saýdasy kıberkeńistikte jıi ushyrasatynyn aıtýda. Bala saýdasy qyzyp turǵany ókinishti. Balalarda tek asyrap alýǵa ǵana emes, májbúrli túrde eńbekke jegip, ishki aǵzalaryn satý úshinde paıdalanady. Bunyń syrtynda jynystyq qanaý taǵy bar.
Adam saýdasy úshin jazany qataıtý týraly Qazaqstannyń jańa zańy medıınalyq mekeme qyzmetkerlerin tastandy jańa týǵan náresteler týraly habarlaýǵa mindetteıdi - áıtpese olar ákimshilik jaýapkershilikke tartylady.
Mundaı jaǵdaılardy anyqtaýǵa ıfrlyq tehnologııalar kómektesedi. Ótken jyldan bastap Qazaqstannyń astanasynda pılottyq joba perzenthanalardyń birinde synaqtan ótip, árbir jańa týǵan balaǵa birden jeke sáıkestendirý nómiri (JSN) berilip, qylmystyq mámileler jasaý múmkindigin boldyrmaıdy. Bul qyzmet bıyldan bastap búkil el boıynsha jumys isteı bastaıdy.
«Adam saýdasyna qarsy kúres týraly» zań qabyldanǵannan keıin Qazaqstan túrli memlekettik organdardyń qylmys faktilerin anyqtaý, sondaı-aq qurbandardy anyqtaý jáne qorǵaý jáne olarǵa jan-jaqty aqparat berýdegi fýnkııalaryn naqty aıqyndaıtyn qosymsha qujattardy ázirlep, engizýi kerek. Bul mehanızm, Qyrǵyzstanda bes jyl buryn, 2019 jyly bekitilgen bolatyn.
