قۇلاققاپتىڭ پايدا بولۋ تاريحى

4155
Adyrna.kz Telegram

بۇگىندە ءومىرىمىزدى قۇلاققاپسىز ەلەستەتۋ قيىن. قورشاعان ورتادان الىستاتىپ، ءوز الەمىنە ەنۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن بۇل قۇرالدى ءبارىمىز پايدالانامىز. ال ءسىز ونىڭ شىعۋ تاريحىن بىلەسىز بە؟

XIX عاسىر – قۇلاققاپ تاريحىنىڭ باستاۋى

قۇلاققاپتىڭ پايدا بولۋى اكۋستيكالىق تەربەلىستەردى شىعاراتىن العاشقى قۇرىلعىنىڭ جارىققا شىعۋىمەن تىعىز بايلانىستى. XIX عاسىردىڭ سوڭىندا تەلەفون ستانتسيالارى جۇمىسىن باستادى. بۇل جەرلەردە قىزمەت اتقاراتىن وپەراتورلار بىرنەشە ساعات بويى سالماعى ءۇش كيلوگرامعا جەتەتىن دىبىس تاراتقىش پەن قابىلداعىشتى ۇستاپ تۇرۋعا ءماجبۇر ەدى. تىعىرىقتان شىعۋ ماقساتىندا كومپانيا كومەكشىسى بەللا ەزرا دجيلليلەند تەلەفون گارنيتۋراسىنىڭ پروتوتيپىنە اينالعان ارنايى بەكىتكىشتى ويلاپ تابادى.

ناتانيەل بولدۋين قۇلاققاپتىڭ اتاسى

قۇرىلعىنىڭ تاريحى ەرتە كەزدەن باستالعانىمەن، ونىڭ اتاسى امەريكالىق  ناتانيەل بولدۋين. يۋتا شتاتىنىڭ تۋماسى 1910 جىلى اس ۇيىندە قۇلاققاپتىڭ جەتىلدىرىلگەن مودەلىن جاساپ شىعارادى. ونىڭ ونەرتابىسى جاپپاي تۇتىنۋشىنىڭ قۇرالىنا اينالماي تۇرىپ، اسكەري سالادا سىناقتان وتكەن. جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋ جۇمىستارى تەحنيكانىڭ باسقا انالوگتاردان ەكى ەسە سەزىمتال ەكەنىن انىقتادى. بىرنەشە جىلدان كەيىن بولدۋين ۇسىنعان مودەل بارلىق اسكەري-تەڭىز وپەراتورىنىڭ نەگىزگى بايلانىس قۇرالىنا اينالدى.

راديو جانە قۇلاققاپ

قۇلاقاپتار 1920 جىلى راديو قابىلداعىشتاردى تىڭداۋ ءۇشىن قولدانىلا باستادى. ءدال وسى ۋاقىتتا ول ەرەكشە سۇرانىسقا يە بولعان ەدى. امەريكا ۇكىمەتى «ءار ۇيگە راديو» باعدارلاماسىن جۇرگىزىپ، قۇرالدىڭ تانىلۋىنا سەپتىگىن تيگىزدى.

مۋزىكالىق قۇلاققاپتار

حح عاسىردىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا قۇلاققاپپەن مۋزىكا تىڭداۋ مۇمكىن ەمەس ەدى. جاس شۆەد ونەرتاپقىشى ويگەن بايەر جاعدايدى وزگەرتۋگە تىرىسىپ، قۇلاققاپ پەن ميكروفون شىعاراتىن فيرمانى قۇردى. ول 1937 جىلى قۇرىلعىنىڭ دىبىس ساپاسىن جاقسارتىپ، ءاننىڭ تەك ىشكى ارنا بويىنشا ويناۋىنا قول جەتكىزدى. الايدا ءونىم تەك 50-ءشى جىلداردىڭ ورتاسىندا تانىمال بولا باستادى. مۋزىكا اۋەسقويلارى ستەرەو نۇسقاسى پايدا بولعان كەزدە عانا قۇرىلعىعا ءمان بەرىپ، نازار اۋداردى.

