8 jeltoqsanda Türkımenstan prezidentı Serdar Berdımūhamedov ministrler kabinetınıŋ aǧymdaǧy jyldyŋ 11 aiyndaǧy ūlttyq ekonomikanyŋ qorytyndylaryna arnalǧan otyrysyn ötkızdı. Memleket basşysy jerlesterın aqalteke jylqysyn ösıru dästürın IýNESKO-nyŋ düniejüzılık mūranyŋ bır bölıgı retınde moiyndauymen qūttyqtady. Būl turaly CentralAsia.news jariialady, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly.
Serdar Berdımūhamedov Aqalteke jylqy şaruaşylyǧy önerın jäne jylqylardy bezendıru dästürın Materialdyq emes mädeni mūranyŋ reprezentativtı tızımıne engızu turaly şeşımnıŋ Botsvananyŋ Kasane qalasynda ötken Ükımetaralyq komitettıŋ 18-şı otyrysynda bırauyzdan qabyldanǧanyn atap öttı.
Nominasiia täuelsız sarapşylar men BŪŪ-nyŋ bılım, ǧylym jäne mädeniet mäselelerın baǧalau tobynyŋ oŋ baǧasyn aldy.
Aita ketsek, Türkmenstan memleketı jylqy şaruaşylyǧy men mamandandyrylǧan sportty damytu jäne älemdık deŋgeige şyǧaru üşın barlyq jaǧdaidy jasauda. Elde tükpır-tükpırınde halyqaralyq talaptarǧa sai zamanaui at sporty ortalyqtary, oqu-ǧylymi ortalyqtar salynyp, būl salada joǧary bılıktı mamandar daiyndaluda. Sonymen qatar, Türkmenstanda Aqalteke jylqy şaruaşylyǧynyŋ halyqaralyq qauymdastyǧy tabysty jūmys ıstep keledı.
Sondai-aq, älem mädenietındegı türkımen jylqylary turaly tarihi jazbalar da jeterlık.
Mäselen, 1824 jyly gippologiialyq aptalyq orystardyŋ ejelden aqalteke jylqylaryn jaqsy köretının jäne olardyŋ ūrpaqtaryna da ata-babalarynyŋ būl taŋdauyn qoldauǧa keŋes berılgenın jazdy.
Fransuz ippology E.Giuio ahalteke jylqylarynyŋ sūlulyǧyn sipattai otyryp, jylqylardyŋ ūzyn syzyqtarynyŋ, körınetın küş belgılerınıŋ jäne joǧary energiianyŋ erekşe üilesımın atap öttı. Ol jylqylardyŋ qūrylymynan jyldamdyq pen qarsylyqqa beiımdelgenın tüsınuge bolatynyn jazdy.
Al 1885 jyly A.Uilkens aqalteke tūqymynyŋ taŋǧajaiyp qimyldary men sporttyq qasietterın jazyp alǧan. Jylqylardyŋ eptılıgı turaly, iaǧni, aqaltekenı älemdegı barlyq jylqy tūqymdarymen salystyryp, oǧan jaǧymdy jäne jeŋıl qimyldary üşın eŋ joǧary baǧa bergen Trahen menedjerı fon Ettingen de özınıŋ taŋdanysyn sipattady.
Orys polkovnigı Arsişevskiidıŋ 1882 jylǧy jazbasynda tıptı onyŋ şydamdylyǧynyŋ arqasynda batyl emes äielder de mınıp kete alatynyn rastaidy. Aǧylşyn ofiserı Born türıkmen jylqylarynyŋ bükıl sūlulyǧy olardyŋ paidalylyǧynda, iaǧni tözımdılıgınde dep jazdy.
1926-1927 jyldary barlyq ahalteke jylqylaryn egjei-tegjeilı zerttep, olardyŋ şyǧu tegı turaly jazbalardy jürgızgennen keiın Q.İ. Gorelova zerdeleu kıtaptaryn şyǧara bastady.
