Astana endi resmı túrde Nur-Sultan bolyp atalady. Qasym-Jomart Toqaevtyń Jarlyǵy shyǵysymen keı sarapshylar elorda ataýyn ózgertýge qansha qarjy ketetinin eseptep qoıypty. "Alparı" aqparattyq-sarapshylyq ortalyǵynyń dırektory Aleksandr Razývaev esep-qısabynsha, buǵan 125 mln dollar jumsalady. Teńgege shaqqanda 47 mlrd 300 mln.Shyǵyndar elordalyqtardyń jańa qujatyn, jazý men belgilerdi ózgertýge, jańartylǵan kartalar men Konstıtýııa jáne basqa da zańdardyń jańa redakııasyn jasaýǵa ketpek. Rasymen osyndaı qomaqty qarajat jumsala ma? Elordalyqtar qujattaryn qaıta ózgertýi kerek pe? Bul týraly Eýrazııa birinshi arnasy habarlaıdy.
«Alparı» aqparattyq-analıtıkalyq ortalyǵynyń sarapshylary jarııalaǵan jańalyqty kópshiligińiz oqyp, talqylap úlgergen bolarsyz. Sonymen ondaǵylardyń esep-qısabynsha:
Elordalyqtardyń qujatyn qaıta basyp shyǵarýǵa 30 mıllıard 27 mıllıon teńgeden astam, mańdaıshadaǵy jazýlar men belgilerdi ózgertýge 9 mıllıard 460 mıllıon teńgege jýyq, jańa kartalardy jasaýǵa 1 mıllıard 892 mıllıon teńgeniń aınalasynda qarajat jumsalady delingen. Sondaı-aq, memlekettik mekemeler jańarǵan ataýmen zańnama men qujattardy qoldaryna alýy kerek. Ony ózgertýge 5 mıllırd 670 mıllıon teńgege jýyq ketedi» - depti.
Qujatty ózgertý kerek degendi estigen Nur-Sultan qalasynyń turǵyndary abdyrap qalǵany ras. Ásirese, oǵan 30 mıllıardtan astam qarajat jumsalady degeni tipten oıǵa syımaıtyndaı.
«Qujattyń aýysýy ıá adamdardyń jumystan bosatylýy, suraný kerek. Biraz ýaqyt alady. Adamdardy jumystan tejep qoıady».
«Qujattardy aýystyrýǵa keler bolsaq BAQ ókilderi halyqtyń mazasy ketpeıdi dep jazyp jatyr. Bilmeımin. Ýaqyty kelgende kóremiz dep otyrmyz».
«Halyq men oılamaımyn shapqylap qalady dep. Óıtkeni, halyqqa nusqaýlyq bergen joq qoı, baǵdar bergen joq qoı barlyǵyńyz barasyzdar da dokýment ótkizesizder dep. Ár nárse, jeke kýálik mysaly ýaqyty kelgende ózgeredi».
Ekonomıst Saparbaı Jumaev sarapshylardyń 47 mıllıard teńgeden astam somany qaıdan shyǵaryp alǵanyn túsiný qıyn deıdi. Onyń esebi boıynsha bas qalada 100 myń kásipker bar desek, olar ary ketse bir-eki qujaty men mórin aýystyrady eken. Onyń ózine qyrýar aqsha kete qoımaıtyn kórinedi.
«Kásiporyndar ózderiniń aldyndaǵy taqtaıshalary bar ǵoı jazylǵan Astana qalasy delingen, solardy aýystyrýǵa. Olardyń endi 10-20 myńy aýystyrady eken. Ol 2-3 mıllıonǵa baryp jatyr. Munyń barlyǵy bıýdjettiki emes. Kóbi kommerııalyq kásiporyndar. Bıýdjettegiler neni aýystyrýy múmkin? Blankilerin aýystyrýy múmkin. Keı uıymdar taqtaıshalaryn aýystyrýy múmkin. Onyń barlyǵyn eseptegende 7-8 mıllıonnan aspastan tur», - deıdi ekonomıst Saparbaı Jubaev.
Astana ataýyn aýystyrý kezinde memlekettik bıýdjettiń qarajatyn barynsha únemdeý josparda baryn Elorda ákimi Baqyt Sultanov ta aıtqan edi. Mysaly, «Astana Opera», «Astana Arena» sııaqty mekemelerdiń ataýy sol qalpy qalatynyn jetkizdi. Sondaı-aq, bir kúnde banner, habarlandyrý men basqa da dúnıelerdi aýystyrý maqsat emes degen eken.
"Qujattardy aýystyrýǵa taǵy bir toqtalatyn bolsaq, azamattarǵa jyljymaıtyn múlkiniń qujatyn qaıtyp ózgertýge kerek degen talap joq. Munymen qatar týý, qaıtys bolý, neke qııý ne buzý týraly kýálikti aýystyrý da mindetti emes. Al mysaly meniń qolymdaǵy ózderiniń kórip turǵan pasport, jeke kýálik jáne júrgizýshi kýáliginde tek Qazaqstan Respýblıkasy dep jazylǵan. Sáıkesinshe ony da aýystyryp qajet emes".
Stan.kz
