Bügın oblys äkımı Nūrlybek Nälıbaevtyŋ qatysuymen «Qyzylordanyŋ astanalyq kezeŋı: tarih pen taǧylym» atty respublikalyq ǧylymi-täjıribelık konferensiia öttı.
Oǧan Parlament Senaty men Mäjılısınıŋ deputattary Nauryzbai Baiqadamov, Ruslan Rüstemov, Qairat Tastekeev, Mūrat Äbenov, Marhabat Jaiymbetov, Mūrat Ergeşbaev, Qazaqstannyŋ Eŋbek Erı, fizika-matematika ǧylymdarynyŋ doktory, professor, akademik, Ūlttyq qūryltai müşesı Asqar Jūmadıldaev, önertanuşy, Qazaqstan Suretşıler, Kinematografister odaǧynyŋ müşesı Säule Qojyqova, memleket jäne qoǧam qairatkerı Bolatbek Quandyqov, Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetı «Qazaqstan tarihy» kafedrasynyŋ meŋgeruşısı, tarih ǧylymdarynyŋ doktory, akademik Bereket Kärıbaev, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı, jazuşy, dramaturg Sūltanälı Balǧabaev, saiasi ǧylymdar doktory, professor Äbdıjälel Bäkır, Ankara Hadji Bairam Veli universitetınıŋ professory, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Huliia Kasapoglu Chengel, atalǧan universitet doktoranty Fuliia Akman, jazuşy, publisist, ǧalym, tarih ǧylymdarynyŋ kandidaty Beibıt Qoişybaev, L.N.Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq universitetınıŋ qauymdastyrylǧan professory, filologiia ǧylymdarynyŋ kandidaty Qaiyrbek Kemeŋger, Abai oblysynan kelgen delegasiia jäne aimaqtyŋ ziialy qauym ökılderı, qala, audan äkımderı, oblystyq basqarma basşylary, saiasi partiia töraǧalary men Qorqyt Ata atyndaǧy Qyzylorda universitetınıŋ professorlary qatysty.
Aimaq basşysy Qyzylorda qalasynyŋ el astanasy bolǧanyna, «Qazaq» atauynyŋ qaitarylǧanyna 100 jyl tolu mereitoiymen qūttyqtap, öŋır bügıngı merekege tolaiym tabystarmen, jarqyn jetıstıktermen jetkenın aitty.
«Qasiettı Syr öŋırı – astanalar mekenı, ūlt ruhaniiaty men mädenietınıŋ altyn dıŋgegı. Ejelgı Saq zamanyndaǧy Şırık Rabat, Oǧyz memleketınıŋ astanasy Jankent, Aq Orda men Qazaq handyǧynyŋ astanasy Syǧanaq qalasy, Qazaq avtonomiialyq keŋestık respublikasynyŋ astanasy Qyzylorda – sonyŋ aiqyn dälelı.
Tarihyna üŋılseŋ ǧasyrlardan syr tartatyn, bügının baǧamdasaŋ keleşegınıŋ kemeldıgın aŋǧartatyn «Syr – Alaştyŋ anasy» degen danalyq söz barşamyzǧa jaqsy tanys. Qily zamandarda, zūlmatqa toly künderde, aqtaban şūbyryndy kezeŋınde, el ışın aşarşylyq jailaǧanda bükıl qazaq balasy köş-keruenınıŋ basyn Syrǧa būryp, Syrdy anasyndai panalaǧan. Būl ölkenıŋ qazaq üşın orny da, jönı de bölek.
Özderıŋızge belgılı Burabaida ötken Ūlttyq qūryltaida Memleket basşymyz Qasym-Jomart Kemelūly: «Bızdıŋ memlekettıgımız myŋjyldyqtardan bastau alady, onyŋ tamyry tym tereŋde jatqany dausyz. Bıraq osydan bır ǧasyr būryn ūltymyzdyŋ öz atauynyŋ oraluy tarihi ädıldık ornatu jolyndaǧy maŋyzdy qadam bolǧanyn aşyq aituymyz kerek. Mūndai maŋyzdy oqiǧalar el jadynda saqtaluǧa tiıs», – degen bolatyn.
