Prezıdenttiń belgili saıasatker Zamanbek Nurqadilovtiń asyna kóńil bildirip, arnaıy hat joldaýy qoǵamda Nazarbaevqa berilgen soqqy retinde atala bastady. Bul jumbaq jaǵdaıda qaza tapqan saıasatker óliminiń qaıta tergelýine jol asha ma?
Jýyrda Almatyda qoǵam jáne memleket qaıratkeri Zamanbek Nurqadilovtyń 80 jyldyǵyna oraı uly Qaırat pen qyzy Quralaı as berdi. Asta memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń saıası qaıratkerge arnap eskertkish ornatý týraly uıǵarymǵa kelgeni belgili boldy.
«EShKIMGE JALTAQTAMAI QYZMET ATQARǴAN AZAMAT»
Zamanbek Nurqadilovqa týǵan aýylynda bolsa da eskertkish turǵyzyp, Almatyda turǵan úıine eskertkish-taqta ornatý týraly uıǵarym eks-prezıdent Nursultan Nazarbaevqa soqqy boldy ma? Osy jáne ózge de suraqtardy birqatar májilis depýtattaryna qoıǵan edik.
Rınat Zaıytov saıası qaıratkerge qurmet kórsetýdiń soqqy bolǵan, bolmaǵanyn Nursultan Ábishulynyń ózi aıtýy kerek ekenin eskertti.
– Biraq Zamanbek Qalabaıulyn tulǵa retinde qoǵamǵa shyǵarý – bizdiń mindetimiz. Óıtkeni ol memleket pen ulttyń paıdasyna az eńbek istegen joq. Jalpy ultqa degen janashyrlyǵy Almaty qalasyn basqaryp turǵan kezde mádenıet adamdaryna baspana berý men jáne halyqqa jer úlestirýmen bilindi. Eshkimge jaltaqtamaı qyzmet atqarǵan azamat el esinde ózin-ózi úsh ret atqan adam retinde emes, ult pen memleket jolynda qurban bolǵan tulǵa retinde qalý kerek, – dedi ol.
Sondaı-aq ol jýrnalıstiń «Nurqadilovke qatysty qylmystyq is qaıtadan qaralýy kerek dep sanaısyz ba?» degen suraǵyna «Sanaımyn. Qaıratkerdiń qazasyna qatysty qylmystyq is qaıtadan qozǵalýy kerek,-» dep jaýap berdi.
«JAŃA QAZAQSTANǴA» QADAM BASQANYMYZDY AŃǴARTAMYZ»
Májilis depýtaty Ermurat Bapı de áriptesiniń pikirin qoldaıdy. Naqtyraq aıtsaq ol bas prokýratýradan naqty is kútetinin jasyrmady.
– Osy prezıdenttiń bastamasynan keıin tıisti memlekettik organdar ózderi sezinýi kerek dep oılaımyn. Prezıdent ısharasyn jasady, al endi árqaısyn túrtip «Sen anany iste, mynany iste» dep júrýi mindet emes. Bas prokýratýra prezıdenttiń bastamasynan keıin óz ınııatıvasymen, múmkin prezıdent ákimshiligimen kelisetin shyǵar, biraq osy iske qozǵaý salý kerek, – dedi ol.
Depýtattyń aıtýynsha, Zamanbek Nurqadilovtyń eskertkishin ornatý Nazarbaevqa soqqy bolýy múmkin. Biraq eks-prezıdentke soqqy bolady eken dep qoǵam men eldiń múddesin dalada qaldyrýǵa bolmaıtynyn eskertti.
– Bul búgin bolmasa, erteń, erteń bolmasa búrsigúni soqqy bolatyn dúnıe edi. Sondyqtan ýaqyty keldi dep oılaımyn. Biz ózimiz alǵa basý úshin burynǵy tarıhymyzdaǵy aqtańdaqtardy tazalap alýymyz kerek. Sondyqtan Zamanbek marqumnyń árýaǵyna arnap, onyń memlekettik qaıratkerlik qyzmetine baılanysty prezıdenttiń eskertkish ashý týraly bastamasy óte quptarlyq dúnıe. Bul – qoǵamǵa úlken sıgnal. Biz buryn «Eski Qazaqstannyń» jaýy bolǵan jáne onymen kúres jolynda qaza bolǵan azamattyń árýaǵyn ulyqtaý arqyly «Jańa Qazaqstanǵa» birte-birte qadam basqanymyzdy ańǵartamyz, – dedi ol
«AR ALDYNDA OILANǴAN ShYǴAR...»
Májilis depýtaty Janarbek Áshimjanǵa «Áleýmettik jelidegi azamattar eskertkishten buryn qylmystyq isti qaıta tergeý kerek dep jatyr. Siz ózińizdiń mandatyńyzdy paıdalanyp, depýtattyq saýal joldap, istiń qaıta qaralýyna yqpal etesiz be?» degen suraq qoıyldy.
«Yqpal etemin jáne bul is boıynsha ótken kezeńderde de qadam jasaǵanmyn. Túbi osy iste nátıjege jetemiz ǵoı dep oılaımyn. Depýtat retinde eń bastysy sol kisiniń bir kezeńdernde qasynda júrgen inisi retinde meniń oǵan azamattyq pozıııam daıyn, – dedi ol.
Zamanbek Nurqadilov qaıtys bolǵan kezde topyraq salýǵa jaramaǵan Amandyq Battalov, Serik Úmbetov sheneýnikter bıyl, saıasatkerdiń 80 jyldyǵyna arnalǵan asqa keldi. «Asqa kelgen azamattar kezinde nege pikir aıta almady? Jalpy bizdiń saıası elıtadaǵy ekijúzdilik qanshalyqty qaýipti?» degen suraqqa depýtat qashqaqtap jaýap berdi.
– Endi sol kezeńderde qıyn ýaqyttar boldy ǵoı. 2004 jyldyń qarashasy áli esimizde. Tipti jerleý rásimin uıymdastyrýdyń ózi qıyn bolyp, qandaı kedergiler bolǵanyn bilesizder. Al endi ol jerge kimder kelip, kimder topyraq salýǵa kelmegeni esimde joq. Sol kezde bireýi oblys ákiminiń orynbasary, endi biri saıası qyzmetke aralasty. Bári arynyń aldynda oılanǵan shyǵar dep oılaımyn. Jıyrma jyl degen ońaı ýaqyt emes. Mysaly, sol kezde dúnıege kelgen bala qazir at jalyn tartyp mingen azamat boldy. Shyny kerek, belgili bir kezeńdegi saıası oqıǵaǵa tolyqqandy baǵa beretin tek ýaqyt eken, – dedi depýtat Janarbek Áshimjan.
Memleket jáne qoǵam qaıratkeri Zamanbek Nurqadilov ómiriniń sońyna qaraı oppozıııalyq saıasatker retinde de kópshilik esinde qaldy. Ol sol kezdegi prezıdent Nursultan Nazarbaevty ótkir synaıtyn, batyl aıyptaıtyn. 2005 jyly óz úıinde belgisiz jaǵdaıda qaza tapqan onyń óliminiń syry áli ashylǵan joq. Resmı habarlarda "óz-ózin qarýmen birneshe márte atty" delindi. 15 qańtar saıasatkerdiń týǵan kúni bolatyn.
Serik Joldasbaı
«Adyrna» ulttyq portaly