مەملەكەت قارجىسى نەگە مەملەكەتتىك تىلدە جازىلعان جوبالارعا بەرىلمەيدى؟

3743
Adyrna.kz Telegram

«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالىنىڭ حات قورجىنىنا مەملەكەتتىك گرانتتاردىڭ ءبولىنىسى تۋرالى شاعىم حات كەلىپ ءتۇستى. حاتتى جولداعان زاڭگەر ازامات ەلىمىزدەگى قازاقتىلدى قوعامدىق ۇيىمداردىڭ مەملەكەتتىك گرانتتان قالاي شەتتەتىلىپ جاتقانىن، گرانتتاردى بولۋدەگى زاڭسىزدىقتار تۋرالى جان-جاقتى تالداپ، بايانداپتى.

قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنە "ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى" كوممەرتسيالىق ەمەس اكتسيونەرلىك قوعامنىڭ (وپەراتور) 2021 جىلى 18-اقپاندا وتكىزگەن مەملەكەتتىك گرانتتار بەرۋگە ارنالعان كونكۋرستىق كوميسسيانىڭ شەشىمىن كەلەسى زاڭ بۇزۋشىلىقتارعا سايكەس، كۇشىن جويۋدى سۇرايمىز:

1.كونكۋرسقا قاتىسۋعا تاپسىرىلعان 221 ءوتىنىمنىڭ 42-ءسى قازاق تىلىندە. بۇل كوميسسيا قۇرامىندا قازاق ءتىلىن ەركىن بىلمەيتىن، ياعني قاجەتتى دەڭگەيدە تۇسىنە المايتىن (دەپ ويلايمىن) مۇشەلەر بولدى. مىسالعا، قر پارلامەنتىنىڭ دەپۋتاتى يرينا سميرنوۆا، وتباسىلىق تاربيە ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى نابيتوۆسكايا ليۋبوۆ، ەكولوگيا، ادام جانە تابيعات قاۋىپسىزدىگى حالىقارالىق اكادەمياسىنىڭ الماتى ق. فيليالىنىڭ مۇشەسى بەنسمان ۆلاديسلاۆ ابراموۆيچ سىندا ازاماتتار. بۇل تۇلعالار قازاق ءتىلىن قاجەتتى دەڭگەيدە بىلمەگەندىكتەن، قازاق تىلىندەگى وتىنىمدەر ورىس تىلىنە اۋدارىلدى. اتالعان تۇلعالار وزدەرىنە وتىنىمدەردىڭ تەك ورىس تىلىندە بەرىلگەنىن (الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى، كوشىرمە بار) جەتكىزدى، ياعني اۋدارما جاسالدى.

وسىعان سايكەس، كەلەسى زاڭ بۇزۋشىلىقتار ورىن الدى:

ا) ازاماتتىق كودەكستىڭ 125-بابىنىڭ ەكىنشى تارماعىنا سايكەس، وتىنىمدەر اۆتورلىق قۇقىق وبەكتىسى بولىپ تابىلادى، ياعني وپەراتور ءوتىنىم بەرۋشىنىڭ رۇقساتىنسىز باسقا تىلگە اۋدارۋعا قۇقىعى جوق;

ب) ورىس تىلىنە اۋدارىلعان وتىنىمدەردىڭ تۇپنۇسقاسىنا ساپالىق جانە سايكەستىگىنە ارنايى تەكسەرىس جاساۋدى تالاپ ەتەمىز. وتىنىمدەردىڭ تۇپنۇسقاسى كوميسسيا سەكرەتارىنىڭ (مۇحامەدجانوۆا دانا) جەكە ەلەكتروندى پوشتاسى ارقىلى كوميسسيا مۇشەلەرىنە 18-اقپانعا دەيىنگى مەرزىمدە جولدانعان (ودان كەيىنگى مەرزىمدە مەنىڭ تالاپ ەتۋىمە بايلانىستى ارنايى اۋدارماشىلار ارقىلى اۋدارۋى مۇمكىن).

