جاستار - ۇلت ءۇمىتىن ارقالاعان ەل ەرتەڭى. ءۇمىتتى ىركىلتپەي، سەنىمدى ساپالى اقتاۋ سول بۋىننىڭ پارىزى. ولار قازىرگى قوعامنىڭ جەتەكشى كۇشى رەتىندە ەلىمىزدىڭ دامۋى ءۇشىن جاۋاپتى ەكەنى ءمالىم. ەلىمىزدىڭ تاريحى مەن مادەنيەتىنىڭ تاعدىرى، دامۋى مەن مودەرنيزاتسيالانۋى، جالپى بۇگىنى مەن ەرتەڭى دە جاستارعا بايلانىستى. جاستار — قاي زاماندا، قاي ەلدە بولماسىن اسقاق ارمان مەن ءۇمىت، بيىك ار مەن ءور نامىستىڭ سيمۆولى بولعان. ەلىمىزدەگى جاس بۋىن وكىلدەرى مەملەكەتىمىزدىڭ جاڭا كەلبەتىن قالىپتاستىرادى. ولاردىڭ جاڭا بەلەستەرگە دەگەن ۇمتىلىسى جاڭا يدەيالاردىڭ تۋىنداۋىنا سەبەپشى بولادى. ال، جاڭا يدەيا قازاق ەلىنىڭ جاڭارۋىنا باعىت الىپ، “ماڭگىلىك ەل” بولۋىنا نىق قادام باستايدى.
ەلباسى، ن.نازارباەۆ ءوز جولداۋىندا: «مەن سىزدەر، بۇگىنگى جاستار، ەرەكشە ۇرپاق ەكەندەرىڭىزدى قايتالاۋدان جالىقپايمىن. سىزدە – تاۋەلسىز قازاقستاندا ومىرگە كەلدىڭىزدەر جانە سوندا ەرجەتىپ كەلەسىزدەر. جۇمىلا جەتكەن جەتىستىكتەر رۋحىن جانە تابىسقا دەگەن ۇمتىلۋشىلىقتى بويلارىڭىزعا سىڭىردىڭىزدەر»، - دەپ پايىمداعان. سوندىقتان، قازاقستاننىڭ جاڭا دامۋ كەزەڭى–تىكەلەي جاستاردىڭ قولىندا.
جاستار – بولاشاقتىڭ جارقىن ايناسى ىسپەتتى. بۇل ءسوزدىڭ ماعىناسىنا ۇڭىلسەك، «ەڭبەك» دەگەن ۇعىممەن بايلانىسىپ جاتقانىن ۇعاسىز. «ەڭبەكتىڭ نانى ءتاتتى» دەپ بەكەر ايتىلماسا كەرەك. قاي سالانى الساق تا، مەرەيىن ۇستەم ەتكەن ۇكىلى ازاماتتار اششى تەرىن سىعۋمەن بيىكتەرگە جەتكەن. ماسەلەن، ونەر سالاسىندا بەتكە ۇستار قابىلەتتى دە قارىمدى ديماش قۇدايبەرگەنوۆتىڭ ءبىر ءوزى توبە ەمەس پە؟! ول - قىتاي ەلىندە ۇيىمداستىرىلعان حالىقارالىق «Im a singer» بايقاۋىنىڭ جەڭىمپازى. سونىمەن قاتار، ەرجان ماكسيم، دانەليا تۇلەشوۆا سىندى مىقتى ءانشى بالاپاندار ۇلكەن ساحنالاردى باعىندىرىپ، جارىستاردان ولجالى ورالدى. «نوۆايا ۆولنا 2021» بايقاۋىندا جان ماكيم ۇلىمىز قازاق ەلىنىڭ كوك تۋىن اسپاندا قالىقتاتىپ كەلدى. «Junior Eurovision 2020» بايقاۋىندا تاعى ءبىر جەرلەسىمىز قاراقات باشانوۆا ءىى ورىندى يەلەندى.
ۆيتەبسكتە وتكەن «سلاۆيانسكي بازار» حالىقارالىق فەستيۆالىنىڭ گران-پري جۇلدەسىن جەرلەسىمىز، ءانشى رۋحيا بايدۋكەنوۆا جەڭىپ الدى. كەيبىر قاتىسۋشىلار ءۇشىن بۇل شىنىمەن قيىن سىناق بولىپ شىقتى. وعان قاراماستان ۇزدىكتەردىڭ ۇزدىگى بولىپ، سۋىرىلا شىققان رۋحيانى جەڭىسىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتاي وتىرىپ، ونەرىنىڭ ۇشتالا بەرۋىن تىلەيمىز!
