قر ۇلتتىق كىتاپحاناسىندا كورنەكتى اقىن، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى مارفۋعا ايتحوجانىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي، اقىنمەن كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىلدى. وسى كەشتى جۇرگىزگەن اقىن، ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ كوررەسپوندەنت-مۇشەسى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور باۋىرجان جاقىپ "جىر اققۋى" اتانعان اپمىزعا تومەندەگىدەي ارناۋ ايتتى.
ءبىر قيىرى قىتاي، موڭعوليا، ءبىر شەتى وزبەكستان، تۇرىكمەنستان، يران، پاكىستان، رەسەي، تۇركيانى مەكەندەگەن قالىڭ قازاققا تانىس ءبىر ءدۇبىر بار. ول – قازاق اقىنى مارفۋعا ايتحوجانىڭ جىر تۇلپارىنىڭ ءدۇبىرى. اسپان بولىپ اشىلعان، كۇن بولىپ كۇركىرەگەن، تاۋ بولىپ جاڭعىرعان، شىڭ بولىپ شىرقاعان، بۇلاق بولىپ مولدىرەگەن، كول بولىپ جالتىراعان، تەڭىز بولىپ تولقىعان، گۇل بولىپ ءورىلگەن، نۇر بولىپ توگىلگەن، جاپىراق بولىپ ءسىلكىنگەن، ءتۇن بولىپ تولعانعان، اي بولىپ ويلانعان ولەڭ – ول.
قايران قازاقتىڭ قارا ولەڭى! سەن دۇنيەنى جەل دە بولىپ كەزدىڭ، سامال بولىپ سارىارقانىڭ ساۋىرىن سيپادىڭ، اي نۇرى بولىپ ايمالادىڭ، كۇن نۇرى بولىپ كوكتەن توگىلدىڭ!
دۇنيەگە شىر ەتىپ ءسابيدىڭ كەلگەنى – ولەڭ، ونىڭ بەسىككە بولەنىپ، اناسىن ەمگەنى – ولەڭ، قاز-قاز تۇرىپ، ءتاي-ءتاي باسقانى – ولەڭ، ءجاسوسپىرىم بولىپ تولعانى – ولەڭ، بوزبالا مەن بويجەتكەن بولىپ سىرلاسقانى، قىردى اسقانى – ولەڭ، جىگىت بولىپ، قالىڭدىق بولىپ قالجىڭداسقانى – ولەڭ، اعا نە جەڭەشە بولىپ ەسەيگەنى – ولەڭ، اقساقال نە اردا انا بولىپ اقىل ايتقانى – ولەڭ. بۇل جاڭالىق ەمەس. ءسىز بەن ءبىزدىڭ كۇندە كورىپ جۇرگەن تاماشامىز، كۇندە تىنىستاپ جۇرگەن اۋامىز، كۇندە وقىپ جۇرگەن جىرلارىمىز.
تۇپ-تۋرا وسىدان 80 جىل بۇرىن ءتاڭىرتاۋ بوكتەرىندە تامىزدىڭ تامىلجىعان كۇنىندە، جاپىراق سىلكىنگەن كەشتە نارەستە دۇنيەگە كەلدى. ءسۇيىنشى سۇرالدى، كورىمدىك بەرىلدى، كىندىك كەسىلدى، شىلدەحانا جاسالدى. سول كۇنى دۇنيەگە كەلگەن – بۇگىنگى قازاقتىڭ كورنەكتى اقىنى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى مارفۋعا ايتحوجا بولاتىن.
اكەسى عالي، اناسى ءباتيما جۇرەكجاردى قۋانىشىن جۇرتقا شاشتى. ويتكەنى، دۇنيەگە كەلگەن نارەستە – اۋزى دۋالى، ءسوزى ءۋالى، ءوزى شەشەن، ءوزى بي، ءوزى اقىن، ءوزى مەككەگە بارىپ قاسيەتتى قاعبانى سۇيگەن ايتحوجا قاجىنىڭ ارمانى بولاتىن.
سول كۇننەن ونىڭ ولەڭ ساپارى – ءومىر ساپارى باستالدى. بەسىكتە جاتقان كەزىندە تىڭداعان بەسىك جىرىنىڭ اۋەنى كوكىرەگىنە ۇيا سالدى. بۇل تۋرالى قازاقتىڭ ماڭگى جاس اقىنى ولجاس: «ءاربىر اقىننىڭ ءوز ءانى بار. مارفۋعا ايتحوجانىڭ دا ءوز اۋەزى بار. مەنىڭ پوەزيا مەن ءاندى سالىستىرۋىم دا كەزدەيسوق ەمەس»، – دەۋى تەگىن ەمەس ەدى.
