COVID-19 - دان قورعانۋدىڭ جالعىز ءتيىمدى ءادىسى - يممۋنداۋ

2606
Adyrna.kz Telegram

كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسياعا قارسى ۆاكتسينا پايدا بولعاننان بەرى بۇكىل الەمدە بىرنەشە ميلليارد ەرەسەك ادام كوروناۆيرۋسقا قارسى ءتۇرلى ۆاكتسينالارمەن ەگىلدى.

كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيالارعا قارسى ۆاكتسينالار قاۋىپسىزدىكتىڭ جوعارى دەڭگەيىنە يە، اۋىر جاعدايلاردى جانە اۋرۋحاناعا جاتقىزۋدى ازايتادى، كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيالاردان ءولىم جايتتارىن ازايتۋعا كومەكتەسەدى.

كەڭ تارالعان COVID-19 ۆاكتسيناتسياسى جوعارى قاۋىپتى توپتاعى كەز – كەلگەن ادامدى كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيالاردىڭ اۋىر اسقىنۋلارى مەن ولىمىنەن قورعاۋدىڭ ماڭىزدى قۇرالى بولىپ تابىلادى.

پفايزەر ۆاكتسيناسى  دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى (دسۇ) 12 جاستان 18 جاسقا دەيىنگى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەردى، جۇكتى جانە بالا ەمىزەتىن انالاردى ۆاكتسيناتسيالاۋ ءۇشىن ۇسىنادى.

قازىرگى ۋاقىتتا الەمنىڭ 20-دان استام ەلىندە 12 جاستان باستاپ، جەكەلەگەن ەلدەردە 3 جاستان باستاپ (قىتاي) جانە 5 جاستان باستاپ (اقش) جاسوسپىرىمدەرگە ۆاكتسيناتسيا جۇرگىزىلۋدە.

امەريكادا پفايزەر وندىرەتىن ۆاكتسينا شامامەن 8 ميلليون ادام ەگىلدى، ونىڭ ىشىندە 5 جاستان اسقان بالالاردى ۆاكتسيناتسيالاۋ باستالدى، قىتايدا – 2021 جىلدىڭ قازان ايىندا 3 جاستان 17 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسياعا قارسى بەلسەندىلىگى جويىلعان وتاندىق ۆاكتسينانى شۇعىل قولدانۋ قابىلداندى جانە اتالعان جاستاعى 60 ميلليوننان استام بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر ەگىلدى.

اعىمداعى جىلدىڭ تامىز ايىنىڭ سوڭىندا كانادادا 58% - عا دەيىن 12-17 جاس ارالىعىنداعى جاسوسپىرىمدەر كۆي-گە قارسى تولىق ەگىلدى.

قازاقستاندا 12-18 جاس ارالىعىنداعى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر، جۇكتى جانە بالا ەمىزەتىن انالار اراسىندا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيانىڭ الدىن الۋ ءۇشىن حالىقتىڭ وسى توپتارىنداعى قاۋىپسىزدىكتىڭ جانە جوعارى تيىمدىلىكتىڭ دالەلدى بازاسى بار پفايزەر وندىرەتىن ۆاكتسينانىڭ قولجەتىمدىلىگى قامتاماسىز ەتىلدى.

قازاقستاندا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيالارعا قارسى ۆاكتسيناتسيا تەگىن جۇرگىزىلەدى جانە ەرىكتى بولىپ تابىلادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ "حالىق دەنساۋلىعى جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى تۋرالى" كودەكسىنىڭ 77-بابىنا سايكەس كەز كەلگەن مەديتسينالىق ءراسىم، ونىڭ ىشىندە ۆاكتسيناتسيا ەگىلۋشىنىڭ كەلىسىمىمەن عانا جۇرگىزىلەدى. 12 جاستان 17 جاسقا دەيىنگى جاسوسپىرىمدەردى ۆاكتسيناتسيالاۋعا اتا-انالارىنىڭ نەمەسە ولاردىڭ زاڭدى وكىلدەرىنىڭ حاباردار ەتىلگەن جازباشا كەلىسىمىمەن عانا جول بەرىلەدى. قازاقستاندا ۆاكتسيناتسيادان باس تارتقانى ءۇشىن اكىمشىلىك نەمەسە قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك قاراستىرىلماعان.