توكيودا ءوتىپ جاتقان وليمپيادا ويىندارىندا قازاقستان حالقىنىڭ اتىن شىعارىپ، قولا جۇلدەگەرى اتانعان اۋىر اتلەت يگور سون – 2015 جىلى جەتىسۋ تورىندە وتكەن الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ «كوشباسشى» جاستار سىيلىعىنىڭ «ۇزدىك جاس سپورتشى» نوميناتسياسىن، سونداي-اق، گرەك-ريم كۇرەسىنەن ازيا چەمپيونى دەمەۋ جادراەۆ – 2017 جىلى «ۇزدىك جاس سپورتشى» نوميناتسياسىن يەلەنگەن.
تاعى ءبىر جەرلەسىمىز – نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ 12 سىنىپ وقۋشىسى، الەم بويىنشا 55 مىڭ ۇمىتكەردىڭ ىشىنەن توپ جارىپ، گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقۋ گرانتىنا يە بولعان سەزىم ەرتاناتوۆ. ول ءوزىنىڭ ارمان-ماقساتتارىنا ەڭبەك پەن ءبىلىمنىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزدى. ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى، مەملەكەتىمىزدىڭ جارقىن بولاشاعى ءبىلىمدى دە، بىلگىر جاستاردىڭ قولىندا. جەتىسۋلىق جاستارىمىزدىڭ جەتكەن جەتىستىكتەرى مۇنىمەن عانا شەكتەلمەيدى.
بولاشاقتا زور ءۇمىت كۇتتىرەتىن ايبىندى جاستارىمىز امان بولسىن!
بۇگىندە جاستار قوعامنىڭ قوزعاۋشى كۇشى رەتىندە وزىق يدەيالارىمەن قارۋلانىپ، ەلىمىزدىڭ دامىپ، وركەندەۋىنە بارشا ۇلەس قوسىپ كەلەدى.
الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى اماندىق عابباسۇلى باتالوۆتىڭ باستاماسىمەن اۋدانداردا جاستارعا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارىنا ارنالعان مەكەمەلەر بوي كوتەرمەك.
الماتى وبلىسىنىڭ اۋداندىق جانە قالالىق ءماسليحاتتارىنىڭ 65-ءى، ال وبلىستىق ماسليحاتتاعى 37 دەپۋتاتتىڭ 6-ى جاستار. ياعني، بارلىعى 71 جاس دەپۋتاتتارىمىز بار. وسىنى ەسكەرە وتىرىپ، جاستارمەن تۇراقتى تۇردە بايلانىس جاساپ، تۇيتكىلدى ماسەلەلەرىنىڭ شەشىمىن تابۋعا ۇلەس قوساتىن «وبلىستىق جاس دەپۋتاتتار» ليگاسىن قۇردىق. كەلەسى كەزەكتە نازارلارىڭىزدا مىنا ماسەلەگە بۇرعىم كەلەدى: ەلىمىز ەگەمەندىك العاننان كۇنى بۇگىنگە دەيىن وڭىرىمىزدەگى بالالار ۇيىنەن 1541 تۇلەك شىققان. ولارمەن تىعىز بايلانىستا بولىپ، قوعامدا ءوز ورنىن تابۋعا، تۇلعالىق دامۋىنا قولداۋ كورسەتۋ وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. بۇل رەتتە، ءبىز «الماتى وبلىسىنىڭ بالالار ءۇيى تۇلەكتەرىنىڭ» قاۋىمداستىعىن قۇرۋدى ءجون كوردىك. قاۋىمداستىق ماقساتى بالالار ۇيىندەگى جانە پوستينتەرناتتىق ءومىردى قادعالاۋعا، بالالار ۇيىنەن شىققان تۇلەكتەردى جۇمىسپەن قامتۋعا جانە پسيحولوگيالىق قولداۋ كورسەتۋگە باعىتتالعان.
