Qazaqstan Respublikasy täuelsız el retınde saiasi damu baǧyty endı aiqyndalyp jatqan tarihi kezeŋde professor J. O. İbraşev elımız üşın jaŋa ärı strategiialyq maŋyzy zor – halyqaralyq qatynastar salasynda mamandar daiyndau qajettılıgı turaly alǧaşqylardyŋ bırı bolyp mäsele köterdı. Onyŋ paiymdauynşa, älemdık qauymdastyqtyŋ derbes müşesı retınde Qazaqstannyŋ şet memlekettermen tiımdı özara yqpaldastyqty ornatuy üşın halyqaralyq qatynastar men diplomatiia salasynda joǧary bılıktı käsıbi mamandardy daiarlau - asa özektı mındet boldy.
Būl ūsynysty täuelsız Qazaqstannyŋ tūŋǧyş Syrtqy ıster ministrı Töleutai Ysqaqūly Süleimenov pen sol kezdegı ministrdıŋ orynbasary Qasym-Jomart Toqaev ta qoldau körsetıp, 1992 jyldyŋ köktemınde äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ tarih fakultetı janynan Halyqaralyq qatynastar bölımı aşyldy.
Al «Halyqaralyq qūqyq» mamandyǧynyŋ negızı 1990 jyly zaŋ ǧylymdarynyŋ doktory, professor M. A. Sarsembaevtyŋ bastamasymen QazMU-dıŋ zaŋ fakultetınde Halyqaralyq qūqyq kafedrasynyŋ qūryluymen qalandy. Qazaqstan Respublikasy Syrtqy ıster ministrlıgınıŋ ūsynysy negızınde universitettıŋ Ǧylymi keŋesınıŋ 1995 jylǧy 28 säuırdegı № 88 būiryǧymen Halyqaralyq qatynastar fakultetı resmi türde qūrylyp, osy saladaǧy alǧaşqy käsıbi mamandar 1995 jyly Halyqaralyq qatynastar fakultetın bıtırgen bolatyn.
Fakultettıŋ qūryluyna professor J. O. İbraşev tıkelei bastamaşylyq jasasa, fakultettıŋ alǧaşqy dekany bolyp QazMU professory Güljauhar Şaǧataiqyzy Jambatyrova taǧaiyndaldy. Ol jaŋa mamandyqtyŋ institusionaldyq qalyptasuy men ǧylymi-ädıstemelık tūrǧydan damuyna eleulı üles qosty. Onyŋ basqaruymen jaŋa fakultet naǧyz käsıbi diplomatiialyq mektepke ainaldy. Fakultet qyzmetınıŋ alǧaşqy künderınen bastap Qazaqstan Respublikasy Syrtqy ıster ministrlıgınıŋ sol kezdegı käsıbi diplomattary – Qasym-Jomart Kemelūly Toqaev, Mihail İvanovich Esenaliev, Aleksei Iýrevich Volkov studentterge diplomatiialyq qyzmet salasyna qatysty pänderden därıster oqydy. Keiınnen elımızdıŋ käsıbi elşılerı - Akmaral Haidarovna Arystanbekova, Äueshan Maqataevich Qyrbasov, Mūrat Turarovich Laumullin, Qairat İsaǧalievich İsaǧaliev, Alim Şakirovich Djamburşin, Nūrlan Baiūzaqūly Ermekbaev fakultet studentterıne özderınıŋ diplomatiialyq täjıribelerımen bölısıp, oqytuşylyq qyzmet te atqardy. 2001 jyldan bastap fakultettıŋ qūramyna «Halyqaralyq ekonomikalyq qatynastar» - qazırgı «Älemdık ekonomika» mamandyǧynyŋ oqytuşylary men studentterı qosyldy. 2002 jyly älem aimaqtaryn jüielı türde taldai alatyn, olardyŋ erekşelıkterın, özara bailanystaryn jäne jahandyq saiasattaǧy rölın keşendı türde zerdeleitın «Aimaqtanu» mamandyǧy aşyldy.
Bügıngı künı Halyqaralyq qatynastar fakultetı üş därejelı deŋgeide - bakalavriat – magistratura – PhD filosofiia doktory negızınde – «Halyqaralyq qatynastar», «Halyqaralyq qūqyq», «Älemdık ekonomika», «Aimaqtanu» jäne «Halyqaralyq qatynastar jäne qūqyq salasyndaǧy audarma» siiaqty bes bılım beru baǧdarlamalary boiynşa mamandar daiarlaidy. Bırqatar bılım beru baǧdarlamalary aiasynda qos diplomdyq bılım beru jobasy boiynşa magistrlerdı daiyndau maqsatynda kafedra serıktes joǧary oqu oryndarymen, sonyŋ ışınde Mäskeu memlekettık halyqaralyq qatynastar instituty (MGİMO) men Resei halyqtar dostyǧy universitetı (RUDN) arqyly belsendı yntymaqtastyq jürgızedı.