مارفۋعا پوەزياسىندا ەرەكشە بولەك اۋەن بار. ونىڭ ءار ولەڭىندە اقتارىلعان ءسوز مونشاعى تىزىلەدى، ءمولدىر سەزىمنىڭ ءىنجۋ-مارجانى سۇزىلەدى. كوڭىل كۇي ليريكاسىنان بارشا ادام بالاسىنىڭ جۇرەگىن تەبىرەنتەتىن، ويىن تولقىتاتىن شۋاق توگىلەدى. مارفۋعا اقىننىڭ، اسىرەسە، تۋعان ەل مەن تۋعان جەر توپىراعىنا كەلگەندە، سايرام، تالقى، ءتاڭىرتاۋ سياقتى قاسيەتتى وڭىرگە وزگەشە سۇيىسپەنشىلىك، سۇلۋ سەزىمگە قۇرىلعان، ەرەكشە اڭساۋعا، وزگەشە ساعىنىشقا تولى جىرلارى قۇيىلىپ تۇسەدى. بولەك ءبىر جاڭبىردىڭ ءمولدىر تامشىسىنداي قايتالانباس الەمى تارتادى وقىرماندى.
مارفۋعانىڭ ءار ولەڭىن وقىعاندا، ماڭگى جاس، ماڭگى جاڭا ءبىر كورىنىسكە، ءومىردىڭ ءوزى عاجايىپ سۋرەتتەرگە اينالىپ، جاسارعانداي، جاڭعىرعانداي، قايتا تۇلەگەندەي اسەردە قالاسىز.
العاشقى ولەڭدەر توپتاماسى جۇماعالي سايننىڭ اق باتاسىمەن «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە 1959 جىلى جاريالانعان مارفۋعا اقىن قازاقتىڭ قاسيەتتى قارا ولەڭىنىڭ قامشىسىن ۇستاعالى الپىس جىلعا جۋىق ۋاقىت ءوتىپتى.
1962 جىلى تۇڭعىش جىر كىتابى «بالقۇراق» جارىق كورگەندە-اق، قازاق وقىرمانى ەلەڭ ەتكەن.
قيالىم سوناۋ-سوناۋ بيىكتە ءجۇر،
كەۋدەمە قۇدىرەتىن قۇيىپ تا ءجۇر.
نە بىلسەم سونىڭ ءبارىن سەن ۇيرەتتىڭ،
قاتال ءومىر، قايىرىمدى، سۇيىكتى ءومىر، –
دەپ ومىرگە دەگەن سونشالىقتى ىڭكارلىگىن بىلدىرە كەلگەن اقىن داۋسى التايدان اتىراۋعا دەيىنگى قازاق دالاسىن تۇگەل شارلاپ كەتتى.
اقىن – ءوزى جازعان ولەڭنىڭ باس كەيىپكەرى، سول العاشقى جىر جيناعىنداعى «قىزىل گۇل» ولەڭى بۇگىن دە قازاق پوەزياسىنىڭ ءىنجۋ-مارجانىنىڭ تىزبەگىندە سياقتى كورىنەدى بىزگە:
شوقتاي جايناپ قىزىل گۇل،
جەلمەن بىرگە ىرعالىپ.
ءتونىپ تۇر وعان ءبىر بۇلبۇل،
باسقالاردان قىزعانىپ.
قىزىل گۇلگە قىزىعىپ،
مەن دە كۇندە كەلەمىن.
السام با ەكەن الدە ءۇزىپ،
جاسىل جاپىراق جەلەگىن.
شيراتىلىپ ساباعى،
شەشەك اتىپ قۇلپىرعان،
نازار تارتىپ گۇل شوعى،
ۇزۋگە اركىم ۇمتىلعان.
ۇزبەسە ەكەن سول گۇلدى،
دولى جەل دە، داۋىل دا.
وسە بەرسىن قۇلپىرىپ،
كەۋدە توسىپ جاۋىنعا.
بۇل – اقىن جۇرەگىنىڭ ءلۇپىلى، ءتىپتى، قىزىل گۇل اقىن قىز جۇرەگىنىڭ ءوزى مە ەكەن دەپ تە قالاسىڭ. سول قىزىل گۇلدىڭ ماڭگى ۇزىلمەۋىن ءوزىڭ دە تىلەيسىڭ.
