25 qaraşa – köne türkı jazuynyŋ qūpiiasy aşylǧan tarihi kün.
1893 jyldyŋ 25 qaraşasy – türkologiia tarihynda altyn ärıppen jazylǧan data. Däl osy künı daniialyq äigılı lingvist, poliglot Vilgelm Tomsen alǧaş ret köne türkı jazuynyŋ kıltın tauyp, Orhon–Enisei runika mätınderınıŋ syryn aşty.
Būl jaŋalyq Daniia koroldık ǧylym akademiiasynyŋ mäjılısınde resmi jariialandy.
Tomsen alǧaş bolyp jazbalardan «Türık», «Täŋırı» sözderın oqyp, runikalyq mätınderdıŋ türkı halyqtaryna tiesılı ekenın ǧylymi türde däleldedı. Sol sätten bastap türkologiia ǧylymynyŋ jaŋa däuırı bastaldy.
HH ǧasyrda Tomsen jūmystaryn türık, qazaq, äzerbaijan, özbek jäne basqa da elderdıŋ ǧalymdary jalǧastyrdy.
Ǧylymi ortada Orhon jazbalary alǧaş tabylǧan kezeŋde būl mätınderdı «runa jazuy» dep ataǧan. Sebebı syrtqy tūrqy ejelgı skandinav runalaryna ūqsaityn. Alaida Tomsennıŋ zertteulerı būl jazulardyŋ türkılerdıŋ töl älıpbiı ekenın naqty däleldedı.
Kültegın, Bılge qaǧan, Tonykök eskertkışterı – bükıl türkı älemınıŋ mädeni-tarihi mūrasynyŋ eŋ qūndy jädıgerlerı.
Bügınde Euraziia aumaǧynda türkı bıtık jazuymen 700-den astam bıtıktas, jartas jazuy jäne türlı zattardaǧy mätınder tırkelgen.
Qazaqstandaǧy Halyqaralyq Türkı akademiiasynyŋ janynda köne mätınderdı zerttep, audarumen ainalysatyn «Türkologiia, altaistika jäne moŋǧoltanu» bölımı jūmys ısteidı. Sonymen qatar Akademiia türkıtanuǧa airyqşa üles qosqan ǧalymdarǧa arnalǧan «Vilgelm Tomsen» medalın taǧaiyndaǧan. Būl marapatty bügınde salaǧa eleulı eŋbek sıŋırgen 23 zertteuşı ielengen.