كەلەسى نازارلارىڭىزعا ۇسىناتىن جوبالار جاستاردىڭ بوس ۋاقىتىن ءتيىمدى ۇيلەستىرۋ، مارگينال جانە NEET ساناتىنداعى جاستارمەن جۇمىس جۇرگىزۋ جانە جاستاردى الەۋمەتتەندىرۋ باعىتىنا نەگىزدەلگەن. «Namys» جوباسى اياسىندا تانىمال سپورتشىلارمەن كەزدەسۋلەر، شەبەرلىك ساعاتتارى ۇيىمداستىرىلدى. شاراعا مارگينال، دەۆيانتتى، جۇمىسسىز جاستار جانە قانداستار قاتىستى. جەتىسۋ جايدارمان ليگاسى وبلىس اۋماعىندا 7000 جاستى قامتىپ، ءار ايماقتاعى كوڭىلدى تاپقىرلاردىڭ باسىن قوستى. ناتيجەسىندە، رەسپۋبليكالىق ليگالاردا شامامەن 30 كوماندا ونەر كورسەتەدى دەپ كۇتىلۋدە.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى اعىمداعى جىلدىڭ 5 قاڭتارىنداعى «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» ماقالاسى اياسىندا «تاۋەلسىزدىك ۇرپاقتارى» گرانتىن تاعايىنداۋ تۋرالى» قاۋلىسىن قابىلداعان. جوبا اياسىندا مەملەكەت تاراپىنان سان ءتۇرلى سالادا دارىندى جاستارعا گرانتتار تاعايىندالادى. يگى ءىس وبلىسىمىزدا دا جالعاسىن تاپپاق. «جاس عالىم» جوباسى ءوڭىر جاستارىنىڭ عىلىمي الەۋەتىن ارتتىرۋعا، جاس كاسىكەرلەردىڭ تۇلعالىق جانە كاسىبي دامۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى. عىلىمي جوبالاردىڭ بايقاۋىنا الماتى وبلىسىنىڭ عىلىمي تانىمى مەن قىزىعۋشىلىعى بار كەز-كەلگەن جاستارى قاتىسا الادى. ال، «جاس تالانت» - ونەر بايقاۋى. وڭىردەگى شىعارماشىل جاستاردى ىرىكتەپ قانا قويماي، ءتۇرلى مادەني باعىتتارعا قىزىعۋشىلىعى بار جاستاردى قولداۋ ارقىلى، وڭدى قوعامدىق پىكىرلەرىن قالىپتاستىرۋعا ۇلەس قوسادى.
بيىلعى جىل جاڭا باستامالارىمەن، تىڭ سەرپىلىستەرىمەن تاڭقالدىرۋدان جالىقپايدى. پاندەميا ۋاقىتىندا اۋىرتپالىقتارعا قاراماستان، جۇمىلا جۇمىس ىستەگەن ەرىكتى جاستارىمىز دا جاڭا عاسىردىڭ باتىرلارى بولاتىنى انىق.وسىنىڭ اياسىندا «قايىرىمدى ىستەر» مارافونى باستاماسىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ كوتەرگەن بولاتىن. 2020 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا ۆولونتەر جىلىنىڭ جابىلۋ راسىمىندە پرەزيدەنت قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعى اياسىندا جالپىۇلتتىق دەڭگەيدە «قايىرىمدى ىستەر مارافونى» ۇيىمداستىرىلاتىنىن ايتتى.
الماتى وبلىسى جاستارعا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعىندا «مەيىرىمدى جەتىسۋ» وبلىستىق فرونت-ءوفيسى رەسمي تۇردە اشىلىپ، ازاماتتاردى ۆولونتەرلىككە تارتۋ، كومەككە مۇقتاج جاندارعا الەۋمەتتىك كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر. 17 اۋدان مەن 3 قالادا وڭىرلىك فرونت-وفيستەردىڭ قىزمەتكەرلەرى ۆولونتەرلەردى كوبىرەك تارتۋ ءۇشىن بەلسەندى ۇگىت-ناسيحات قىزمەتىن جۇرگىزەدى.
وبلىسىمىزدىڭ ۆولونتەرلىك توپتارى جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، پاندەميا ءورشىپ تۇرعان كەزدە دەمەۋشىلەردى تارتۋ ارقىلى 30 000-نان استام وتباسىعا ءار ءتۇرلى كومەك كورسەتتى، 100 000-نان استام بەتپەردە تاراتتى، 9000-عا جۋىق قايىرىمدىلىق اكتسيالارىن ۇيىمداستىردى.
