ۇيدەن قاشىق، باسقا قالاعا نە شەت ەلگە، نەمەسە الىس جولعا شىعاتىن بولساق ىشتەي ارقايسىمىزدى ويلاندىرار ءبىر «پروبلەما» بار: ول – اجەتحانا ماسەلەسى. «قايدا بارىپ دارەت سىندىرار ەكەنمىن؟»، «قالا كوشەلەرىندە بۇل جاعى قاراستىرىلعان با؟»، «اياق استى دارەت قىسسا نە ىستەيمىن؟» ت.س.س.
ماسەلەن، ەۋروپادا قالاارالىق اۆتوبۋستىڭ وزىندە ارتقى جاعىندا اجەتحانا بار. بىزدەگىدەي «ءبىر قالىڭداۋ بۇتانىڭ ماڭىنا توقتايسىز با؟» دەپ شوپىردى مازالامايدى; ۇيقىلى-وياۋ شارۋاسىن ءبىتىرىپ، ساپارىن ءارى قاراي جالعاپ كەتە بارادى. ال، توكيو كوشەلەرىندە ءار 300 مەتر سايىن تاپ-تۇيناقتاي بولىپ تۇرعان ەكو-اجەتحانالارعا كەزىگەسىڭ. جاپونيا تازالىققا قۇمار ەل عوي، ءتىپتى شالعاي مەكەندەرگە دەيىن سىرتتان ىشكى جاعى كورىنبەيتىن، ىشتەن سىرتقى تابيعاتتى تاماشالاپ وتىرا بەرۋگە بولاتىن اجەتحانالاردى ورناتىپ تاستاعان. وسى يدەيانىڭ اۆتورى جاپون ساۋلەتشىسى سيگەرۋ بانۋدان مۇنىڭ ءمانىسىن سۇراعاندا: «اجەتحانا – ەڭ ءبىر لاس مەكەن» دەگەن ستەوروتيپتى جويۋ ءۇشىن جاساي سالعان جوبام ەدى» دەپ جاۋاپ بەرگەن. چەحيادا دا «ادام اياعى باسپاعان» جەردىڭ وزىندە قاراۋىلداي قالقايىپ دارەتحانالار تۇرادى. ءبىر قىزىعى، بارلىعى تەگىن. ال، بىزدە ەكى ۋنيتاز، ءبىر قولجۋعىشىن ورناتىپ الىپ، 50 تەڭگەدەن «ناۆار» جيناپ وتىرعاندار تىم بولماسا اجەتحانا تازالىعىن ويلاستىرۋدى دا بىلمەيدى. قول جۋاتىن سۋى مۇزداي، قاعازى ساتۋلى، سۇلگىسى كىر-قوجالاق...
شۇكىر، وزگە ەلدەردىڭ «جاڭاشىلدىعىنا» ءبىز دە ۇمتىلىپ جاتىرمىز. «لوگيستيكا» دەدىك پە، «جاسىل ايماق» دەدىك پە، ايتەۋىر، باتىس-قىتاي تاس جولى بويىنا بىرنەشە اجەتحانا سوعىپ تاستادىق. اتى اجەتحانا بولعانىمەن، زاتى قوقىسحانا دەرسىڭ. وندا كىرىپ، جەڭىل-جەلپى اجەتىڭدى شىعارماق تۇگىلى، شىبىن-شىركەيگە تالانىپ، كوزىڭ اشىپ، قولقاڭدى قۇسىق قامايدى...
ەندى تاياۋ ايلاردا كيەلى مەكەنگە ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن، ءتىپتى شەت ەلدەن زياراتشىلار اعىلاتىنى داۋسىز. ولار تابيعات تاماشاسىن قىزىقتاپ، اسىقپاي اۆتوبۋسپەن ساپارلاعىسى كەلۋى مۇمكىن. سوندايدا، بەتى اۋلاق، ۇلى سوزدە ۇيات جوق، ۇلكەن دارەتى قىستى دەلىك... نە بولاتىنىن، نە ويلايتىنىن ءوزىڭىز-اق باجايلاي بەرىڭىز... سىرتىنىڭ سىلاعى تۇسكەن، ەسىگى جوق اق ۇيشىك، دارەت توگەتىن تەسىگى بىتەلىپ، سارى مۇز قاتقان لاس ەدەن، قوقىسى اعىلىپ-توگىلگەن تەمىر جاشىك، كۇن قاقتاعان «قولجۋعىش» باكالاشكالار...
قالا ىشىنەن دە ءجونى ءتۇزۋ اجەتحانا تابا قويۋىڭ ەكىتالاي. الدەبىرەۋ ۇيىنە كىرگىزبەيدى. كەيبىر اتى دارداي مەكەمە قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاقاعان ايازدا كورشىلەرىنىڭ قيسايعان دۇڭگىرشەگىنە بارىپ «اجەت شىعارىپ» جۇرگەنىن كوردىك.
قالاعا تۋريستەردى ماگنيتتەي تارتامىز دەسەك، الدىمەن اجەتحانامىزدى رەتتەپ الۋىمىز كەرەك سياقتى. حالىق كوپ شوعىرلاناتىن جەرلەردە، ءتىپتى كوشە بويلارىندا ساعات سايىن سانيتارلىق تازارتۋدان ءوتىپ جاتاتىن ەكو-اجەتحانالاردىڭ تۇرعانى ءجون. سوندا عانا ءبىز وركەنيەتتى ەلدەردەگىدەي شەت ەلدەن كەلگەن مەيماندارىمىزعا تازالىق مادەنيەتىن كورسەتە الامىز.
ال، ازىرگە الىس جولعا پامپەرس كيىپ شىعا تۇرعانىڭىز ابزال.
بەكجىگىت سەردالىنىڭ جازباسىنان.
فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى.