1966 جىلى شىققان «شىڭداعى جازۋ» كىتابىندا اتاقونىسىنا دەگەن ەرەكشە ساعىنىشتىڭ تابى بار. ءار جول، ءار شۋماق سونشالىقتى سارتاپ بولعان ساعىنىشتان، ەرەكشە اڭساۋدان تۋادى. وعان دالەل «اتامەكەن» اتتى مىنا ولەڭ:
«جۇرەك» تاۋدىڭ تەرەڭىنەن،
قايناپ اعىپ بۇلاق جاتىر.
بەينە بۇرىم دەر ەدىم مەن
قۇز توسىنەن قۇلاپ جاتىر.
سىرعا تولى مولدىرەگەن،
جانارى ما عاشىق جاردىڭ،
تاۋسىلمايتىن ول ءبىر ولەڭ،
ول – ايناسى عاسىرلاردىڭ.
جىلدار قانشا سۋىسىپتى،
ول قالپىندا باپ-باياعى.
بابام قولمەن سۋ ءىشىپتى،
ۇمىت قالىپ ساپتاياعى.
جالاڭ اياق تابانداردىڭ
قارا تاستا تاڭباسى بار.
ارمان ەتكەن بابامداردىڭ
وندا ءومىر جالعاسى بار.
مارفۋعا اقىن سول اتامەكەنىندە ءوز بۇلاعىنىڭ كوزىن اشىپ، ءوز قايىڭىنىڭ جاپىراعىن ساۋدى، ءوز وزەنىنىڭ كۇمبىرىن تىڭدادى، ءوز دومبىراسىنىڭ پەرنەلەرىن باستى.
اسىرەسە، تۋعان جەر تاقىرىبىنا كەلگەندە، اقىن كوسىلىپ سالا بەرەدى. سوزدەن عاجايىپ سۋرەتتەر بوياۋىن توگەدى. «سايرام كولى» دەگەن تولعاۋىنداعى:
ايماعىمەن سىرلاسقان كول ءبىر اقىن،
جوڭعاردى اسىپ كۇن دە ەرتە بولدىراتىن.
اي تاۋدىڭ وقالاعان تاقياسى،
كەش باتا شەكەسىنە قوندىراتىن…
ء…بولىنىپ توبە ۇستىندە قۇرىق قالعان…
جوقشىلىق جومارتقا تور قۇرىپتى الدان.
اق ارمان قۇشاعىندا تالىپ كەتكەن،
كول – ارۋدىڭ كوز جاسى تۇنىپ قالعان…
نەمەسە:
…بىزدەر قۋىپ، كوبەلەك قاشاتۇعىن،
گۇل ءاتىرىن مۇرىنعا توساتۇعىن،
سامال سۇڭگىپ كوك تولقىن قويىنىنا،
تولقىن بىزگە اق مارجان شاشاتۇعىن، –
دەگەن شۋماقتار سونىڭ دالەلى. اسىلى، ناعىز سۋرەتكەر اقىننىڭ كومەيىنە سان الۋان بوياۋدى دا، سيقىرلى ءسوزدىڭ نەبىر كادەلى اسەرىن دە، كەڭ دالانىڭ كەربەز دە سىرباز اۋەنىن دە ءبىر قۇدىرەت سالاتىن سەكىلدى.
1971 جىلى جارىق كورگەن «اققۋىم مەنىڭ» كىتابى اقىندى جاڭا بيىككە كوتەردى. سول جيناقتاعى ءاربىر ولەڭىنەن ءموپ-ءمولدىر سەزىم مونشاقتارى توگىلىپ تۇسەدى، شابىتتى اقىننىڭ شالقىعان شاعىن كورەسىڭ.
بار ەركىمدى باعىندىرعان، ساعىندىرعان كۇيىك بوپ،
ارمانىمنىڭ اسپانىنا جۇلدىزدايىن بيىكتەپ.
تەربەتەسىڭ، جەلدەتەسىڭ، جەلپىندىرە جەلپيسىڭ،
جەلپيسىڭ دە نازىك انگە قۇمارلانا ەلتيسىڭ.
ەلتيسىڭ دە كەتەسىڭ ءبىر جادىراعان جاز بولىپ،
جاسىل قۇراق جاعالاۋىڭ شاعالا، ۇيرەك، قاز قونىپ.