Sennheiser جانە العاشقى اشىق قۇلاققاپتار

1968 جىلعا دەيىن قولدانىستا جابىق قۇلاققاپتار عانا بولعان ەدى. اشىق قۇلاققاپتاردى جاساۋداعى العاشقى تاجىريبە وسى تەحنولوگيانى پاتەنتتەگەن Sennheiser كومپانياسىنا ۇلكەن پايدا اكەلدى. قۇرىلعى مۋزىكا تىڭداۋ كەزىندە اينالادا نە بولىپ جاتقانىن باقىلاۋعا مۇمكىندىك بەردى. كەيىننەن Sennheiser برەندى وسى سالادا بىرنەشە رەت يننوۆاتسيالىق شەشىم ۇسىندى. اتاپ ايتساق، 1977 جىلى كومپانيا الەمدەگى العاشقى Unipolar 2000 ەلەكترلىك قۇلاققاپتارىن شىعاردى. ولار جاۋاپ بەرۋ جىلدامدىعىمەن جانە دىبىستىڭ  ناقتىلىعىمەن ەرەكشەلەندى. 1998 جىلى پايدالانۋشىلار ستەتوسكوپ تۇرىندە جاسالعان RS 2400 قۇلاققاپتارىنىڭ ارتىقشىلىقتارىن ەرەكشە باعالادى.

سىمسىز قۇرىلعىلار ءداۋىرىنىڭ باستالۋى

90-جىلداردىڭ باسىندا قۇلاققاپتاردىڭ سىمسىز مودەلدەرى پايدا بولدى. Koss ۇسىنعان قۇرىلعى دىبىس كوزىنە نەمەسە كۇشەيتكىشكە ينفراقىزىل ساۋلەنى پايدالانىپ، جيناقتالعان پرەفيكس ارقىلى جۇمىس ىستەدى. ويناتقىشقا قوسىلۋ ءۇشىن سىمداردى قاجەت ەتپەيتىن ءونىمنىڭ نۇسقاسىن Recoton ۇسىندى. بۇل قۇرىلعى 900 مگتس جيىلىكتە 45 م راديۋستا قىزمەت ەتتى.  ۋاقىت وتە كەلە ۇلىبريتانيا ۇكىمەتى ءونىمدى وندىرۋگە رۇقسات بەرۋدەن باس تارتتى. سول سەبەپتى 1998 جىلى Bluetooth تەحنولوگياسى ومىرگە كەلدى. ال 2004 جىلى Bluetake I-Phono bt420ex قۇلاققاپتارى نارىققا ءوز تاراتقىشىمەن شىعارىلدى. تاعى ءبىر جىلدان كەيىن Wi-Fi تەحنولوگياسى نەگىزىندە جۇمىس ىستەيتىن مودەلدەر قولدانىسقا ەندى. قۋاتى 5 ساعاتقا جەتەتىن AirPods سىمسىز قۇلاققاپتارىن Apple كورپوراتسياسى ۇسىندى. ول 2016 جىلدىڭ 7 قىركۇيەگىندە iPhone 7 جانە Apple Watch Series 2-مەن بىرگە تانىستىرىلدى. تەلەفونعا Bluetooth ارقىلى قوسىلادى. بۇل قۇرىلعى قازىرگى تاڭدا ەرەكشە سۇرانىسقا يە.

تاريح مۇنىمەن اياقتالعان جوق. جىل سايىن جاڭا مودەلدەر جاسالىپ، ەسكىلەرى جەتىلدىرىلۋ ۇستىندە. الداعى ۋاقىتتا ونەرتاپقىشتاردىڭ ءبىزدى ءالى تالاي تاڭعالدىرارى ءسوزسىز.

«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر