Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy QR Ulttyq ǵylym akademııasynyń prezıdenti Kúnsulý Zakarıa jastarmen kezdesti.
Negizgi talqy ǵylymdy jandandyrý, jas ǵalymdardy qoldaý taqyrybynda órbidi. Akademııa prezıdenti jastardyń usynysy men ǵylymdy damytýǵa baǵyttalǵan jobalarǵa ashyq ekenin aıtty.
Kezdesýge kelgen ǵylym doktorlary, kandıdattar men PhD, magıstr dárejesi bar túrli salanyń jas ǵalymdary ǵylymdaǵy máselelerdi tizip berdi. Sondaı-aq, salany damytýǵa arnalǵan usynystardy ortaǵa saldy.
Ǵylym bıznespen etene jumys isteýi qajet. Jıynda osyndaı pikir aıtyldy. Ǵylym men óndiris qalashyǵy salynsa, sonda ǵalymdar shoǵyrlansa qazaq ónerkásibi men óndirisi qaryshtap damıdy delindi. Kún tártibinde «Ǵylym jáne tehnologııalyq saıasat» týraly ázirlenip jatqan zań tur. Jańa zańda akademııanyń, onyń ishinde jas ǵalymdardyń róli týraly aıtylýy kerek. Óıtkeni, Táýelsizdik alǵan jyldan beri Qazaqstandaǵy ǵalymdar sany eselep qysqarǵan. 1991 jyly 40,8 myń adam bolsa, qazirde 22,6 myńǵa jýyq ǵylym adamy bar eken.
Kúnsulý Zakarıa ǵalymnyń qoǵamdaǵy statýsyn kóterip, ǵylymdy tanytýǵa kúsh salý keregin eske saldy. Osy arqyly elde jas ǵalymdar sany artýy múmkin. Ol tıisinshe otandyq ónimniń kóbeıýine yqpal etedi.
«Ǵylymǵa tyń ári aıtýly ózgeristi jas býyn alyp keledi. Olardyń oı-órisi de, oılaý júıesi de basqasha. Sondyqtan bizge jas ǵalymdar kerek. Qazir jas ǵalymdardy qoldaýǵa baǵyttalǵan tujyrymdamalardy saraptap jatyrmyz. Maqsatymyz bir – Qazaqstandy ǵylymy damyǵan elge aınaldyrý. Osy múdde úshin jumyla jumys isteýge daıynmyn degen azamattarǵa esigimiz aıqara ashyq», – dedi QR Ulttyq ǵylym akademııasynyń prezıdenti Kúnsulý Zakarıa.
Odan ózge ıdeıany óndiriske aıraldyra bilgen bilikti maman Nurlybaev Rýslan nanotehnologııa salasyndaǵy ǵylymı zertteýlerge qural jabdyqtardyń jetkiliksizdigin, PhD doktor Azat Seıthan memlekettik granttyq konkýrstardyń asa qatań talaptarynyń jas ǵalymdarǵa tıimdi etý joldaryn aıtty.
Jıynda bas qosqandar ǵalymdy qoǵamǵa tanytýdy búginnen bastaý keregin aıtty. Olardyń ǵylymı eńbekteriniń ózektiligi men paıdasyn BAQ, áleýmettik jeli arqyly kórsetip otyrý kerek. Sol arqyly bıznes ókilderi, jas ǵalymdar óz qajetin alyp otyrady. Jalpy, ǵylym salasyndaǵy aqparattandyrýdy, qazaq tildi kontentti damytý usynyldy. Telearnalarda, baspasóz ben ınternet saıttarda ǵylymdy qoldaıtyn turaqty, arnaıy jobalar keregi sóz boldy.
Almaty qalalyq máslıhatynyń depýtattary Ramazan Bekbol men Ákim Tursyn qalalyq deńgeıdegi ǵylym máselelerine belsene atsalysyp, máslıhat sessııalarynda kóteretinderin aıtty.
Taǵy bir usynys, Respýblıkadaǵy ǵalymdardyń basyn biriktirý. Salalyq baǵytta ulttyq qaýymdastyqtar quryp, úkimettik deńgeıde qolǵa alynǵan ózgeristerge taldaý jasaıtyn orta qalyptastyrý. Odan ózge jas ǵalymdardyń Ulttyq akademııasyn qurý boıynsha naqty tujyrymdama men múltiksiz júıe ázirleý usynyldy. Kezdesý qorytyndysy boıynsha, jas ǵalymdar kezekti otyrysqa deıin atalǵan tujyrymdamany ázirlemek.
