الماتى وبلىسىندا ەڭبەكشىقازاق اۋدانارالىق كوپسالالى اۋرۋحاناسىنىڭ اۋماعىندا قازاقستاندا العاشقى ءسابي-بوكستار پايدا بولدى. بۇل اقپارات 2020 جىلدىڭ سوڭعى ايىندا تاراعان ەدى. ەسكى جىل مەن جاڭا جىلدىڭ اراسىنداعى قاربالاستا ەلەۋسىز قالىپ كەتكەن وسى حابارعا قايتا ورالۋدى ءجون كوردىك.
بەبي-بوكس – اناسى باس تارتقان ءسابيدى قالدىراتىن ارنايى ورىن. ياعني، بەبي-بوكس كوبەيسە، كوكەك انالار ءسابيىن قوقىسقا نەمەسە دارەتحاناعا تاستاپ اۋرە بولمايدى. وزگە ايەلدەر سەكىلدى پەرزەنتحاناعا بارىپ، بوسانىپ، سودان كەيىن دۇنيە ەسىگىن جاڭا اشقان جازىقسىز ءسابيدى الگى ورىنعا اپارىپ تاستاي سالۋىنا بولادى. قوقىس پەن دارەتحانادان بۇل بەبي-بوكستىڭ ايىرماسى، ءسابي دارىگەردىڭ باقىلاۋىندا بولادى. سونىمەن قاتار، ەگەر بالاسىن تاستاپ كەتكەنى جانىنا باتىپ، ادامي سەزىمى ويانىپ جاتسا، كوكەك انا ءۇش ايدىڭ ىشىندە بالاسىن كەرى قايتارىپ الۋىنا مۇمكىندىگى بار ەكەن.
بەبي-بوكستى ورناتۋ ءبىزدىڭ ەلگە قايدان كەلدى؟ ءيا، سول باياعى سولتۇستىكتەگى كورشىمىزدەن كەلدى. رەسەيدە تاستاندى بالاعا ارنالعان مۇنداي قوراپتاردى ورناتۋعا ارنايى زاڭ 2020 جىلعى قاراشادا ءوز كۇشىنە ەندى. رەسەيلىكتەر دە بۇل قوراپ تۋرالى بىرنەشە جىلدان بەرى تالقىلاپ كەلدى. قازاقستاندا بەبي-بوكس ورناتۋ تاقىرىبى دا رەسەيمەن قاتار شىققان-دى. بەس-التى جىل بۇرىن قوعامدى ءبىر شۋلاتىپ بارىپ باسىلعان بەبي-بوكس ماسەلەسى اقىرى شەشىمىن تاپقان سىڭايلى.
ادەتتە، بوكستىڭ مەحانيكاسى كەلەسىدەي: ايەلگە تەرەزەنى اشۋ كەرەك، سودان كەيىن ول بالانى قوراپقا سالىپ، ەسىكتى جاپقاننان كەيىن 30 سەكۋندتان كەيىن تەرەزە سىرتىنان قۇلىپتالادى. وسى كەزدە ديسپەتچەردىڭ پۋلتىنە بوكستا ءسابي بار ەكەندىگى تۋرالى سيگنال كەلىپ تۇسەدى جانە ماماندار ونى الىپ، مەديتسينالىق تەكسەرۋ جۇرگىزەدى. كەيىن ديسپەتچەر بارلىق قاجەتتى قۇجاتتاردى راسىمدەۋ ءۇشىن پوليتسيا شاقىرادى. سودان كەيىن بالا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا بەرىلەدى. بالانىڭ اناسى ونى ءۇش اي ىشىندە كەرى قايتارىپ الا الادى (ەگەر بالا ءالى اسىراپ الىنباعان بولسا), ول ءۇشىن گەنەتيكالىق ساراپتاما جۇرگىزۋ قاجەت.
ءار ءتۇرلى ەلدەر نارەستە بوكستارىنا قاتىستى ءارتۇرلى ساياساتتى ۇستانادى: مىسالى، ۇلىبريتانيادا بالانى ەكى جاسقا دەيىن قاراۋسىز قالدىرۋ قىلمىس بولىپ سانالادى، ال نارەستە بوكستارىن ورناتۋ دا قىلمىستىڭ ءبىر بولىگى بولىپ سانالادى، سوندىقتان تۇماندى البيوندا مۇنداي قوراپتار جوق. بەلگيادا انتۆەرپەندەگى نارەستە بوكسى ورناتىلىپتى، بىراق ءۇش جىل ىشىندە وعان ەشكىم بالا قالدىرماعان. امەريكادا نارەستە قوراپتارى جوق، بىراق كەيبىر شتاتتاردا اتا-انالارعا بالالارىن جاسىرىن تۇردە ءورت ءسوندىرۋ ستانتسياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە بەرۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن زاڭ بار (ول قازىر 72 ساعاتتان اسپاۋى كەرەك).
ال گەرمانيادا بۇگىندە جۇزگە جۋىق نارەستە بوكسى بار. ءبىرىنشىسى گامبۋرگتە 2000 جىلى پايدا بولعان.
نارەستە قوراپتارى وڭتۇستىك كورەيادا وتە تانىمال بولدى (بۇل ەلدە دامۋ ەرەكشەلىكتەرى بار بالالاردى قابىلداماۋ تاجىريبەسى كەڭ تارالعان). Baby Box-ءتى ءوز ۇيىندە ورناتقان جانە قازىر ايەلىمەن جانە ەرىكتىلەرىمەن بىرگە 19 بالانى تاربيەلەۋمەن اينالىساتىن ءبىر پاستوردىڭ وقيعاسى ۇلكەن اتاققا يە بولدى. نارەستە قوراپتارى وتە تانىمال بولعان تاعى ءبىر ەل-پاكىستان. بۇل جەردە ولار كوبىنەسە تەحنيكالىق جاعىنان از تالعامپاز بەسىكتى پايدالانادى، ونى تەك ساعاتىنا ءبىر رەت تەكسەرىپ وتىرادى.
سونىمەن، قاي ەلدەردە جانە قانداي جاعدايدا تاستاندى سابيگە ارنالعان قوراپتار قويىلاتىنىن بىلدىك. ەندىگى سۇراق: قازاقستانعا مۇنداي قوراپتىڭ كەرەگى بار ما؟ كەلەسى ماقالامىزدا وسى سۇراققا جاۋاپتى جان-جاقتان ىزدەپ، تابۋعا تىرىسامىز.
مەرۋەرت حۋساينوۆا، «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى.
