Adam ata Haýa anany eń aldymen túsinde kórgen deıdi. Alla taǵala Adamdy uıyqtatyp, sol ýaqytta Haýa anany jaratyp, onyń bas jaǵyna otyrǵyzyp qoıypty. Adam ata oıanǵanda, Alla taǵala odan bas jaǵynda otyrǵannyń kim ekenin surapty. Adam ata: «Iá, Qudaı, bul Sen túsimde kórsetken eles qoı» depti. Bul adamzattyń kórgen alǵashqy túsi eken. Búgingi tańda tús jorýǵa arnalǵan orys jáne qazaq tilindegi sheteldik eńbekter kitap dúkenderinde qaptap ketti. «Sheteldik» deıtinimiz, olardyń qazaq tilindegileriniń ózi aýdarma bolyp tabylatyndyǵy. Arysy batys, berisi orys dúnıetanymyna negizdelgen atalǵan úlgiler qazaqty bylaı qoıǵanda ısi musylman halyqtarynyń túsjorym ólshemderimen túgelge jýyq sáıkes kele bermeıdi. Soǵan qaramastan, olardyń jıi-jıi jarııalanýy oqyrmandar tarapynan suranystyń barlyǵyn kórsetedi. Kerek deseńiz, buǵan ústeme retinde álemjelide tús jorýǵa arnalǵan onlaın programmalar men saıttardyń kóptigi de usynystyń kem túspeıtinine dálel. Sondaı-aq, jalpy jurtshylyqtyń tús jorytýdyń negizgi sharttaryn basshylyqqa almaıtyny baıqalýda. Keıbir baýyrlarymyzdyń qyzdy-qyzdymen Feısbýk, V-kontakte tárizdi áleýmettik jelilerde jarııaly túrde kórgen túsin jazyp, kópshilikten joryp berýdi suraýlarynyń ózi qazaqy dúnetanymnan ábden alshaqtap ketkenimizdi áıgilep tur. Tipten, sondaı paryqsyzdardyń biri: «Meniń búgin túsimde ata-anam qaıtys bolypty?» dep uzynsonar talqylaýǵa da jol bergenine kýá boldyq. Senbeseńiz, orys aǵaıyndar aıtpaqshy, «Gýgl vam v pomo».
Ásilinde, qazaq halqynyń dilindegi erekshe qasıetterdiń biri – túsin jorytýǵa qumarlyǵy desek esh qatelespeımiz. «Pálendi kórdim, túgendi kórdim, bul neni bildiredi eken» dep otyrǵan aǵa-baýyr, dos-jaranǵa, jeńge-qaryndasqa kúndelikti kýámiz. Qazaq túsiniginde tús jorý Júsip paıǵambardan bastalady. Onyń Perǵaýynnyń túsin boljaǵan muǵjızasy Islamnan bólek álemdik dinderdiń birqatarynda sýrettelgeni belgili. «Musylmannyń túsi – paıǵambarlyqtyń qyryq besten (altydan) biri» dep te aıtylady. Sondyqtan da, musylman jamaǵatynyń bir bóligi retinde dala jurty da kórgen túsin ózgege jorytýǵa beıil jáne osy jorýlarǵa qulaı senedi. Keńes úkimeti ıdeologtary da muny erte baıqap, kommýnısterdiń qylyshynan qan tamyp turǵan shaqta jaryq kórgen qazaq halqynyń salt-ǵurypy men dinı túsinigi, tól mádenıetin kústanalaýǵa arnalǵan «Ári kúlki, ári túrpi» atty satıralyq jınaǵynda da bul ereksheligimizdi óltire kúlki qyldy. Ondaǵy tús kórgish jáne sol túsine maldanyp jaıbaraqat otyratyn otbasy ókilderiniń qylyǵy týraly osynaý áńgimeler aǵa býynnyń esinde bolsa kerek. Biraq, sodan beri qatty ózgere qoıdyq deýge de bolmaıdy. Sol baıaǵy qazaǵyń, sol baıaǵy «qumarlyǵymen» jańa zamanda da alshań basyp keledi. Alaıda, ol kezdegilerdiń bir artyqshylyǵy – zamanynyń jaqyndyǵyna oraı ata tanym turǵysynan tús jorıtyn. Al búginde aqparattyq dáýirdiń «sharapaty» ma, jahandaný ma, qazaqy tanym turǵysynan baıyptaýdy qoıdyq. Bile bilgenge, dástúrli mádenıettiń bir salasy retinde Islam qundylyqtarymen astasa otyryp basqa túrki halyqtarynyki sekildi tústi jorytý men jorý da ejelden kele jatqan ata saltymyzdyń biri.
