ايەل قۇقىعى: اۋعانستاننىڭ جاڭا ۇكىمەتى ءوز زاڭىن قاتايتادى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
اۋعانستان بيلىگىنە كەلگەن «تاليبان» راديكالدى يسلاميستىك قوزعالىسى (قازاقستاندا تىيىم سالىنعان تەرروريستىك ۇيىم) «ايەلدەر ماسەلەسى» بويىنشا زاڭدى قاتايتۋدى جالعاستىرۋدا.
قالا ۇكىمەتىندە جۇمىس ىستەيتىن ايەلدەرگە جاڭا بيلىك جۇمىسقا شىقپاي، ۇيدە بولۋدى بۇيىردى. تەك ەر ادامدار الماستىرا المايتىنداردى عانا جۇمىسقا جىبەرەدى.
The Guardian باسىلىمىنىڭ حابارلاۋىنشا، قالادا جۇمىس ىستەيتىن ايەلدەردىڭ كوپشىلىگىن جۇمىستان شەكتەپ جاتىر. وتكەن ايدا كابۋلدى باسىپ العان تاليبتەردىڭ ءدىني زاڭعا قاتاڭ تۇسىندىرمە جۇمىستارىن جۇرگىزگەنى بايقالادى.
90 -جىلدارداعى بۇرىنعى ەرەجە بويىنشا، تاليبان اۋعان قىزدارى مەن ايەلدەرىنىڭ مەكتەپكە بارۋىنا، جۇمىس ىستەۋگە جانە كوپشىلىك الدىنا شىعىپ جۇرۋىنە تىيىم سالدى.
سوڭعى كۇندەرى اۋعانستان يسلام امىرلىگىنىڭ جاڭا ۇكىمەتى قىزدار مەن ايەلدەردىڭ قۇقىقتارىن شەكتەيتىن بىرنەشە جارلىق شىعاردى.
جاڭا جارلىقتا ۇلدار وقۋدى وسى دەمالىس كۇندەرى قايتا باستاعانىنا قاراماستان، ورتا جانە جوعارى مەكتەپ جاسىنداعى قىزدار ءالى ساباققا ورالا المايتىنى حابارلاندى.
ۋنيۆەرسيتەت ستۋدەنتتەرىنە بۇدان بىلاي ولار قاتاڭ يسلامدىق كيىم ۇلگىسىن ساقتاۋى ءتيىس ەكەندىگى تۋرالى حابارلاندى.
Guardian اتاپ وتكەندەي، تاليبان بيلىك باسىنا كەلمەس بۇرىن، اۋعانستان ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە وقۋ نەگىزىنەن بىرلەسىپ جۇرگىزىلگەن.
جۇما كۇنى تالىپتەر بۇرىنعى ايەلدەر ىستەرى مينيسترلىگىن جاۋىپ تاستادى، ونىڭ ورنىنا «ىزگىلىكتى ناسيحاتتايتىن، ۆيتسە زاڭنىڭ الدىن الاتىن» مينيسترلىكتى يسلام زاڭدارىن ورىنداۋعا جۇكتەلگەن مينيسترلىكپەن الماستىردى.
جەكسەنبى كۇنى وننان استام ايەل مينيسترلىكتىڭ عيماراتى الدىندا ايەلدەردىڭ قوعامدىق ومىرگە قاتىسۋعا شاقىراتىن پلاكاتتاردى كوتەرىپ نارازىلىق اكتسياسىن وتكىزدى. «ايەلدەرسىز قوعام ءولى قوعام» دەگەن ۇراندارى وقىلدى.
«نەلىكتەن ولار ءبىزدىڭ قۇقىعىمىزدى تارتىپ الىپ جاتىر؟»-دەپ سۇرادى نارازىلىق بىلدىرۋشىلەردىڭ ءبىرى، 30 جاستاعى باسيرا تاۆانا.
نارازىلىق اكتسياسى نەبارى ون مينۋتقا سوزىلدى. مانيفەستاتسيانى باقىلاپ وتىرعان ەر اداممەن قىسقا اۋىزشا قاقتىعىستان كەيىن، ايەلدەر ماشينالارىنا ءمىنىپ، كەتىپ قالدى، ال تاليبتەر ولاردىڭ ءار قادامىن باقىلاۋدى ۇستادى. سوڭعى ايلاردا تاليبان سودىرلارى ايەلدەردىڭ بىرنەشە نارازىلىعىن كۇشپەن تاراتتى.
وسى ۋاقىتتا كابۋل مەرىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى حامدۋللا ناموني تاليبان تاعايىنداعاننان كەيىن العاشقى ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزدى.
اۋعانستان استاناسىنىڭ جاڭا باسشىسى وتكەن ايدا تاليبان بيلىكتى باسىپ الماستان بۇرىن قالاداعى 3 مىڭعا جۋىق قىزمەتكەردىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگىنەن ازىن ايەلدەر قۇرايتىنىن جانە ولار بارلىق بولىمدە جۇمىس ىستەيتىنىن ايتتى.
ناموني قىزمەتكەرلەرگە بۇدان ءارى رۇقسات ەتىلمەيىنشە ۇيدە بولۋعا بۇيرىق بەرىلگەنىن ايتتى. ەركەكتەر ىستەي المايتىن جۇمىستاردى سونىڭ ىشىندە ديزاين جانە ينجەنەرلىك بولىمدەرگە، قوعامدىق دارەتحاناعا قىزمەت كورسەتەتىن ايەلدەرگە ەرەكشە جاعدايلار جاسالادى، دەدى ول.
«ەر ادامدار جاساي المايتىن كەيبىر سالالار بار، ءبىز ءوز قىزمەتكەرلەرىمىزدەن ءوز مىندەتتەرىن ورىنداۋدى سۇراۋىمىز كەرەك»، - دەدى ديرەكتوردىڭ مىندەتىن اتقارۋشى. كابۋل قالاسىنىڭ مەرى.
ناموني سونىمەن قاتار جاڭا ۇكىمەت بىرنەشە جىلدار بويى ءجيى بومبالاۋ مەن اتقىلاۋعا ۇشىراعان كابۋل قالاسىنداعى قورعانىس كەدەرگىلەرىن جويۋعا كىرىسكەنىن ايتتى.
تاليباندار وزدەرىن قاۋىپسىزدىكتىڭ كەپىلى رەتىندە كورسەتۋگە تىرىسىپ ءجۇر. بۇرىنعى ۇكىمەت كەزىندە قىلمىستىڭ كوبەيۋى قاراپايىم اۋعاندىقتاردىڭ باستى ماسەلەسى بولعان.
”ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