Fakultet oqu üderısın ǧylymi-zertteu qyzmetımen bırıktırıp, innovasiiany damytyp, ǧylym men biznestıŋ üilesımdı bailanysyn qalyptastyruda. Fakultettıŋ ǧylymi-zertteu jūmysy professorlyq-oqytuşy qūramynyŋ tereŋ ziiatkerlık äleuetıne jäne fakultettıŋ ırı ǧylymi-zertteu ortalyqtary men universitettermen tiımdı halyqaralyq yntymaqtastyǧyna negızdelgen. Osy jyldar ışınde fakultet AQŞ, Ūlybritaniia, Germaniia, Fransiia, İspaniia, İtaliia, Resei, Qytai, Türkiia, Ündıstan, Japoniia, Vengriia jäne basqa da elderdıŋ jetekşı universitetterımen, Europa jäne AQŞ-taǧy ırı ǧylymi-saraptamalyq ortalyqtarmen, sondai-aq BŪŪ, EQYŪ, Europalyq Odaq, NATO jäne basqa halyqaralyq ūiymdarmen ūzaq merzımdı serıktestık ornatty.
Halyqaralyq qatynastar fakultetınde professor J.O. İbraşevtıŋ töraǧalyǧymen 1997 jyldan bastap «07.00.15 - Halyqaralyq qatynastar jäne syrtqy saiasat tarihy» mamandyǧy boiynşa kandidattyq dissertasiialardy qorǧau boiynşa dissertasiialyq keŋes jūmys ıstedı. 2003 jyly osy mamandyq boiynşa elımızdegı alǧaşqy doktorlyq dissertasiialardy qorǧau jönındegı dissertasiialyq keŋes aşyldy. Bügıngı zamanaui talaptarǧa sai fakultette professor Q.E. Baizaqovanyŋ töraǧalyǧymen «Halyqaralyq qatynastar» mamandyǧy boiynşa PhD doktorlyq dissertasiiasyn qorǧau jönındegı dissertasiialyq keŋes jūmys ısteidı.
Fakultet tülekterı memlekettık qyzmette, diplomatiiada, saiasat pen biznes salasynda, sondai-aq halyqaralyq ūiymdarda bılıktı mamandar retınde tanylyp keledı. Olar QR Syrtqy ıster, Ädılet jäne Qorǧanys ministrlıkterınde, Ūlttyq qauıpsızdık komitetınde, elımızdıŋ elşılıkterı men konsuldyqtarynda, sondai-aq Prezident pen Ükımet apparatynda jäne Qauıpsızdık keŋesınde jauapty qyzmetter atqaruda. Fakultet tülekterınıŋ köpşılıgı şeteldegı diplomatiialyq ökıldıkterde elımızdı laiyqty deŋgeide tanytyp, ısker orta men akademiialyq mekemelerde joǧary sūranysqa ie mamandar retınde universitettıŋ, fakultettıŋ maqtanyşyna ainaldy. Olardyŋ käsıbi jetıstıkterı men qoǧamdaǧy orny bız üşın ülken maqtanyş bolyp tabylady.
Bügın bız ötken tarihty eske alyp, bolaşaqqa senımmen qaraimyz. 30 jyldyq täjıribe – jaŋa belesterge jol aşqan bastama. Osy jyldar ışınde fakultet halyqaralyq qatynastar salasynda bılıktı mamandar daiarlap, elımızdıŋ syrtqy saiasaty men jahandyq integrasiiasyna aitarlyqtai üles qosyp keledı. Aldaǧy uaqytta da fakultet özınıŋ ǧylymi-zertteu jäne bılım beru baǧyttaryn damytyp, jaŋa jetıstıkterge jetu arqyly Qazaqstannyŋ halyqaralyq arenadaǧy bedelın arttyruǧa at salysa beredı. Sondyqtan bız ötken jetıstıkterımızdı maqtan tūtyp, bolaşaqqa ülken ümıtpen qaraimyz.
Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU,
Halyqaralyq qatynastar jäne
älemdık ekonomika kafedrasynyŋ
professor m.a B.Z.Biujeeva