Túsińiz qaıyrly bolsyn!
Uıqyńyz jaıly bolsyn!
Anyǵyn Alla biledi!
Mine, bul babalarymyzdyń tilindegi lepes edi.
Halqymyzben birge jasap, qaımaǵy buzylmaı kele jatqan magııalyq folklordyń bir túri retinde de ol ult mádenıetinde erekshe orynǵa ıe. Tústi qalaısha jorýdyń ózindik ádis-tásili men tehnıkasy, daıyn jorý-dáıektemesi jáneden kóptegen balamaly versııalary bar. Olardyń ǵylymı qundylyǵy zor tarıhı keshen ekeni anyq. Ekinshi jaǵynan tutyný materıaly da. Tutynylmasa adyra qalatyny da, olarmen birge bútin dúnıetanymdyq qabattyń joǵalatyny da belgili. Óz kezeginde, bul joǵaltýdan týyndaıtyn apat sol, onsyz da ulttyq qundylyqtar erozııasy zamanynda aqtyń qara, qaranyń aq dep túsinilý múmkindigi der edik. Óıtkeni, qazaqy tanym koordınattary turǵysynan uǵynylmaýy sebepti tústi jorý barysynda oǵashtyqtarǵa jol beriledi. Teris paıymdaý jol alady. Mysaly, túsinde esekke minip júrse qazaq paıymynda dárejege ıe bolý bolsa, alystan kelgen (batys, orys, qytaı jáne t.b.) túsinikte ol bir baqytsyzdyqtyń nyshany bolýy ábden múmkin jáne kerisinshe eshki kórý bizge jaman yrym bolsa, olarda jaqsy. Iaǵnı, biz dúnıetanymdyq turǵyda adasýǵa jol beremiz degen sóz. Sóıtip, óz túsinigimiz turǵysynan áreket etpegendikten el retinde básekege qabilettiligimiz de tómen bolady. Qalaı dese de, qazaq túsiniń daıyn jorýlarynyń túp-tórkini jalpy adamzattyq rýhanı ustanymdarmen úılesip otyrǵanmen, ózindik kolarıke ıe ulttyq tálim-tárbıe, dúnıege nomadtyq kózqaraspen erekshelenedi. Iakı professor G.Pirálıeva jazǵandaı, tús jorý salty, oǵan baılanysty nanym-senimder – halyqtardyń ómir tanymyn tanytatyn qundylyqtar. Tarıhta bolǵan belgili adamdardyń óńinde shyndyqqa aınalǵan tústeri de barshylyq jáne olardyń bári de adamzattyń aldaǵy kúnnen kúter úmiti tek jaqsylyq, qýanysh, baqyt ekenin baıqatatyn baǵa jetpes qundy derekter («Babalar sózi», 94 tom). Saıyp kelgende, bul muralardan ata-babalarymyzdyń tal besikten jer besikke deıingi ǵumyryndaǵy búkil bolmysyn, álemmen qarym-qatynasyn, turmys-tirshilikke, tabıǵatqa degen senimderin, fılosofııalyq-dinı túsinikterin, psıhologııasyn, etnografııasyn, etnopedagogıkasyn aıqyn ańǵarýǵa bolady. Sondyqtan da aýyz ádebıeti arqyly bizge tús kórý men jorýǵa qatysty mol mura tumsa qalpynda jetip otyr deýge tolyqtaı negiz bar. «Alpamys», «Qobylandy», «Qyz Jibek», «Qozy Kórpesh» jáne taǵy qanshama jyr-dastandarda tús kórý men ony jorýdyń poetıkalyq nusqalary barshylyq. Folklorymyzda da tústi satý, satyp alý jónindegi «Tazshanyń túsi», «Baqyt qusy» syndy ertegiler de bar. Olardyń nebir úzdik úlgileri halyq prozasy men kórkem týyndylarda kórinis tapqan. Qazaq aqyndaryna aqyndyq óneriniń darýy da osy tús kórýmen baılanysty. «Kógen alasyń ba, joq álde óleń alasyń ba?» degen Qydyr atanyń saýalyna «óleń alamyn» dep oıanǵan nesheme dúldil shaıyrlardy el tarıhy biledi.
