"Taýarlardy mindetti tańbalaý operatorynyń qyzmetin toqtatý kerek". Bul týraly «Aq jol» frakııasynyń depýtattyq saýalynda Danııa Espaeva Vıe-Premer B.Sultanovqa joldady, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly.
Memleket basshysy Q.K. Toqaevtyń 2022 jylǵy 11 qańtardaǵy Parlament Májilisiniń otyrysynda sóılegen sózinde «ROP» (óndirýshilerdiń keńeıtilgen mindettemeleri) operatory kompanııasynyń qyzmeti synǵa ushyraǵan bolatyn. Osy jekemenshik kompanııanyń qyzmetin toqtatý týraly tikeleı tapsyrma berildi ári eń bastysy, kádege jaratý jáne kádege jaratý alymyn jınaý jónindegi fýnkııalardy memleket oryndaýǵa tıis ekeni atap kórsetildi.
«Aq jol» QDP frakııasy bul sheshimdi túbegeıli qoldaıdy. Dál osy bizdiń frakııamyz 2017 jylǵy 20 qyrkúıekte Premer-Mınıstr
B.Á. Saǵyntaevtyń atyna joldanǵan depýtattyq saýalda ROP operatorynyń quqyqtyq mártebesi jáne ol jınaıtyn aqsha qarajatynyń mártebesi týraly máseleni kótergen bolatyn. Biz, shyn máninde, bul salyq ekenin atap kórsetken edik, biraq nelikten ekeni túsiniksiz, atalǵan salyqqa jekemenshik tártippen ári bıýdjetti aınalyp ótip ıelik etýde. Biz ROP operatoryn qurý kezinde akıoner Úkimet bolýǵa tıis degen máseleni kóterdik. Ókinishke qaraı, sol kezde bizdiń sózimizge eshkim qulaq aspaǵan edi.
Búgin biz taýarlardy mindetti tańbalaý máselesin kóterýge májbúrmiz. «Aq jol» frakııasynyń depýtattary 2018 jyly Taýarlardy tańbalaý týraly kelisimniń ratıfıkaııalanýyn qoldamady. Sonymen qatar, biz Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq komıssııasynyń alańynda tańbalaýǵa jatatyn taýarlar tizbesin negizsiz keńeıtýdi qaıta qaraý talabymen Úkimettiń atyna eki ret hat joldadyq.
Taýarlardy tańbalaýdy, shyn máninde, halyqaralyq praktıkada qoldanylatyndaı, kóleńkeli, zańsyz taýarlarmen kúresý tetigi retinde akızdeletin taýarlar toby úshin ǵana qoldaný kerek ekenin atap óttik.
«Aq jol» frakııasy Úkimettiń nazaryn mindetti tańbalaýdy engizý tutyný taýarlary men tamaq ónimderiniń qymbattaýyna alyp keletinine, bıznes úshin eseptilikte eleýli problemalar týǵyzatynyna aýdarǵan bolatyn.
Sheneýnikter bizdi bul bolmaıdy dep sendirgen, biraq ótken jyly pılottyq joba tańbalaýdyń engizilýi sút ónimderiniń 35%-ǵa qymbattaýyna alyp kelgenin kórsetti. Sonyń nátıjesinde olar odan bas tartty.
Biraq aıaqkıim úshin tańbalaýdy engizdi, sodan kóptegen aıaqkıim dúkenderine jumysynyń toqtap qalý qaýpi tónip túr, kásipkerler baǵanyń
20-25%-ǵa óskenin aıtyp otyr, bul jalpy ınflıaııaǵa úlesin qosýda.
Basqa taýarlar úshin de tańbalaýdy engizý kezekte tur: máselen, Úkimettiń 2020 jylǵy 10 qyrkúıektegi №568 qaýlysyna sáıkes toqyma ónimine, sý men sýsyndarǵa, dárilik zattarǵa tańbalaýdy engizý merzimderi belgilengen. Kezekte basqa da ónimder bar.
Esterińizge sala keteıik, 2020 jylǵy 19 mamyrda Prezıdent Q. Toqaev Joǵary Eýrazııalyq ekonomıkalyq keńestiń otyrysynda taýarlardy mindetti tańbalaýdy engizýdi keıinge qaldyrýdy jáne bul máseleni anaǵurlym muqııat zerdeleýdi usynǵan bolatyn.
Alaıda, Úkimet ony engizýdi jalǵastyrýda.
Sonymen birge, memleket engizetin kez kelgen mindetti tólemder óziniń tabıǵaty boıynsha salyq dep eseptelýge tıis.
Mysaly, alkogol men temeki ónimderine arnalǵan dál sol akızdik markalar, olar da naryqtyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etýge baǵyttalǵan.
Osyǵan baılanysty, «Aq jol» frakııasy memleket atynan engiziletin mindetti tólemder – al bul tólemder, shyn máninde, salyqtar – nelikten jekemenshik kompanııaǵa – tańbalaý operatoryna kelip túsedi degen suraqty qaıtadan kóterýge májbúr.
Máselen, taýarlardy tańbalaý men qadaǵalaýdyń biryńǵaı operatory bolyp 49% jekemenshik qurylymdarǵa tıesili «Qazaqtelekom» akıonerlik qoǵamy aıqyndalǵan.
Bul jerde Memleket basshysy tólemderge qatysty máselesiniń basyn ashyp, olardyń jeke tulǵalarǵa emes, memleketke túsýin qamtamasyz etýdi tapsyrǵan kádege jaratý alymymen jáne ROP-men eriksiz salystyrýǵa týra keledi.
Joǵaryda aıtylǵandardyń negizinde, «Aq jol» QDP frakııasy:
1) Ulttyq ekonomıkalyq múddelerdi qorǵaý maqsatynda Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııaǵa tańbalaýǵa jatatyn taýarlar tizbesin keńeıtýdi toqtata turý týraly usynys engizýdi.
2) Taýarlardy tańbalaýdy engizý tutyný naryǵyndaǵy baǵanyń ósýimen qatar júretin jerde odan bas tartýdy.
3) Tańbalaý operatorynyń fýnkııalaryn memleketke berýdi jáne taýarlardy tańbalaýdan qarajattyń el bıýdjetine túsýin qamtamasyz etýdi suraıdy.