ناتيجەسىندە، وبلىسىمىزدىڭ بەلسەندى 15 ۆولونتەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى ق.توقاەۆتىڭ «حالىق العىسى» مەدالىمەن ماراپاتتالدى.
2021 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويى اياسىندا «ۆولونتەر جىلىنىڭ» جالعاسى رەتىندە «قايىرىمدى ىستەر مارافونى» جالپىۇلتتىق جوباسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر.
جوبا اياسىندا ازاماتتاردى قايىرىمدىلىق جاساۋعا تارتۋ، ۆولونتەرلىكتى دامىتۋ ماقساتىندا ءار ءتۇرلى اقپاراتتىق ناسيحات جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. وسى ورايدا، جىل باسىنان ەرىكتىلەر ۇيىمدارىنىڭ سانى ۇلعايىپ، 95 بىرلىكتى قۇرادى، 7 مىڭ ەرىكتى تىركەلدى (2021 جىل باسىندا 36 ۇيىم، 4012 ەرىكتى).
جاستاردىڭ باستامالارىن قولداۋعا ارنالعان مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك تاپسىرىس كولەمى 2 ەسەگە كوبەيتىلىپ، 2021 جىلى 76 ملن. تەڭگە ءبولىندى.
مەملەكەت باسشىسى ايقىنداعان ەرىكتىلىكتىڭ جەتى باعىتى جانە «قايىرىمدى ىستەر مارافونى» اياسىندا وبلىستا 1216 اكتسيا وتكىزىلدى. مۇقتاج بولعان 75 وتباسى باسپانالى بولىپ، 9 مىڭ وتباسىنا 170 ملن. تەڭگەگە ازىق-تۇلىك سەبەتتەرى تاراتىلدى.
«بىرگەمىز تازا الەم» جوباسى اياسىندا 50 مىڭ ادامنىڭ قاتىسۋىمەن 134 ەكولوگيالىق اكتسيا ۇيىمداستىرىلىپ، 41,8 مىڭ ءتۇپ اعاش وتىرعىزىلدى. «Egov – جارشىسى» جوباسى اياسىندا 100 ەرىكتى وزىنە-ءوزى قىزمەت كورسەتۋ بۇرىشتارىندا تۇرعىندارعا قىزمەت اتقاردى.
توتەنشە جاعداي كەزىندە ءبىزدىڭ ەرىكتىلەر مۇقتاج جاندارعا جەدەل كومەك كورسەتىپ، جوعارى ازاماتتىق ۇستانىم تانىتتى. شىلدە ايىنىڭ 9-11 كۇندەرى قاپشاعاي قالاسى، «بالداۋرەن» وقىتۋ-ساۋىقتىرۋ ورتالىعىندا، «قايىرىمدى ىستەر مارافونى» جالپىۇلتتىق جوباسى اياسىندا سانيتارلىق ەپيدەميولوگيالىق تالاپتاردى ساقتاي وتىرىپ، «ASYL JUREK» ەڭ ۇزدىك ۆولونتەرلىك توپتار كوشباسشىلارىنىڭ ءداستۇرلى رەسپۋبليكالىق سلەتى ۇيىمداستىرىلدى.
بۇل ىستەردىڭ بارلىعى جاستاردىڭ الەۋەتىن كوتەرۋگە، باستامالارىن دامىتۋعا جانە جاڭا باعىتتارعا جول سىلتەۋگە ارنالادى.
«ادامدىق قالىپتى بيىك ۇستاۋ – كىمگە دە بولسا ۇلكەن سىن. ادامگەرشىلىك دەگەن اسىل قاسيەتتى الاسارتىپ الماساق ەكەن. ءومىر وزەگى وسى، ازاماتتىق جولى دا وسى»،– دەپ دىنمۇحامەد احمەتۇلى بابامىز بىزدەردەن زور ءۇمىت كۇتكەندەي، بىزدەر دە جاستارعا جۇك قىلىپ ادال دا، ابىرويلى، ەڭ باستىسى، ادام بولسىن دەگەن اسقاق سەنىمدى ارتامىز.