Biraq, bizdiń aıtpaǵymyz ol emes. Endi tús jorytýdyń negizgi sharttaryna kóshelik. Din boıynsha tústiń shaıtanısi de, Rahmanısi de bolady. Sonymen qatar, tús adal tús, qııalı tús, shaıtan tús dep úshke bólinedi delinedi. Iaǵnı, izgi tús Alladan súıinshi jáne qaıǵyrtýshy tús, shaıtannan jáne oıynda júrgen nárseni túste kórý. Biz olardy tereń taldap jatpaq emespiz. Bar bolǵany qazaqy dúnıetanym turǵysynan deregin bersek bolǵany.
Sonymen...
Eń aldymen, jaqsy tús kórgen adam dereý Táńirine shúkirshilik etýi kerek jáne kóńili qalasa ony úsh kúnnen asyrmaı jorytqany durys. Tipten, qazaq paıymy tústi kórgen sátte-aq jorytqan abzalyraq desedi. Tym sozyp almaǵan jón. Al jaman tús kórgende shaıtannyń jáne kórgen nársesiniń jamanshylyǵynan Jaratqanǵa syıynyp duǵa jasap, eshkimge aıtpaýǵa keńes beriledi. Sonda odan esh zııan tımeıdi dep esepteledi. Iaǵnı, múldem esepke almaý usynylady.
Ekinshiden, tús qalaı jorylatyn bolsa solaı shyǵady dep túsiniledi. «Tústi jaqsyǵa joryńyz, tús kórýshiden emes, jorýshydan» degen sóz sodan qalǵan. Sondyqtan da tústi qulshylyǵy túgel, nasıhat bere alatyn kisilerge nemese ǵalymdarǵa aıtý mindetti. Iaǵnı, bul jerde jorýshy basty rólde oınaıdy ıakı qazyqtyq tulǵa sanalady. Tústi múmkindiginshe kópti kórgen, aqyly pisken salıh kisige jorytqan lázim. Ázildesip oınaıtyn qurby-qurdas, aýzyna kelgendi aıtatyn bala-shaǵadan qashqan jón. Tipten, qazaq «Tústi jezdeńe jorytpa, jıenińe jorytpa, áıelge jorytpa» dep te naqyldaıdy. «Dushpanyńa, nadanǵa, qatyndarǵa aıtpa. Tús nege jorysa, sol bolady» degen taǵy bar. Buǵan mysaldar jeterlik.
El aýzynda «Men túsimde omyraýymdy eki qasqyr jep jatqanyn kórdim» degen kelinshekke «Oıbaı, sizdi qasqyr jeıdi eken» dep kezdeısoq bir qyzdyń joryp bergeni, keıinnen ony shynymen qasqyrdyń talaǵany jaıynda áńgime bar. Keıinnen munyń habary qulaǵyna jetken úlken qarııa: «Jorýy durys bolǵanda, egiz batyr ul bosanatyn edi» dep ókinish bildiripti. Al Jánibek batyrdyń túsin Abylaıdyń jorýy týraly ataqty hıkaıatta kerisinshe jaman tústi jaqsyǵa jorý rásimi baıandalǵan. Onda qalmaq batyry jekpe-jekte jeńilip, Jánibek batyr tamaǵynan qylyshty taqaǵanda: «Túnde sen de kórip ediń, men de kórip edim. Seni men alyp edim-aý, tabanymnyń astyna salyp edim-aý. Seniń tús jorýshyń jaqsy joryǵandyqtan, meniń tús jorýshym retin taýyp aıta almaǵannan alyp kettiń-aý», - dep ókinipti dep tolǵaıdy aıtýshylar.