12 جاستان 18 جاسقا دەيىنگى جاسوسپىرىمدەردى ۆاكتسيناتسيالاۋ ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ ەگۋ كابينەتتەرىندە جۇرگىزىلەدى، اتا-انالارىنىڭ نەمەسە زاڭدى وكىلدەرىنىڭ قالاۋى بويىنشا جاسوسپىرىمدەر مەديتسينالىق ۇيىمنىڭ ەگۋ پۋنكتتەرىندە ەگىلۋى مۇمكىن.

مەكتەپ بەكىتىلگەن مەديتسينالىق ۇيىم جاسوسپىرىمدەردى ۆاكتسيناتسيالاۋ ءۇشىن ەگۋ بريگادالارىنىڭ مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەرىن دايارلاۋدى قامتاماسىز ەتەدى.

ۆاكتسينانىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن تيىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ساقتاۋ مەن تاسىمالداۋدىڭ ءارتۇرلى دەڭگەيلەرىندە "سۋىق تىزبەك" قامتاماسىز ەتىلەدى.

پفايزەر ءوندىرىسىنىڭ ۆاكتسيناسى مينۋس 60-90°C تەمپەراتۋرادا وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارمالارىنىڭ قويمالارىندا ساقتالادى.

ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى مەن مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ ەگۋ پۋنكتتەرىندە كۇنتىزبەلىك 31 كۇنگە دەيىنگى مەرزىمگە پليۋس 2-8°C تەمپەراتۋرادا ساقتالادى.

مەكتەپ بەكىتىلگەن مەديتسينالىق ۇيىم جانە مەكتەپ باسشىلىعى مىنالاردى قامتاماسىز ەتەدى:

- قر دسم №361 بۇيرىعىنا سايكەس سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق تالاپتارعا سايكەس ەگۋ كابينەتتەرىن جابدىقتاۋ;

- العاشقى مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋگە ارنالعان پرەپاراتتاردىڭ بولۋى;

- كوپ جينالۋدىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ەگىلەتىن ادامداردىڭ اعىنىن شەكتەۋ;

- ۆاكتسيناتسياعا دەيىن كۇتۋ ءۇشىن ءۇي-جاي ءبولۋ جانە الەۋمەتتىك قاشىقتىقتى ساقتاۋ شارتىمەن ۆاكتسيناتسيادان كەيىن باقىلاۋ ءۇشىن جەكە ءۇي-جاي ءبولۋ;

-مەكتەپ جانە مەديتسينالىق ۇيىم پسيحولوگتارىن جاسوسپىرىمدەردى COVID-19-عا قارسى ۆاكتسيناتسيالاۋعا تارتۋ.

پفايزەر وندىرگەن ۆاكتسينامەن ۆاكتسيناتسيالاۋ الدىندا

- اتا-اناسىنىڭ نەمەسە زاڭدى وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن 12 جاستان 18 جاسقا دەيىنگى ەگىلەتىن ادامعا تەكسەرۋ جانە سۇراۋ جۇرگىزىلەدى;

- يممۋنداۋعا قارسى كورسەتىلىمدەر بولماعان جاعدايدا، ەگۋدى جۇرگىزۋگە رۇقسات رەسىمدەلەدى،

- ەگىلەتىن ادامعا جانە/نەمەسە ونىڭ اتا-اناسىنا (زاڭدى وكىلىنە) پروفيلاكتيكالىق ەگۋ، ىقتيمال رەاكتسيالار مەن يممۋنداۋدان كەيىن جاعىمسىز جايتتار، ەگۋدەن باس تارتۋ سالدارى تۋرالى تولىق جانە وبەكتيۆتى اقپارات بەرىلەدى.

ۆاكتسيناتسيادان كەيىن

ۆاكتسيناتسيالانعان ادام ۆاكتسيناتسيادان كەيىن 30 مينۋت ىشىندە ۆاكتسينانى العان جەردە مەديتسينا قىزمەتكەرىنىڭ باقىلاۋىندا بولادى.