3.«گرانتتار بەرۋ جانە ولاردىڭ ىسكە اسىرىلۋىنا مونيتورينگتى جۇزەگە اسىرۋ قاعيدالارىن بەكىتۋ تۋرالى» 2015 جىلعى 25 جەلتوقسانداعى № 413 بۇيرىعىنىڭ (قاعيدا) 19-تارماعىنا سايكەس، وپەراتور ساراپتاما كوميسسيالارىنىڭ قۇرامدارى بەكىتىلگەن كۇننەن باستاپ 5 (بەس) جۇمىس كۇنى ىشىندە ولاردى ءوزىنىڭ ينتەرنەت-رەسۋرسىندا، سونداي-اق ۋاكىلەتتى ورگاننىڭ نەمەسە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ ينتەرنەت-رەسۋرسىندا ورنالاستىرىلۋى كەرەك. الايدا بۇل اقپارات جاريالانعان جوق.

  1. قاعيدانىڭ تاقىرىبى جاڭا رەداكتسيادا – قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترىنىڭ م.ا. 22.01.2021 № 21 بۇيرىعىمەن بەكىتىلىپ، العاشقى رەسمي جاريالانعان كۇنىنەن (27.01.2021 ج.) كەيىن كۇنتىزبەلىك ون كۇن وتكەن سوڭ قولدانىسقا ەنگىزىلدى. ياعني 7.02.2021 ج. تولىق كۇشىنە ەندى.

قاعيدانىڭ 21-بابىنا سايكەس، وپەراتوردىڭ ءبىرىنشى باسشىسى نەمەسە ونى الماستىراتىن ادام ساراپتاما كوميسسياسىنىڭ حاتشىسى بولىپ تابىلادى. الايدا 18-اقپاندا وتكىزىلگەن كوميسسيا وتىرىسىنىڭ حاتشىسى وپەراتوردىڭ مەنەدجەرى (مۇحامەتجانوۆا دانا) بولدى.

5.قاعيدانىڭ 22-بابىنا سايكەس، ساراپتاما كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى ءوز باعالارىن تۇسىنىكتەمەلەرىمەن بەرەدى، سونىمەن قاتار 2019 ج. 11 شىلدەدە № 19 «ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى» كوممەرتسيالىق ەمەس اكتسيونەرلىك قوعامىمەن مەملەكەتتىك گرانتتاردى بەرۋ ءۇشىن گرانت الۋشىلاردى ىرىكتەۋ بويىنشا كونكۋرستىق كوميسسيا تۋرالى ەرەجەنىڭ (ەرەجە) 61-تارماعىنا سايكەس، ساراپشىلار ءار كورسەتكىش بويىنشا جانجاقتى نەگىزدەمە جانە تۇسىنىكتەمە بەرەدى.

Open society قوعامدىق قورىنىڭ اعىمداعى جىلدىڭ 19-اقپان كۇنى جولدانعان سۇراۋ حاتىنىڭ تۇسىنىكتەمە بەرۋگە قاتىستى تالابىنا جاۋاپ تولىق بەرىلمەدى.

  1. قاعيدانىڭ 35-بابىنا سايكەس وتىنىمدەرگە بىرەگەي كود بەرۋ قاراستىرىلعان. ياعني، ءوتىنىم بەرۋشى ۇيىم مەن ونىڭ باسشىسىنىڭ اتاۋىن جاسىرۋ قاراستىرىلعان. الايدا وپەراتور كود قويىلعان وتىنىمدەردە جوباعا تارتىلاتىن ساراپشىلار مەن توپتىق قۇرامنىڭ اتتارى جاسىرىلعان. زاڭدا ناقتى رەتتەلمەگەندىكتەن توپتىق قۇرامدى جاسىرۋعا جول بەرىلمەگەن. ال توپتىق قۇرام ءوتىنىمنىڭ نەگىزگى بولىگى بولىپ تابىلادى جانە جوبانىڭ ماڭىزدىلىعى مەن الەۋەتىن كورسەتەدى.
  2. قاعيدانىڭ 36-بابىنا سايكەس ساراپتاما كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى ءوز باعالارىن تۇسىنىكتەمەلەرىمەن بەرەدى. الايدا وتىنىمدەرگە باعالاۋ پاراقتارىندا ساراپشىلار تاراپىنان تۇسىنىكتەمەلەر بولمادى. وپەراتور ساراپشىلار تاراپىنان تۇسىنىكتەمەنى الماي كوميسسيانىڭ شەشىم قابىلداۋىنا جول بەردى.
  3. ەرەجەنىڭ 20-بابىنا سايكەس قاجەتتىلىك ء(تيىستى سالا ماماندارى بولماۋى) تۋىنداعان جاعدايدا ساراپشىلاردى قايتا ىرىكتەۋ وتىرىسى وتكىزىلەدى. كوپتەگەن تاقىرىپتار بويىنشا ءتيىستى سالانىڭ ماماندارى بولماعاندىقتان قوسىمشا ءتيىستى ساراپشىلاردى تارتۋ جۇمىسى جۇرگىزىلمەدى.

