بالا قۇقىعى بۇگىن دە قازاقستانداعى ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردىڭ بىرىنە اينالدى. اتا-اناسىنىڭ تاراپىنان اۋىر سوققىعا ۇشىراعان بەيكۇنا سابيلەردىڭ جاعدايى الەمدى الاڭداتىپ وتىر. 1 ماۋسىم - حالىقارالىق بالالاردى قورعاۋ كۇنى. بالالاردى قورعاۋ كۇنى ەرەسەكتەردىڭ نازارىن بالالاردىڭ پىكىر بوستاندىعى مەن ءبىلىم الۋىن قامتاماسىز ەتۋ، زورلىق-زومبىلىقتان جانە ءومىر ءسۇرۋ قۇقىعىن ساقتاۋ ماقساتىندا وتكىزىلەدى. اتا-انالار، مەملەكەت قاشان دا بالالاردىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن مويىنداۋى جانە ساقتاۋى ءتيىس. بۇل تۋرالى بۇۇ 1959 جىلى قابىلداعان بالا قۇقىقتارى دەكلاراتسياسىندا ايتىلعان.
اتالمىش مەرەكەگە وراي، 2021 جىلى 19 مامىردا قر ءىىم ماقان ەسبولاتوۆ اتىنداعى الماتى اكادەمياسى "TALAP" قولدانبالى زەرتتەۋ ورتالىعىمەن بىرىگىپ، جاڭا يدەيانى جۇزەگە اسىردى. پرەزيدەنت تاپسىرماسىنا سايكەس، ءىىم پوليتسيانىڭ گەنەرال-لەيتەنانتى ەرلان زامانبەكۇلىنىڭ باستاماسىمەن "كامەلەتكە تولماعاندارعا قاتىستى قۇقىق بۇزۋشىلىقتارعا قارسى ءىس-قيمىل: پروبلەمالار مەن شەشۋ جولدارى"اتتى حالىقارالىق دەڭگەيدەگى عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيانى ونلاين فورماتتا وتكىزدى.
كونفەرەنتسيانىڭ باستى ماقساتى - وتباسىلىق جانە سەكسۋالدىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعان كامەلەتكە تولماعان بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن ارتتىرۋ. سونىمەن قاتار، كامەلەت جاسىنا تولماعانداردىڭ قۇقىقتىق ساۋاتى مەن ساناسىن قالىپتاستىرىپ، ءوزىن قورعاۋعا باۋلۋ. سەبەبى سوڭعى جىلدارى جاسوسپىرىمدەردىڭ تولىققاندى دامۋىنا كەرى اسەرىن تيگىزەتىن زياندى فاكتورلار شەكتەن تىس كوبەيىپ كەتكەن.
ءىس-شارا بارىسىندا تالقىلانعان ماسەلەلەر:
- پسيحولوگيالىق كومەك كورسەتۋ;
- زورلىق-زومبىلىقتى ءتۇپ-تامىرىمەن جويۋ;
- ەكسترەميستىك ۇيىمدار مەن تەرروريستىك ارەكەتتەرگە تارتۋعا قارسى قيمىل;
- ولاردى قورعاۋداعى ۆەدومستۆوارالىق تاسىلدەر;
- بالا قۇقىقتارىن قورعايتىن، جاۋاپكەرشىلىكتى رەتتەيتىن زاڭداردى جەتىلدىرۋ.
بالالاردىڭ ءوز قۇقىعىن قورعاپ، كەز كەلگەن تىعىرىقتان شىعۋى دا اسا ماڭىزدى فاكتور. ولاردىڭ قۇقىقتىق ساۋاتىن ارتتىرۋعا مەملەكەت قولدان كەلگەنشە بريفينگتەر، دوڭگەلەك ۇستەلدەر، كونفەرەنتسيالار وتكىزىپ، زاڭدار مەن جوبالاردى قولعا الىپ جاتىر. ماسەلەن، قر 2001 جىلى 12 اقپاندا ۇكىمەت قابىلداعان “بالا قۇقىقتارىن قورعاۋ تۋرالى” قر زاڭى بار.