سول ءبىر ساتتە باۋرىن توسەپ جۇزەدى اققۋ قاڭقىلداپ،
سۋ بەتىندە سۇلۋ تۇلعا تولقىن تەربەپ قالتىلداپ.
ۇمتىلادى، كەۋدەسىنە جىر تۇنادى، جىلجيدى،
جاسىل جاعا مۇلگيدى دە الديلەيدى ءبىر كۇيدى.
الديلەيدى، تەربەتەدى، قۇشاعىنا الادى،
وسى ساتتە ارۋ اققۋ اسەم انگە سالادى.
سىمپىلداتىپ قاناتتارىن، سۇڭقىلداتىپ داۋىسىن،
اسەم انمەن ۇيىتادى قۇز قويناۋىن، تاۋ ءىشىن.
وسى ولەڭ جولدارىن وقىعاندا، اققۋ-اقىننىڭ ءوز بەينەسىن كورگەندەي اسەرگە بولەنەسىڭ.
وسىنداي سىرشىل ولەڭدەرىمەن وقىرمان جۇرەگىنەن ورىن العان مارفۋعا اقىنعا قاينەكەي جارماعامبەتوۆ، جۇماعالي ساين، ءابدىلدا تاجىباەۆ، مۇحامەدجان قاراتاەۆ، دميتري سنەگين، حاميت ەرعاليەۆ، سىرباي ماۋلەنوۆ، عافۋ قايىربەكوۆ، جۇبان مولداعاليەۆ، تۇرسىنبەك كاكىشەۆ، ءازىلحان نۇرشايىقوۆ، ءابىراش جامىشەۆ سياقتى اعا بۋىن وكىلدەرى جىلى لەبىزدەرىن ارناپ، باتاسىن بەردى.
«جاپىراق سىلكىنگەن كەش» جيناعىنا جازعان پىكىرىندە قازاقتىڭ ءبىرتۋار اقىنى عافۋ قايىربەكوۆ: «ومىردە اقىننىڭ كوپ بولعانى جاقسى. ارينە، شىن شابىتتى اقىن بولسا جانە ورنەك كەستەسى، ءۇن-داۋىسى ءارالۋان بولسا. ويتكەنى، اقىندىق – اۋليەلەر تۋىسى، پەرىشتەلەر جولداسى. ول – كيەلى، يەلى قۇدىرەت پەرزەنتى. ولاردىڭ جاراتىلىسى – جاي ادامداردان مۇلدەم باسقاشا. بۇل ءبىر اسپانداعى قۇس پەن جەردەگى ادام اراسىنداعى جالعاسقان كوپىر. اقىندىقتى اۋليە تۇتپاۋ – بەيشارالىقتىڭ بەلگىسى. مەن اقىن مارفۋعا ايتحوجينانى وتىز جىلعا جۋىق بىلەمىن. ونىڭ العاشقى قازاقستانداعى ولەڭدەر جيناعىن دا ءوزىم شىعاردىم. سونان سوڭعى 20-عا تارتار تالاي كىتاپ، تاڭدامالى جيناقتارىن قاداعالاپ وقىپ جۇرەمىن. شىن تازا تۋما تالانت، جان-جۇرەك، قيال، وي، سەزىم يىرىمدەرى سان الۋان، سان ورنەكتى، نازىك، ليريك اقىن ەكەنىنە كوزىم انىق جەتكەن. ءبىر ولەڭى بولسا دا انىق قاناعاتتانىپ وقيتىن اقىندارىمنىڭ ءبىرى»، – دەپ مارفۋعا اقىن پوەزياسىنا ەرەكشە باعا بەردى. بۇل ءتىپتى، بۇكىل اقىندىق ونەردىڭ انىقتاماسى دەسە دە بولعانداي.
ال اسا كورنەكتى قازاق اقىنى جۇبان مولداعاليەۆ بولسا: «مارفۋعانىڭ اقىن بولۋىنا ونىڭ تابيعي تالانتى عانا ەمەس، ءبىزدىڭ ءومىردىڭ اقيقي بولمىسى دا ىقپال ەتكەن. ايتحوجينا شىعارماشىلىعىنا وتكەن ءومىر جولى، قۋانىشى، قاناتتانۋى، جۇرەك تولتىرعان سەزىمى، ءبارى-ءبارى تۋرالى تولعاۋ قاجەتتىلىگى كىرىگىپ كەتكەن. …مارفۋعانىڭ شولپان يمانباەۆا مەن ماريام حاكىمجانوۆا سياقتى عاجايىپ اقىن اپالارى بار. تانىلعان قاتار-قۇربىلارى دا جوق ەمەس. قازاق اقىن قىزدارىنىڭ جاڭا تولقىنى ءوسىپ كەلەدى. بىراق مارفۋعانىڭ ءوز اقىندىق قولتاڭباسى، وزىندىك كوركەمدىك بوياۋى، دۇنيەگە ءوز كوزقاراسى بار»، – دەپ جوعارى باعا بەردى.
