ءار پەندەنىڭ دۇنيە ەسىگىن اشقان ساتتەن باستاپ، اقىرعى دەمى بىتكەنگە دەيىنگى تىرلىگىندە اتقاراتىن جۇمىستارى، مويىندارىنا جۇكتەلگەن مىندەتتەرى بولادى. ۆەدالىق ىلىمدە بۇنى –دحارما دەپ اتايدى. بۇل مىندەتتەر ەشقانداي كونستيتۋتسيادا نەمەسە زاڭدا جازىلماسا دا، ءدىني شارتتاردا بەلگىلەنبەسە دە ، ونى ءاربىر ادام ءوزى ىشتەي تۇيسىنەدى.
مىندەتتى ورىنداماۋدىڭ سالدارى
پەندە موينىنا جۇكتەلگەن تابيعي مىندەتتەرىن ورىندامايتىن بولسا، ونىڭ زاردابىن ءوزى دە، اينالاسىنداعى باسقالار دا تارتادى. ماسەلەن، ءار ادامنىڭ ەڭ الدىمەن، ءوزى تۇراتىن مەكەندەگى كورشىلەرىنىڭ الدىنداعى، وتباسى مەن تۋعان تۋىستارىنىڭ الدىنداعى مىندەتتەرى بار. ەگەر ءسىز كورشىڭىزبەن تاتۋ تۇرماساڭىز بۇدان كورشىڭىز دە، ءوزىڭىز دە زارداپ شەگەسىز.
پايعامبارىمىز حاديسىندە «ەڭ الدىمەن كورشىڭە كومەكتەس، سودان كەيىن تاعى دا كورشىڭە كومەكتەس» دەيدى. كورشى تۇسىنىگى تەك جاپسارلاس ۇيدە تۇرۋمەن شەكتەلمەيدى. بىرگە جۇمىس ىستەيتىن ادامدار دا سىزگە كورشى ىسپەتتەس. ەڭ الدىمەن، ءسىز ولارعا زالالىڭىزدى تيگىزبەي، سودان كەيىن قولدان كەلگەنشە كومەكتەسۋىڭىز قاجەت. ەگەر ءسىز ءوز مىندەتىڭىزدى دۇرىس ورانداماساڭىز، ودان كورشىلەرىڭىز زالال تارتادى.
ءبىزدىڭ مەكەمەدە ءوزىنىڭ قىزمەتتىك مىندەتىن دۇرىس ورىندامايتىن كەلىنشەك جۇمىس ىستەيدى. جارناما بولىمىندە ىستەيتىن ول ەشقانداي جارناما تارتپايدى، ورىسشا جازىلعان ماتىندەردى بىزگە اكەلىپ اۋدارتىپ الادى، ءجيى-ءجيى اۋىرىپ، جارامسىزدىق پاراقشاسىمەن جۇمىسقا اپتالاپ شىقپايدى. بۇل ۋاقىتتاردى ونىڭ مىندەتىن باسقالار اتقارۋعا ءماجبۇر جانە ولار بۇل ءۇشىن ءبىر تيىن المايدى، ياعني تەگىن ىستەيدى. كىم ارتىق جۇمىس جاساۋدى ۇناتسىن، سوندىقتان باسقالار الگى كەلىنشەكتى جەككورەدى. جالقاۋلىعى ءۇشىن، ءوز مىندەتىن دۇرىس ورىندامايتىندىعى ءۇشىن.
وتكەن جىلى كوكشەتاۋدا اراق ءىشىپ، تەمەكى تارتاتىن ەرلى-زاىپتىلاردىڭ كەسىرىنەن كوپ پاتەرلى ۇيدە ءورت شىعىپ، ءبىراز ۇيلەر جانىپ كەتتى. اراققا تويىپ العان الگى ەكەۋى ۇيىقتاپ جاتىپ، توسەگىندە تەمەكى تارتىپ، سونبەگەن تۇقىلدى ەدەنگە تاستاي سالىپتى. ءورت سودان شىققان. وسىنىڭ سالدارىنان الگىلەردىڭ وزدەرى دە، كورشىلەرى دە زارداپ شەكتى. بۇنداي مىسالداردى كوپتەپ كەلتىرۋگە بولادى.
مۇعالىم بالا وقىتىپ، يمام ۋاعىز ايتسىن
1987 جىلى ۋنيۆەرسيتەتتى العاش ءبىتىرىپ، جولدامامەن شالعاي اۋىلعا مەكتەپكە مۇعالىم بولىپ باردىم. مەكتەپ ديرەكتورى ءبىراز جاسقا كەلگەن ادام ماعان: «مۇعالىمنىڭ جولى قىزدىڭ جولىنان دا جىڭىشكە، سەنىڭ ءاربىر ىسىڭە بالالار قاراپ وتىرادى، شالبارىڭ قىرتىستالىپ، ساقالىڭ الىنباسا، دورەكى سويلەسەڭ، وسىنىڭ ءبارى بەدەلىڭدى تۇسىرەدى. سوندىقتان كيىم كيىسىڭە، ءجۇرىس-تۇرىسىڭا، سوزىڭە كوڭىل ءبول» دەگەن ەدى. ول ءسوزدىڭ اقيقاتتىعىن مەكتەپتە ىستەگەن ءبىر جىل ۋاقىت ىشىندە تاجىريبە ارقىلى كوز جەتكىزدىم.