Úshinshiden, tústi, ásirese jaqsy tústi dushpanǵa bildirmeý suralady. Qupııa ustap, tek tileýles, onda da tileýlestiń ózin baıqap, jaqsy jorıtyn adamǵa ońashada, jat kózinen tasada jorytý. Óıtkeni, qas adamnyń qyzǵanyshynyń oıanýy, qarsy áreket etýi, teris jorýy da yqtımal. Buǵan qatysty tarıhı áfsanalar bylaı dep syr shertedi:
«Temirdiń (Ámir Temir) sheshesi Saqypjamal osy balasyna ekiqabat kezinde tús kóripti. Túsinde ol bala emes, jylan týypty. Sol jylan kóz aldynda úlkeıip aıdahar bolypty. Aldymen ol óziniń týǵan anasyn jutypty, artynsha sol kezdegi Syrdarııa bıleýshisi Toqalaqty jutypty. Bul túsin ekiqabat kelinshek úıine kezdeısoq qonaq bolǵan jolaýshy kempirge jorytypty. Kempir satqyndyq jasap, bul tústi Toqalaqqa aıtyp qoıǵan. Qatal han ekiqabat kelinshekti aldyryp, óz qolymen ishin jaryp, mazardyń ishine kómýsiz tastatqan. Saqypjamaldyń týǵan sińlisi Tekkene jeti aılyq tiri jatqan balanyń kindigin tisimen qıyp, balany alyp ketken. Sheshesiniń ishine pyshaq salǵan kezde kishkentaı balanyń oń aıaǵyna zaqym kelip, aqsaq bolyp týǵan. Álgi on alty jasar áli beti ashylmaǵan beıkúná qyzdyń emsheginen sút shyqqan, balany ósirgen. Aqsaq Temir ómirbaqı sheshem, anam Tekkene dep ketti».
Tórtinshiden, túsinde kórmegen nársesin kórdim dep aıtý durys emes. Kórmegendi kórgendeı etip qulpyrtyp, maqtanshylyqpen ıakı áldeqandaı maqsat qýalaı aıtatyn adamdar da bolǵan. Atam qazaq ondaıdy jarytpaǵan. Munyń zııandylyǵyn el Júsip paıǵambardyń Saqy degen sondaı jalǵanshyǵa: «Jalǵan aıtsań da mıyńdy qarǵa oıyp jeıdi» dep joryǵanyn sóz etedi. Bir jaǵynan bul tús joryǵan kezde sondaǵy kórgen oqıǵa detaldaryna túgeldeı kóńil aýdarý kerektigimen de baılanysty. Iaǵnı, dáldik suralady. Aıtalyq, kisi túsinde sıyr malyna minip júrse, bul sondaılyq bir ısharatty bildirmeıdi. Alaıda eger ol qońdy bolsa, halyqqa bıliginiń júretindiginiń belgisi. Qońsyz bolsa, jaqsylyq emes. Onyń maǵynasy osy sıpattarynda ǵana anyqtalady. Sol sııaqty malynyp kıim kıip júrse de, onyń túsine qaraı, sátti-sátsizdigi joramaldanǵan.
«Álbette, adam óziniń túsin túrli sóz órnegimen jetkizedi. Munyń bárin sanamalap shyǵý múmkin emes» desek te, munda halyq uıǵarǵan «Sózi shynshyldyń túsi de shynshyl» degen ustanymdy baıqaımyz.
Besinshiden, túske súıinshisin berý joralǵysy bar. Iaǵnı, jaqsy jańalyqty, aldaǵy kúnniń jaqsylyǵyn súıinshilegen adamǵa yrymdap syılyq jasaý. Qalaı dese de, bul aldaǵy ómirden qýanysh kútken tilegi, baqyt týraly oılary jáne olarǵa baılanysty nanymdar júıesinen týyndaǵan jaıt.