وسىنداي جىلى لەبىز، جۇرەكجاردى پىكىرلەر اققۋ-اقىننىڭ قاناتىن قاتايتىپ، جانىن نۇرعا تولتىردى، كوڭىلىن كوككە ورلەتتى. ونىڭ شابىتتانعان جىر-جۇرەگى:
و، تاكاپپار ءتاڭىر شىڭدار،
سال قاراعاي، سامىرسىندار.
الاتاۋدىڭ ۇشىپ كەلگەن
قارلىعاشىن تانىرسىڭدار…
سىلاڭ قاققان سىرلى وزەندەر،
ساعىم قۇشقان نۇر بەلەڭدەر.
سىرناي سامال، قىرمىزى گۇل،
ساعان قالاي قۇر كەلەم مەن، – دەپ توگىلدىردى.
كەيدە اقىن ءوزى كورگەن ءومىر كورىنىستەرىن جۇرەگىنەن وتكىزىپ بارىپ وزگەشە نازدى دا سازدى، نۇرلى دا سىرلى شۋماقتارعا اينالدىرادى. ولەڭ قالاي كەلەدى، تىلگە قالاي ورالادى، سول قالپىندا توگىلەدى. سونىسىمەن دە اقىن جىرى سونشالىقتى تابيعي، سونشالىقتى ىستىق كورىنەدى.
جايقالىپ جاتىر، جايىقتىڭ جاسىل جاعالاۋلارى،
جالتىلداپ ۇشقان، بۇلتتاردى قۇشقان شاعالا-اۋ ءبارى.
اتپاشى، مەرگەن، جالىنام ساعان جازىقسىز قۇستىڭ
جەر-اناعا تامادى-اۋ قانى.
…سىبىرلاپ جاتىر جايىقتىڭ كۇمىس تولقىندارى،
جاعاڭا كەلدىم جانىمدى سىرعا تولتىرعالى.
جالبىراي قالىپ جاپىراق-شاشى، ارۋ قايىڭنىڭ،
سۋ كەشتى اپپاق بالتىرلارى.
سوزدەن وبراز جاساۋ، جانسىزعا جان ءبىتىرۋ، تىلسىزگە ءتىل ءبىتىرۋ – شەبەر اقىننىڭ عانا قولىنان كەلسە كەرەك. مۇنداي تابيعات سۋرەتتەرى مەن ءومىر قۇبىلىستارىن استاستىرا ساليقالى وي ايتىپ، سالماقتى ءتۇيىن ءتۇيۋ مارفۋعا اقىن جىرلارىندا مول كەزدەسەدى.
