بۇگىن شىمكەنت قالاسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويى اياسىندا تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ەلىمىزدىڭ جانە ءوڭىردىڭ جەتكەن جەتىستىكتەرى مەن بارلىق باعىتتاعى دامۋ ساتىلارى تالقىلانعان دوڭگەلەك ۇستەل بولىپ ءوتتى.
«تاۋەلسىز قازاقستان: جاسامپازدىققا تولى جىلدار. تۇركىستان وبلىسىنىڭ باستى جەتىستىكتەرى» تاقىرىبىندا وتكەن جيىنعا وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى ساكەن قالقامانوۆ جانە وڭىردەگى تاريحشى، عالىمدار، ساياساتتانۋشىلار مەن قوعام قايراتكەرلەرى قاتىستى.
«بيىلعى جىل ەلىمىز ءۇشىن ەڭ ەلەۋلى وقيعالاردىڭ ءبىرى – تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويى. كەشەگى اتا-بابالارىمىزدىڭ توككەن تەرى مەن قان مايدانداردا اققان قانىنىڭ وتەۋى – بۇگىنگى تاۋەلسىزدىك. قانشاما قيلى كەزەڭدەردى باسىنان كەشىپ، ۇرپاققا بەيبىت كۇندى سىي ەتكەن بابالارىمىزدىڭ اماناتىنا ادالدىق تانىتۋ – ءبىزدىڭ ەڭ ۇلكەن بورىشىمىز. قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ تاريحىندا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ الار ورنى ەرەكشە. اسا كورەگەندىلىكپەن جۇرگىزىلگەن مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ناتيجەسىندە ءبىز تورتكۇل دۇنيەمەن تەرەزەسى تەڭ، شەكاراسى ايقىن، ەركىن ەلگە اينالدىق. ەلباسى جارلىعىمەن تۇركىستان وبلىسىنىڭ قايتا قۇرىلىپ، رۋحاني شاھارعا وبلىس ورتالىعى مارتەبەسى بەرىلۋى – تاۋەلسىزدىكتىڭ ايتارلىق ءبىر جەمىسى. جارلىقتىڭ جارىق كورگەنىنە ءۇش جىلدان اسا عانا ۋاقىت وتسە دە، تۇركىستان اجارلى قالاعا اينالىپ كەلە جاتىر. قالا كەلبەتىنە كورىك قوساتىن عيماراتتاردىڭ العاشقىلارى پايدالانۋعا بەرىلىپ، ءوز جۇمىسىن باستادى. ەندى ءبىزدىڭ الدىمىزدا سول عيماراتتاردى ەل يگىلىگى جولىندا پايدالانىپ، ارتىلعان سەنىمدى اقتاۋ مىندەتى تۇر» دەدى ساكەن قالقامانوۆ.
تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور حازرەتالى تۇرسىن وسى جىلدار ىشىندەگى وڭىردەگى كاسىپكەرلىك سالاسىنىڭ دامىپ، جاستارعا جاسالعان قامقورلىقتىڭ ارتقانى پەن تۇركىستاندى تۇلەتۋدەگى ەلباسىنىڭ ورنى ايرىقشا ەكەندىگىن اتاپ ءوتتى.
سونىمەن قاتار، باسقوسۋدىڭ باستى تاقىرىبى جونىندە بايانداما جاساعان «بىتىمگەر» مەدياتورلاردىڭ قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى باقىتجان بەيسەمباەۆ، ق.ياساۋي اتىنداعى حقتۋ-ءنىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» عىلىمي-تاجىريبەلىك ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ادەماۋ تولىسباەۆا، تۇركىستان وبلىستىق اسسامبلەيا جانىنداعى وزبەك ەتنو-مادەني بىرلەستىگىنىڭ مۇشەسى، «جانۋبي كوزوعيستان» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى اليشەر ساتۆالديەۆ، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، دوتسەنت زابيراش اديلبەكوۆالار تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى ەلدىڭ جەتكەن جەتىستىكتەرى مەن ەتنوسارالىق تۇراقتىلىقتىڭ ساقتالۋى، ينۆەستيتسيالىق ءوسىم مەن تۇركىستان وبلىسىن دامىتۋداعى ەلباسىنىڭ ەڭبەگى جونىندە ويلارىن ورتاعا سالىپ، ۇسىنىس-پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.