الەم ادولف گيتلەردى ناتسيستىك پارتيانىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا گەرمانيا قارۋلى كۇشتەرىنىڭ باس قولباسشىسى رەتىندە تانيدى. ال ءسىز گەرمانيا فيۋرەرىنىڭ سوعىسقا دەيىنگى ءومىرى قانداي بولعانىن بىلەسىز بە؟
گيتلەر قازىرگى اۋستريا ەلىنىڭ براۋناۋ ام ينن جەرىندە دۇنيەگە كەلگەن. شىن اتى-ءجونى – ادولف شيكلگرۋبەر. اكەسى اۆستريانىڭ كەدەن قىزمەتكەرى، اناسى ءۇي شارۋاسىنداعى ادام بولعان. ونىڭ اتا-اناسى ءجيى قونىس اۋدارعاندىقتان، بولاشاق فيۋرەر ءتورت رەت مەكتەپ اۋىستىرعان.
سۋرەتشى بولۋدى ارمانداعان
جاستىق شاعىندا ادولف سۋرەتشى بولۋدى ارمانداعان. ونىڭ ونەرگە، اتاپ ايتقاندا سۋرەت سالۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعى تۋرالى كوپ ادام بىلە بەرمەيدى. ساياساتكەر ۆەنادا ورنالاسقان ونەر اكادەمياسىندا وقۋ ءۇشىن ەكى رەت ەمتيحان تاپسىرىپ، تۇسە الماعان. 1908 جىلى گيتلەردىڭ اناسى ءسۇت بەزى قاتەرلى ىسىگىنەن قايتىس بولادى. سول كەزدە ول ۆەنادا كوشىپ-قونىپ، امان قالۋ ءۇشىن ءوز تۋىندىلارىن ساتىپ، كۇن كورگەن.
گيتلەر جانە ۋولت ديسنەي
گيتلەر ۋولت ديسنەيمەن دوستىق قارىم-قاتىناستا بولدى. ول ءتىپتى «اقشاقار جانە جەتى ەرگەجەيلى» مۋلتفيلمىنە بىرنەشە ەرگەجەيلىنىڭ سۋرەتىن سالىپ بەرگەن.
جانۋارلاردى جاقسى كورگەن
فاشيست ادامدارعا قاراعاندا جانۋارلاردى ەرەكشە جاقسى كورىپ، ولارعا زەرتحانالىق تاجىريبە جاساۋعا تىيىم سالعان. 1930 جىلدان باستاپ ۆەگەتاريان بولعان.
نوبەل سىيلىعىنا ۇسىنىلعان
1939 جىلى (ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ باستالعان جىلى-رەد.) گيتلەر ەۋروپادا بەيبىتشىلىك ورناتقانى ءۇشىن نوبەل سىيلىعىنا ۇسىنىلدى. ارينە، ول كەيىن سوعىستى باستاعاندىقتان بۇل سىيلىقتى العان جوق.
ون بەس دەگۋستاتورى بولعان
گيتلەر اعىلشىنداردىڭ ءوزىن ۋلاپ قويۋىنان قاتتى قورقاتىن. سول سەبەپتى تاماعىن الدىمەن دەگۋستاتورلارعا جەگىزگەن.
ۇرلەنەتىن قۋىرشاقتى ويلاپ تاپتى
ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس باستالعاننان سوڭ فيۋرەر دات دارىگەرىنە ارنايى پلاستيكتەن جاسالعان ۇرلەنەتىن قۋىرشاقتاردىڭ پارتياسىن شىعارۋدى بۇيىردى. بۇل ويىنشىق ۆەنەرولوگيالىق اۋرۋلاردى جۇقتىرۋدىڭ الدىن الۋ جانە قاننىڭ تازالىعىن ساقتاۋ ءۇشىن نەمىس ساربازىنىڭ باگاجىندا مىندەتتى تۇردە بولۋى كەرەك ەدى. الايدا بۇل قۋىرشاقتى جاساي الاتىن جالعىز زاۋىت سوعىس كەزىندە قيراپ قالعاندىقتان، جۇمىس ءارى قاراي جالعاسپادى.
كونتسلاگەرگە بارماعان
گيتلەر قانشالىقتى قاتال ادام بولسا دا، سوعىس كەزىندە ءوزىنىڭ جەكە بۇيرىعىمەن قۇرىلعان كونتسلاگەرلەرگە بارماعان. “ول ءوز كوزىمەن قانشا ادامدى ولىمگە قيعانىن كورگەن جاعدايدا، يدەيالارىن ارى قاراي كوپشىلىككە ناسيحاتتاي المايتىن ەدى”،-دەيدى تاريحشىلار.
ديانا اسان،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