اقىننىڭ «بالقۇراق»، «شىڭداعى جازۋ»، «جاستىق شاق»، «اققۋىم مەنىڭ»، «قاراگوز – ايىم»، «بايان جۇرەك»، «اق بەسىگىم»، «كوزىمنىڭ قاراسى»، «جارقىرا مەنىڭ، جۇلدىزىم»، «قىران جەتكەن»، «جاپىراق سىلكىنگەن كەش»، «اققۋ-جۇرەك»، «الاتاۋدىڭ اق باتاسى»، تاعى باسقا جيىرمادان استام جىر كىتاپتارىنىڭ ارقايسىسىندا قازاق ەلىنىڭ تاعدىر-تالايى، سالت-ءداستۇرى، تۋعان جەرگە دەگەن ساعىنىش پەن اڭساۋدىڭ اسقاق كورىنىستەرى وپتيميستىك تۇرعىدان بەينەلەنەدى. مارفۋعا اقىن قالامىنان ماحاببات پەن تابيعات، وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك پەن ەلگە دەگەن ەرەن ىڭكارلىككە تولى نازىك تە ءورشىل ليريكا مول-مول تۋدى. «ەرتىس اۋەندەرى»، «اق ەدىل – ارمان»، «پەرم داپتەرىنەن»، «بالتىق جىرلارى»، «كاۆكاز اسەرلەرى»، «بولگاريا اۋەندەرى»، «سايرامنان كوشكەن ساعىمدار»، «تۇركيا داپتەرى»، «يسلاماباد اسپانى»، تاعى باسقا توپتامالارىنىڭ اتىنان كورىنىپ تۇرعانداي مارفۋعا ايتحوجا ساپارناما جىرلار جازۋدىڭ وزىندىك ۇلگىسىن كورسەتكەن اقىن. كەيىنگى جىلدارى جارىق كورگەن «اڭساۋ»، «اققۋ-جۇرەك»، «الاتاۋدىڭ اق باتاسى» اتتى كىتاپتارىندا اقىن تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ بۇگىنگى جەتىستىكتەرىن ەپيكالىق كەڭ تىنىسپەن جىرلايدى، پرەزيدەنت ن.ءا.نازارباەۆتىڭ اسقاق بەينەسىن ولەڭمەن سومدايدى. «قىر قىزعالداعى»، «باعارانىڭ باتىرى»، «وت ىشىندەگى گۇل»، «جەڭەشە-اي»، «توبىق»، «باس كيىم»، «جەتىسۋ سۋرەتتەرى»، «قۇنانباي اۋلەتتەرى»، «ابىلايحان داڭعىلى»، «الاتاۋدىڭ اق باتاسى» پوەمالارى مەن باللادالارى اقىندى جاڭا بەلەستەن كورسەتتى.
2001 جىلى شىققان «اڭساۋ» كىتابى ءۇشىن قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى اتاندى. تالاي تولقىن جاس بۋىندى تۋعان ەلدى، جەردى سۇيۋگە تاربيەلەگەن ءور، تاكاپپار جىرلارى ءۇشىن ەلباسىنىڭ ءوز قولىنان «پاراسات» وردەنىن الدى. جەتى كىتابى ورىس تىلىندە جارىق كوردى. قىرىقتان استام الىس-جاقىن شەت ەل تىلدەرىنە ولەڭدەرى اۋدارىلىپ، باسىلىپ شىقتى. مۇنىڭ ءبارى مارفۋعا اقىننىڭ تالماي ىزدەنىپ، تەك بيىككە تالپىنعان ەڭبەكقورلىعىنىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزگەن اسۋلارى.
جيىرما جاسقا دەيىن ات جالىن تارتىپ ءمىنىپ، اعالارىمەن بىرگە جۇيرىك اتتاردان، سايگۇلىكتەردەن تۇسپەگەن، قىز قۋعا قاتىسقان، اساۋدىڭ اۋىزدىعىمەن الىسىپ وسكەن اقىنعا جاس كەزىنەن دارىعان ءبىر قاسيەت بار. ول تاۋدا تۋىپ، تاۋدا وسكەن جانعا ءتان مىنەز، اسقاق تاكاپپارلىق. تالقىنىڭ بيىك تاۋلارىن، قۇز-جارتاستارىن جارىپ وتكەنى دە، اساۋ وزەندى جالداپ كەشكەنى دە ونىڭ سول ورلىگى، قايسارلىعى، ەر مىنەزدىلىگى بولاتىن. سوندىقتان بولار، سول مىنەزى ونىڭ ولەڭدەرىنە دە ءسىڭدى.
جۇرسەم-داعى استىندا سان-سايانىڭ،
شالقايعانعا مەن-داعى شالقايامىن.
كۇنشىلدەردىڭ كۇڭكىلىن كوزىمە ىلمەي،
سول تاكاپپار قالپىمدا قارتايامىن، – دەپ سوعادى اقىن جۇرەگى.
سەكسەنىنشى جىلدارداعى ءبىر ولەڭىندە:
جۇلدىزداي ءسونىپ ءبىر كۇن قۇلار كوكتەن،
عارىشقا اقىن جانى قۇمار نەتكەن.
ارمانىم بولماس ەدى بۇل جالعاندا،
بيىككە جىرىم جەتسە قىران جەتكەن! – دەپ تەبىرەنگەن اقىن بۇگىندە ءوزى ارمانداعان قىران جەتكەن بيىكتى باعىندىرىپ وتىر. ەلىنىڭ ايالى الاقانىندا، حالقىنىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنگەنى – سول بيىككە جەتكەنى بولار!
جاسۇلان ناۋرىءزالى
"ادىرنا"