مىسالعا كەلەسى ساراپشىلار وزدەرى باعا بەرگەن وتىنىمدەر بويىنشا مامان بولىپ تابىلمايدى:

- 2 تاقىرىپ «حالىقتىڭ دەنساۋلىق  جانە ينفەكتسيالىق ەمەس اۋرۋلاردىڭ (يەا) تاۋەكەل فاكتورلارىنا قارسى كۇرەس ماسەلەلەرى بويىنشا  ساۋاتتىلىق دەڭگەيىن ارتتىرۋ» بويىنشا مەديتسينالىق ماماندىعى بار ساراپشىلار بولعان جوق;

- 15 تاقىرىپ «جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى دامىتۋعا باعىتتالعان ءىس-شارالار كەشەنىن ۇيىمداستىرۋ» بويىنشا ساراپشىلار ەسماحان باۋىرجان – تەولوگ، سادۆاكاسوۆا ايگۋل – ەتنوسوتسيولوگ.

  1. ەرەجەنىڭ 38-تارماعىنىڭ 1-تارماقشاسىنا سايكەس ساراپشى كونكۋرستىق كوميسسيا وتىرىسىنا ءوزى قاتىسۋعا مىندەتتى. الايدا بەنسمان ۆلاديسلاۆ، سميرنوۆا يرينا وتىرىسقا (ونلاين جانە وففلاين) قاتىسپادى.
  2. ەرەجەنىڭ 38-تارماعىنىڭ 6-7 تارماقشالارىنا سايكەس قاجەتتىلىك تۋىنداعان جاعدايدا ء(بىز تالاپ ەتتىك) ساراپشىلار قۇزىرەتىنە سايكەس بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى (الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى سۇراق قويىلدى) ارقىلى اقپارات بەرۋگە مىندەتتى جانە قابىلداعان شەشىمگە دەربەس جاۋاپكەرشىلىك الادى. Open society قوعامدىق قورىنىڭ 19-اقپانداعى ساۋال حاتىنا بۇل اقپاراتتار بەرىلگەن جوق.

سونىمەن قاتار، الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى وپەرتور باسشىلىعىنا ونلاين نۇسقادا كوميسسيا مۇشەلەرىن قاتىستىرا وتىرىپ كەزدەسۋ وتكىزۋ سۇرانىسىنا جاۋاپ بولمادى. ياعني وپەراتور اشىقتىق قاعيداتتاردى باسشىلىققا الماۋدا.

  1. ەرەجەنىڭ 39-تارماعىنا سايكەس ساراپشىلار تاقىرىپتار بويىنشا قۇزىرەتتىلىك جانە جوعارعى كاسىبيلىك قاعيداتتارعا سايكەس بولمادى (مىسالعا جەرگىلىكتى ءوزىن ءوزى باسقارۋ تاقىرىبىندا). بىرىنشىدەن بىرقاتار ساراپشىلاردىڭ كاسىبي ماماندانۋى سايكەس كەلمەدى، ەكىنشىدەن وزدەرى قويعان باعالارعا تۇسىنىكتەمە بەرگەن جوق.
  2. ەرەجەنىڭ 52-تارماعىنا سايكەس ەگەر ءوتىنىم بەرۋشى ەكى جانە ودان كوپ تاقىرىپتار بويىنشا جەڭىمپاز بولعان جاعدايدا كونكۋرستىق كوميسسيا وتىرىسىندا وتىنىمدەردى قوسىمشا تالقىلاۋعا جول بەرىلەدى. كونكۋرستىق كوميسسيا وتىرىسىنىڭ شەشىمى بويىنشا قازاقستاننىڭ ازاماتتىق اليانسى (32196+32099 مىڭ), جاس ۇلان رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى (20000+20000 مىڭ.), «قازاقستاننىڭ ەرىكتىلەر ليگاسى» قوعامدىق قورى (9153+7860 مىڭ.), «ينستيتۋت راۆنىح پراۆ ي راۆنىح ۆوزموجنەستەي كازاحستانا» (30000+15000 ملن.) ەكى تاقىرىپ بويىنشا جەڭىمپاز اتاندى. بىراق قوسىمشا تالقىلاۋ بولعان جوق. جالپى سومماسى 550 221 مىڭ تەڭگەنى قۇرايتىن كونكۋرسقا 74 ۇيىم قاتىسىپ، ونىڭ 383 913 مىڭ سومماسى 21 ۇيىمعا بەرىلىپ، ال 166 308 مىڭ سومماسى تەك 4 ۇيىمعا تيەسىلى بولدى.

