Alashtyń Asylbegi. Búgin - Asylbek Seıitovtiń týǵan kúni

4126
Adyrna.kz Telegram

Búgin - Alash qaıratkeri, HH ǵasyrdyń bas kezinde «Qazaq», «Aıqap» sekildi basylymdarǵa halqynyń muń-muqtajyn kóteretin maqalalardy úzdiksiz jazyp turǵan ultjandy, zııaly azamat Asylbek Seıitovtiń týǵanyna 130 jyl.

Asylbek Jumanuly Seıitov 1894 jyly 22 qańtarda Omby qalasynda Batyc Sibir general-gýbernatory keńsesi aýdarmashysynyń otbasynda dúnıege kelgen. Ol aldymen orys mektebinde, sodan soń Ombynyń klassıkalyq erler gımnazııasynda oqyǵan.

1911 jyly Omby gımnazııasyn bitirip, Tom memlekettik ýnıversıtetiniń medıına fakýltetine oqýǵa túsken.

1916 jyly Aqmola ýezinde aýylsharýashylyǵy boıynsha sanaq jumystary júrgizilgende A.Seıitov onyń ońtústik bóligi komıssııasyn basqarady. Ony 1917 jyly bitirip, Pavlodar oblysyndaǵy Baıanaýyl beketinde dáriger bolyp jumys istedi. Halyq arasynda jıi kezdesetin súzek, bezgek, tyrysqaq aýrýlaryna qarsy medıınalyq kómek isin uıymdastyrdy. Sondaı-aq, osy jyldary qoǵamdyq saıası ómirge aralasyp, aldyńǵy qatarly zııaly qaýymnyń qatarynan kórindi.

1917 jyly sáýirdiń sońy mamyrdyń basynda ótken Aqmola oblystyq Qazaq sıezinde aldymen hatshylyqqa, sıez sońynda tóraǵanyń orynbasarlyǵyna saılanǵan.

Al 1917 jyly Orynborda ótken birinshi jalpyqazaq sıezine katysyp, onda ol tóralqa quramynda M.Dýlatovpen birge hatshylyqqa usynylady. Osy sıezde A.Seıitov Aqmola oblysy atynan Quryltaı jınalysyna depýtatyqqa saılanǵan. Osy Quryltaıǵa saılanǵan depýtattarǵa baǵa berilgende «Qazaq» gazeti ol týraly: «Asylbek Seıitov - jas doktor, qyz minezdi, aq qaǵazdan aq, ultshyl jas. Oblastnoı qazaq komıtetinde predsedatel orynbasary» - dep jazǵan edi. A.Seıitov Alashordanyń Aqmola oblystyq komıteti basshylarynyń biri bola otyryp, ult-azattyq qozǵalysyna úlken úles qosty.

1921 jyly Orynborda ótken Qazaqstan dárigerleriniń sıezine, 1922 jyly Qazaq AKSR-i keńesteriniń sıezine delegat bolyp qatysty. Ol Baıanaýylda bas dáriger qyzmetin atqarǵan.

1922 jyldan bastan 15 jyl boıy Semeı qalasyndaǵy gýbernııalyq densaýlyq saqtaý basqarmasynyń bastyǵy bolyp jumys istedi. Semeı oblysynda týberkýlezdi emdeıtin «Aýyl» jáne «Berezovka» sanatorıılerin ashýǵa atsalysty (ol emdeý oryndary osy kúnge deıin jumys isteıdi).

1937 jyly Qazaq KSR-i Densaýlyq saqtaý halyq komıssarıatynyń josparlaý-qarjylaý bóliminiń meńgerýshisi, Almaty qalasyndaǵy №5 emhanany alǵash uıymdastyrýshylardyń biri jáne onyń bas dárigeri boldy. Onyń «Tań» jýrnaly betterinde jarııalanǵan pýblııstıkalyk maqalalary bar.

1937 jyly 1 jeltoqsanda ustalyp, 8 jeltoqsanda atý jazasyna kesildi. Onyń týǵan baýyrlary Musylmanbek jáne Muratbek te «Alash» partııasynyń músheleri retinde repressııaǵa ushyrady.

Pikirler