Altynshydan, jaqsy túske de, jaman túske de qudaıysy – sadaqa berý kerek. Kóbine jaǵdaıǵa qaraı maldaı nemese zattaı sadaqa berý úrdisi bolǵan. Joǵaryda atap ótken Abylaıdyń Jánibektiń túsin jorýy oqıǵasynda da hannyń óziniń Narqyzyl jıren atyn batyr jolyna soıyp taratqany keńinen tarqatylǵan. Zertteýshiler atap ótkendeı, bul ańyzda tús jorýdyń eki túrli sharty eskerilgen. Biri – qandaı tústi de jaqsylyqqa jorý, ekinshisi – keler qaýipti qudaıy, sadaqa berý arqyly boldyrmaý rásimi. Jalpy, budan basqa da derekterdi alǵa tarta otyryp, qazaq halqy tústi tek jaqsylyqqa ǵana joryǵanyna kóz jetkizemiz. Ádebıettanýshy J.Dádebaev atap ótkendeı, kisi qandaı qorqynyshty tús kórgende de, ómirden kórgeni bar, oıynda toqyǵany bar jorýshy ony jaqsy bolashaqpen, keler kúnniń jaıly jaqsylyǵymen sabaqtastyrǵan. Kórgen jaısyz túsinen mazasy qashyp, kóńili alań bolyp, tipti úreılenip kelgen kisige bilikti jorýshy álgindegideı janashyrlyq tanytyp, basý aıtyp, ony shoshytqan jaısyz tústiń ózin «túsiń tús-aq eken» dep jaqsy nyshanǵa jorıdy. Bul jerde ǵalym jazǵandaı-aq, tús jorýshynyń parasattylyǵynyń, ımandylyǵynyń atqaratyn qyzmeti aıryqsha joǵary. Árıne, ekiniń birine astyndaǵy atyn qurban shalatyn asylzada Abylaıhan tabyla bermes. Dese de, kórgen tústi kezdeısoq kez bolǵan adamǵa aıta bermeı, eń janashyr, ımanyna berik, adal nıettilerge ǵana jorytý –taǵy da qaıtalap aıtamyz, basty másele. Kisi túsin ózi ishteı nıet qylyp kelgen jorýshysyna baıandap otyrǵanda, kóldeneń basqa bireýdiń jón-josyqsyz qosylyp, jorý aıtýy da qazaq paıymynda úlken aıypqa sanalǵan. Sondaı-aq tús jorý ústinde tústi aıan bolǵan oqıǵanyń mazmunyn aıtýdyń jóni men jolyna da jorýshy erekshe mán beredi. Bul oraıdaǵy qaısybir mańyzdy maǵlumattardy ataq-dańqy ańyzǵa aınalǵan, álemge tanymal «Myń bir tún» hıkaıasyndaǵy basty keıipkerdiń biri retinde sýrettelgen Harýn ál-Rashıd halıfanyń kórgen túsin jorytýy jaıly áńgimeden tabýǵa bolady.
«Birde áıgili padısha tús kóripti: túsinde onyń aýzyndaǵy barlyq tisi túgel túsip qalǵan eken. Tańerteń ol tús jorýshysyn shaqyryp alyp: «Bul tústiń jorýy ne bolmaq?», - dep suraıdy. Tús jorýshysy bylaı deıdi: «Musylmandardyń ámirshisiniń ómir jasy uzaq bolǵaı! Týysqandaryńnyń bári senen buryn ólip, qasyńda olardan eshkim qalmaıdy eken».
Harýn ál-Rashıd qasyndaǵylarǵa: «Myna tús jorýshyǵa júz shybyq soǵyńdar! Mundaı azaly sózderdi ol meniń betime nesine aıtady. Eger meniń týysqandarymnyń bári menen buryn ólip qalsa, onda meniń kim bolǵanym?!», - deıdi. Odan soń ol basqa tús jorýshyny aldyryp, kórgen túsin endi soǵan aıtyp beredi. Tús jorýshy: «Musylmandardyń ámirshisiniń kórgen túsiniń mánisi mynada: ol óziniń týysqandarynyń bárinen de uzaq ǵumyr keshedi». Patsha sonda: «Aqyldyń kórsetýi birdeı» dep aıtypty. Keıingi jorý aldyńǵy jorýdan maǵynasy jaǵynan alshaq ketpeıdi, biraq aıtylý jaǵynan múlde bólek. Keıingi jorýshyǵa patsha júz dınar syıǵa tartqan eken» (J.Dádebaev «Tús aıany»).