جوبانىڭ تيىمدىلىگى مەن ساپالى بولۋ ءۇشىن ءار ۇيىم ءبىر باعىتتا جۇمىس اتقارۋ قاجەت. الايدا بىرقاتار ۇيىمداردىڭ جارعىلىق ۇستانىمدارى (ميسسياسى) العان جوبالارىنا سايكەس كەلمەدى. مىسالعا ەكى لوت بويىنشا جەڭىمپاز بولعان «قازاقستاننىڭ ەرىكتىلەر ليگاسى» قوعامدىق قورىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى ەرىكتىلەرمەن جۇمىس بولسا، ال ىسكە اسىرىلاتىن تاقىرىپتارى ءار ءتۇرلى باعىتتا قۇرايدى. مىسالعا ءبىرىنشى تاقىرىپ «حالىقتىڭ دەنساۋلىق  جانە ينفەكتسيالىق ەمەس اۋرۋلاردىڭ (يەا) تاۋەكەل فاكتورلارىنا قارسى كۇرەس ماسەلەلەرى بويىنشا ساۋاتتىلىق دەڭگەيىن ارتتىرۋ» جانە ەكىنشى تاقىرىپ «جانۋارلارعا جاۋاپكەرشىلىك پەن قاراۋدى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان «Birgemiz: Ayala» جوباسى».

  1. 2015 جىلعى 16 قاراشاداعى № 401-V «اقپاراتقا قول جەتكىزۋ تۋرالى» قر زاڭىنىڭ 9-بابىنىڭ 2-تارماعىنىڭ 1-3-تارماقشالارىنا سايكەس وپەراتور اقپاراتقا قول جەتكىزۋدى قامتاماسىز ەتۋگە، اقپاراتقا قول جەتكىزۋدى قامتاماسىز ەتۋگە قاجەتتى ۇيىمداستىرۋشىلىق-تەحنيكالىق جانە باسقا دا جاعدايلاردى ءوز وكىلەتتىكتەرى شەگىندە قامتاماسىز ەتۋگە، انىق جانە تولىق اقپارات بەرۋگە مىندەتتى.

Open society قورىنىڭ اعىمداعى جىلدىڭ 19-اقپانداعى وپەراتورعا جولدانعان سۇراۋ حاتىنا سايكەس كەلەسى قۇجاتتاردى ۇسىنۋ تالاپ ەتىلدى:

- "جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى دامىتۋعا باعىتتالعان ءىس-شارالار كەشەنىن ۇيىمداستىرۋ" تاقىرىبى بويىنشا كوميسسيانىڭ ءبىزدىڭ جانە جەڭىمپازدى باعالاۋ پاراعى مەن وتىنىمدەرى (اقپارات تولىق بەرىلگەن جوق);

- اتالعان تاقىرىپ بويىنشا كوميسسيا مۇشەلەرىنىڭ تۇسىنىكتەمە بەرۋ (اقپارات بەرىلگەن جوق);

- كوميسسيا مۇشەلەرىمەن ونلاين فورماتتا كەزدەسۋدى ۇيىمداستىرۋ.

وپەراتور تاراپىنان قۇپيالىق مارتەبەسى جوق قۇجاتتار مەن اقپاراتتى بەرۋگە قاتىستى مىندەتتەمەلەرى ورىندالمادى.

  1. وپەراتور باسشىسى پىكىرلەسۋ جانە اقپارات الۋ بارىسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانبايدى. ەسكەرە كەتسەم، وپەراتوردىڭ گرانت بەرۋ تاريحىندا مەملەكەتتىك تىلدە ازىرلەنگەن وتىنىمدەر جەڭىمپاز بولعان ەمەس. بۇعان سەبەپ وپەراتور باسشىلىعىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋ دەڭگەيىمەن جانە جالپى ۇستانىممەن بايلانىستى!.

مارعۇلان ەرماعانبەتۇلى,

«Open society»  قوعامدىق قورىنىڭ توراعاسى.

فوتو اشىق دەرەككوزدەن كورنەكىلىك ءۇشىن الىندى.

پىكىرلەر