ءوز مىندەتىن دۇرىس ورىندامايتىن دارىگەر، مۇعالىم، ءتىپتى كوشە سىپىرۋشى سياقتى قاراپايىم جۇمىسكەردىڭ ارەكەتىنىڭ دە تەرىس زاردابى مول بولادى. ونى الگى ادامنىڭ وزىنەن باسقا، اينالاسىنداعى جاندار، تۋىستارى مەن وتباسى دا تارتادى. دحارما دەگەنىمىز: ءوز مىندەتىڭدى بارىنشا ادال ورىنداۋ. ول سەنىڭ قىزمەت مىندەتىڭ بولا ما، اتا-اناڭنىڭ، وتباسىڭنىڭ، تۋىستارىڭ مەن دوس-جاراندارىڭنىڭ، اقىرسىندا وتانىڭنىڭ الدىنداعى مىندەت بولا ما – ءبارىبىر. ءبارىن دە حال-قادەرىڭ كەلگەنشە دۇرىس ورىنداۋعا كۇش سالۋىڭ قاجەت. سوندا ەڭ الدىمەن، وزگەلەرگە زالالىڭ تيمەيدى، سودان كەيىن تامىر-تانىستارىڭنىڭ الدىندا ءجۇزىڭ جارقىن بولادى.
ءوز مىندەتىن تۇسىنبەيتىندەر
تاياۋدا تەاترعا ءبىر سپەكتاكل كورۋگە باردىم. تەرىس اعىمدارعا ىلەسكەندەر جايىنداعى پەسا ەكەن. ءدىن تاقىرىبى كوڭىلىمە جاقىن بولعاسىن بارعانمىن. الدىڭعى قاتارعا تاقيا كيگەن ءبىر كىسى كەلىپ وتىردى. ۇستىنە جاسوسپىرىمدەر كيەتىن جەڭىنە جاماۋ سالىنعان پيدجاك كيىپتى. قالتاسىنان سمارتفونىن شىعارىپ، سوعان شۇقشيا قاراپ وتىرعان ونى قاسىمدا وتىرعان جىگىت «مىناۋ يمام ەمەس پە» دەگەندە عانا ازەر تانىدىم. ءيا، ورتالىق مەشىتتىڭ يمامى ەكەن الگى. ۇستىنە اق شاپان كيىپ، باسىنا سالدە سالىپ جۇرەتىندىكتەن بولار، مىنا پيدجاك كيىپ، سمارتفون ۇستاعان قالپىندا يمامعا ەش ۇقساتا المادىم. سپەكتاكل بىتكەن سوڭ جۇرت ارتىستەرگە قوشەمەت كورسەتىپ تۇرەگەپ تۇرىپ ۇزاق قول سوقتى.
سپەكتاكلدەن شىققاسىن تانىسىم: «تەاترعا جاستار كوپ كەلگەن ەكەن، ەگەر يمام ساحناعا شىعىپ، جات اعىمداردىڭ زالالى تۋرالى بىرەر اۋىز ۋاعىز ايتقاندا، اسەرلى بولار ەدى» دەدى. بىراق پيدجاك كيگەن يمامنىڭ جات اعىمنىڭ زالالى تۋرالى سپەكتاكل كورىپ اسەرلەنگەن جاستاردىڭ الدىنا شىعىپ، ۋاعىز ايتۋ قاپەرىنە دە كىرمەگەن سياقتى. ونىڭ كيىم كيىسى مەن وسى ارەكەتىنە قاراپ، ءوز مىندەتىن تۇسىنبەيتىندىگىن، ءتىپتى ءوزى تاڭداپ العان ءدىن قىزمەتكەرى ماماندىعىن ونشا ۇناتپايتىندىعىن بايقاعاعانداي بولدىم. ايتپەسە، نەگە شاپان كيىپ، سالدە تاعۋ تەك مەشىتتە عانا جارامدى دەپ سانايدى. حريستيان پوپتارى كوشەدە دە، ۇيلەرىندە دە قارا سۋتاناسىن كيىپ جۇرمەي مە.
ءتۇيىن: ۇلى ابايدىڭ «اقىن بولۋ شارت ەمەس، ازامات بولۋ پارىزىڭ» دەگەنىندەي، ءاربىر پەندە وزىنە جاراتقان دۇنيە ەسىگىن اشقان كەزدە جۇكتەگەن تابيعي مىندەتتەرىن بارىنشا ادال جانە ۇقىپتى ورىنداۋعا، ول مىندەتتەرىن ەشقاشان جادىنان شىعارماۋعا ءتيىس. ايتپەگەن جاعدايدا، وزىڭىزگە دە، وزگەلەرگە دە ۇلكەن زالالىڭىز تيەدى
akikat01.com