Prezidentımızdıŋ Ūlttyq qūryltaidyŋ kelesı V otyrysyn Qyzylordada ötkızu turaly şeşımın barşa syrboiylyqtar zor quanyşpen qabyldap, rizaşylyq bıldırude.
Astana bolǧan Qyzylorda men bügıngı jaŋarǧan Qyzylorda aradaǧy jüz jylda bırneşe tarihi kezeŋnen öttı. Onyŋ kuägerlerı, ūlt müddesı jolynda aimaǧymyzdyŋ damuyna eselı eŋbek sıŋırgen ardaqty aǧalarymyz ortamyzda.
Mereke qarsaŋynda Qyzylordanyŋ keiıngı 100 jyldyq tarihyna arnalǧan kıtap jaryq kördı. Öŋırımızdıŋ keşegısı men bügınınen syr şertetın derektı filmder tüsırılıp, körermenge ūsynyldy. Negızgı maqsatymyz – jas ūrpaqqa aǧa buynnyŋ jasampaz ısterın ülgı-önege etu, arhivtıŋ altyn qoryn tolyqtyru.
Bügınde Memleket basşymyzdyŋ bastamasymen Ädılettı, Quatty, Qauıpsız ärı Taza Qazaqstandy qūru jolynda Syr halqy bekem bırlıktıŋ ülgısın tanytyp, eŋbek etude. Öŋırımızdıŋ negızgı makroekonomikalyq körsetkışterınıŋ ösımı qamtamasyz etılgen, respublikada aldyŋǧy qatardamyz. Biyl jalpy öŋırlık önım kölemı 3 trln. teŋgeden asady. Soŋǧy üş jylda öŋır ekonomikasyna 1 trillion 600 mlrd. teŋge investisiia tartyldy.
Qalamyzdyŋ astana bolǧan 100 jyldyq mereitoiyna syi retınde äleumettık nysandar boi köterıp, saiabaqtar men alleialar qaita jaŋǧyrtyluda. Elımızdıŋ bolaşaǧy balalarymyzdyŋ jan-jaqty, sapaly bılım aluyna qolaily jaǧdai jasap, jaily orta qalyptastyruda jaŋa jobalar men tyŋ bastamalar jüzege asty.
Memleket basşymyzdyŋ «Tuǧan jerdı bırge tületeiık!» bastamasyn qoldaǧan käsıpker-mesenattar, qoǧamdyq qorlar Syr öŋırın körkeituge öz ülesterın qosyp keledı. Demeuşılıler 55 mlrd. teŋgeden astam qarjyny jaŋa jobalarǧa saldy.
Tarih toǧysynda bolaşaqtyŋ negızı qalanǧan meken – aru Qyzylordanyŋ keleşegı kemel bolǧai! Konferensiia jūmysyna sättılık tıleimın!»,– dedı N.Nälıbaev.
Jiynda Aqmeşıttıŋ astana bolǧan kezeŋı, «Qazaq» atauynyŋ qaitaryluy, qala atynyŋ «Qyzylorda» bolyp özgeruı, basqa da maŋyzdy tarihi şeşımder qabyldaudaǧy ūlt ziialylarynyŋ eŋbegı jäne Qyzylordada bolǧan tarihi oqiǧalar turaly Säule Qojyqova, Nauryzbai Baiqadamov, Bereket Kärıbaev, Beibıt Qoişybaev, Huliia Kasapoglu Chengel, Qaiyrbek Kemeŋger, Bolatbek Quandyqov baiandama jasady. Qorqyt Ata atyndaǧy Qyzylorda universitetınıŋ professory, filologiia ǧylymdarynyŋ kandidaty Ǧabit Tūiaqbaev oblystyq memlekettık arhivte saqtalǧan ūlt ziialylarynyŋ qoltaŋbasy qalǧan qūjattar turaly aitty.
Oblys äkımı barşa syrboiylyqtar atynan Alaş arysy, aǧartuşy-ǧalym, jerlesımız, «Qyzylorda» atauyn ūsynǧan Qoŋyrqoja Qojyqovtyŋ nemeresı Säule Qūlahmetqyzyna ata-baba dästürıne sai şapan jauyp, qūrmet körsettı.
