تاۋەلسىزدىككە بەيبىت جولمەن قول جەتكىزسەك تە، وعان بارار جولدا بابالار قانى از توگىلگەن جوق. بۇل جايىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «تاۋەلسىزدىك تاعىلىمى» اتتى ماقالاسىندا جازدى.
«كەيىن زەرتتەۋشىلەر «ەگەمەندىك شەرۋى» دەپ ايدار تاققان ۇدەرىسكە 1989 جىلى الدىمەن بالتىق ەلدەرى كىرىسىپ، كاۆكاز ەلدەرىندە جالعاستى دا، ارتىنان بۇكىل كەڭەس وداعىن قامتىدى. 1990 جىلدىڭ اياعىنا دەيىن وداق قۇرامىنداعى 15 رەسپۋبليكا تۇگەلدەي ءوز ەگەمەندىگىن جاريالاپ ۇلگەرگەنىمەن، ەستونيا، ليتۆا جانە لاتۆيا ەلدەرىنەن باسقا 12 رەسپۋبليكا ءالى وداق قۇرامىندا بولاتىن. م.س.گورباچەۆ قانشالىقتى جانتالاسا قيمىلداپ، وداقتى ساقتاپ قالۋعا ارەكەت ەتكەنىمەن، كسرو-نىڭ ودان ءارى ىدىراۋىن توقتاتۋ مۇمكىن ەمەس ەدى. كەلەسى 1991 جىلدىڭ 18-21 تامىزىندا ايگىلى «تامىز بۇلىگى» بولدى. بۇل كەڭەس وداعى باسشىلىعىنىڭ دارمەنسىزدىگىن كۇللى الەمگە تانىتتى. سونىڭ ناتيجەسىندە 1991 جىلدىڭ تامىز-جەلتوقسان ايلارىندا قالعان رەسپۋبليكالار تۇگەلدەي ءوز تاۋەلسىزدىگىن جاريا ەتتى. ساياساتتىڭ قىزۋى كوتەرىلىپ، گورباچەۆ پەن ەلتسيننىڭ تەكەتىرەسى شەگىنە جەتىپ، ءبىر كەزدەرى تەمىردەي تارتىپكە نەگىزدەلگەن ورتالىقتاعى باسشىلىقتان بەرەكە كەتكەن سول تۇستا قازاقستان تاراپىنان جىبەرىلگەن جالعىز قاتەلىكتىڭ ءوزى ورنى تولماس تراگەدياعا اكەپ سوقتىرۋى ابدەن مۇمكىن ەدى. ءبىز اشۋدى اقىلعا، اسىعىستىقتى سابىرعا جەڭدىرىپ، ۇنەمى ءالىپتىڭ ارتىن باعىپ، اڭىسىن اڭدۋمەن بولدىق. ماعان باتىلىراق قيمىلداۋ ءۇشىن بۇكىلحالىقتىق ماندات كەرەك ەدى. وسىلايشا 1991 جىلدىڭ 1 جەلتوقسانىندا ەل تاريحىنداعى تۇڭعىش پرەزيدەنتتىك سايلاۋ وتكىزىلىپ، وندا حالىقتىڭ 98%-دان استامى قولداۋ ءبىلدىردى. بۇل ماعان قانات ءبىتىرىپ، ەركىن قيمىلداۋىما جول اشتى»، - دەپ جازادى ەلباسى.