ۆاكتسيناتسيادان كەيىن كەلەسى كۇتىلەتىن رەاكتسيالار بولۋى مۇمكىن:

- ينەكتسيا ورنىنداعى اۋىرسىنۋ، ءىسىنۋ، شارشاعىشتىق، باس اۋرۋى، بۇلشىقەت اۋىرۋى، بۋىن اۋىرۋى، قالتىراۋ، ديارەيا، قىزبا; اتالعان رەاكتسيالاردىڭ كەيبىرى 12-15 جاس ارالىعىنداعى جاسوسپىرىمدەردە ەرەسەكتەرگە قاراعاندا ءبىرشاما ءجيى كەزدەسكەن;

ينەكتسيا ورنىنداعى قىزارۋ، جۇرەك اينۋ، قۇسۋ;

ليمفا تۇيىندەرىنىڭ ۇلعايۋى، السىزدىك، قولدىڭ اۋىرۋى، ۇيقىسىزدىق، ينەكتسيا ورنىنداعى قىشۋ، بورتپە نەمەسە قىشۋ سياقتى اللەرگيالىق رەاكتسيالار جانە ت. ب.

يممۋنداۋدان كەيىن جاعىمسىز سالدارلار تۋىنداعان جاعدايدا - مەديتسينالىق كومەككە جۇگىنۋ قاجەت.

"پفايزەر"وندىرىسىنىڭ ۆاكتسيناسىمەن ۆاكتسيناتسيالاۋعا قارسى كورسەتىلىمدەرى:

- بەلسەندى زاتقا نەمەسە پرەپاراتتىڭ كەز-كەلگەن باسقا كومپونەنتتەرىنە اللەرگيا; جۇمىرتقا نەمەسە جەلاتينگە اللەرگيانىڭ بولۋى ۆاكتسيناتسيا ءۇشىن قارسى كورسەتىلىم نەمەسە ەسكەرتۋ ەمەس، ويتكەنى ۆاكتسينادا بۇل كومپونەنتتەر جوق.

- 12 جاسقا دەيىن;

- 16 اپتاعا دەيىنگى جۇكتىلىك.

ءجىتى ينفەكتسيالىق اۋرۋلارى بار ادامدار ءۇشىن جانە سوزىلمالى اۋرۋلارى اسقىنعان كەزەڭدە كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيالارعا قارسى ۆاكتسيناتسيالاۋدى كەيىنگە قالدىرۋ كەرەك.

"پفايزەر"وندىرىسىنىڭ ۆاكتسينامەن ۆاكتسيناتسيالاۋ كەستەسى:

1 دوزاسى - كەز كەلگەن نولدىك كۇن;

2 دوزا - ءبىرىنشى دوزانى العاننان كەيىن 21-دەن 28 كۇنگە دەيىنگى ارالىقپەن.

ۆاكتسيناتسيانىڭ ارتىقشىلىقتارى:

- ينفەكتسيانىڭ اۋىر اعىمى مەن اسقىنۋىنىڭ الدىن الادى

- ەگىلگەندەردى عانا ەمەس، اينالاداعىلاردى دا (اعا-ىنىلەر، اپا-سىڭلىلەر، تۋىستار) قورعايدى

- "ۇجىمدىق يممۋنيتەتتى" قالىپتاستىرادى

- يممۋنيزاتسيادان كەيىن الىنعان "ۆاكتسيناتسيا پاسپورتى" ءسىزدىڭ ساپارىڭىزدى جەڭىلدەتەدى.

ۆاكتسيناتسيا جۇرگىزەر الدىندا كوروناۆيرۋسقا كۆي مەن انتيدەنەلەردىڭ بولۋىنا تەكسەرۋ جۇرگىزىلمەيدى.

كۆي-مەن اۋىرىپ جازىلعان ادامدار ساۋىققاننان كەيىن 6 ايدان سوڭ، ۆاكتسيناتسيالاۋ الدىنداعى جاي-كۇيىن باعالاۋدى ەسكەرە وتىرىپ، كۆي-عا قارسى ۆاكتسيناتسيالاۋعا جاتادى. كۆي-مەن اۋىرىپ جازىلعان ادامداردى ساۋىققاننان كەيىن 3 ايدان سوڭ ۆاكتسيناتسيالاۋعا جول بەرىلەدى.

پىكىرلەر