Osy qatarda jorylmaıtyn tústerdiń bolatynyn da atap ótken jón. Bul uǵym qazaq ishinde Beket ataǵa qatysty da aıtylady. Sondaǵy áńgimege qaraǵanda, Mańǵystaýǵa aty máshhúr bir dombyrashy seri jigit el aralap júrip, jumaǵa qaraǵan kúni astyndaǵy aty qulap mertigip, ózi belinen shoıyrylyp júre almaı qalǵany týraly tús kóripti. Alaıda, sol mańdaǵy túsin jorytqan aqsaqaly tushymdy eshteńe aıtpaǵan soń, jolynan bas tartpaı, kete beredi. Jolda dál túsindegideı atynyń aıaǵy inge kirip ketip, omaqasa qulap, júrýden qalady. Balasynyń azap shegip jatqanyn kórgen ákesi arnaıy at arytyp kelip, Beket Ataǵa barlyq jaǵdaıdy baıan qylady. Ata jigittiń jumaǵa qaraǵan kúnge tús kórgenin, sol tústi jorytqannan bolǵanyn aıtyp, kele almaı úıinde qalǵan jigitke syrtynan birneshe aıǵa sharttap, em jasaıdy. Keıinnen emi qonyp, dombyrashy jigit jazylyp, burynǵysha seriligin jalǵastyrǵan kórinedi. Osyny jadynda saqtaǵan keıbireýlerdiń juma kúngi kórgen túsin jorytpaıtyny, eshkimge aıtpaıtyny sırek te bolsa áli kúnge deıin kezdesip qalady.
Al kim túsinde Alla Taǵalany keıipsiz kórse nemese Paıǵambarymyzdy kórse ol haq delinedi. Hadıste: «Kim meni túsinde kórse, ol haq, shaıtan meniń beınemde kelmeıdi». Qazaq muny da bilgen. Tipten, «Túsimde paıǵambar din tarat dep buıyrdy» dep, dárýishtik jolǵa túsken tulǵalar haqynda da sózder bar.
Kórgen tústi taldap tarazylap, sımvoldyq mánine úńilip, odan erteńniń sáýlesin kórýge talpyný, ıaǵnı, jorý rásimi álemniń barlyq halyqtarynda derlik tán salt. Belgili ǵalym H.Dosmuhameduly: «Tús jorýdyń qazaqtar arasynda da úlken máni bar ekeni ejelden belgili, sol sebepti de el ishinde arnaıy mamandar – tús jorýshylar da ushyrasady» degen. Biraq, odan beride tól rýhanııattan ajyraı túskenimiz, balshabekter lańy, urpaqtar sabaqtastyǵynyń joıylýymen birge ol «mamandar» da taýsylyp bitti.
Tústi jorý tereń ilim-bilimniń nysany. Tústi tústep ajyratyp bile alatyndaı adamdy taba qoıý da ekitalaı. Ásirese myna zamanda bul ilimdi meńgergen, tús jorýmen aınalysqan ıslam ǵalymdardyń ishindegi eń úzdigi – Muhammed Ibn Sırın sekildi ǵulamalar joq dese de bolady. Árıne, Qasıetti Qurannyń negizinde jasalǵan tús jorýlar eń senimdisi bolyp tabylady. Degenmen, basty qarýymyz sol baıaǵy – tústi árdaıym jaqsylyqqa jorıtyn aq nıetimiz hám tús jorýdyń dástúrli jalpy belgileri týraly daıyn úlgiler – Á.Dıvaevtiń «Tústiń baıany», J.Dádebaev «Tús aıan» jáne t.b. Sońǵylarynyń ıslamıatpen úndestigine eshkim kúman keltire qoımas degen oıdamyz.
Halyq aıtady: «Tús – balqyǵan qorǵasyn», ony jaqsylyqqa jorysań – jaqsy nıet qabyl bolyp, jaqsylyqqa aınalady, jamandyqqa jorysań – jamandyqqa aınalýy múmkin. Qudaı osy jaǵynan saqtasyn!
Altyn ordany talqandaǵasyn Máskeýge joryqqa bara jatqan jolda jaısyz tús kórgen Ámir Temir osy jaǵyna barlamaı, ony jamandyqqa joryp keri qaıtty degen ańyz bar. Áıtpegen jaǵdaıda, orys etnografy K.Kýksın aıtyp júrgendeı Uly Rýs týmaı shókkendeı, sharanasynan qıylǵandaı eken. Onda búgingi tańda orysty da tarıh pánderinde ejelgi joıylyp ketken halyqtar sanatynda oqytqandaı eken. Búgingi álemdi aýzyna qaratqan ulylyǵy da bolmaǵandaı, eýrazııalyq arnasyna tolmaǵandaı eken.
Endeshe, biz de babalyq dúnıetanymnan aınymaı, árdaıym túımedeıden de túıedeı jaqsylyq kórý úrdisin ustanaıyq degimiz keledi.
Erbolat Mamyraıhan
