"اق جول" پارتياسى كاسىپكەرلەردى قىلمىستىق قۋدالاۋدى توقتاتۋدى تالاپ ەتتى.ءتيىستى دەپۋتاتتىق ساۋالدى بۇگىن ءماجىلىس وتىرىسىندا فراكتسيا دەپۋتاتى كەڭەس ابساتيروۆ جولدادى دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى پارتيانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
قر باس پروكۋرورى ع.د. نۇرداۋلەتوۆكە، قر قارجى ءمينيسترى ە.ك.جاماۋباەۆقا جولدانعان دەپۋتاتتىق ساۋالدا «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ اتىنا كاسىپكەرلەردەن بيزنەس نىساندارىن قولدانىستاعى زاڭ نورمالارىنا جانە مەملەكەت باسشىسى جاريالاعان موراتوريگە قاراماستان قىلمىستىق قۋدالاۋ شارالارىنا جاپپاي تارتۋدىڭ جاڭا زياندى تاسىلدەرىن قولدانۋ تۋرالى حابارلارى كەلىپ ءتۇسىپ جاتقانى» ايتىلادى.
«قر سالىق كودەكسىنە سايكەس (18, 19, 138-باپتار) سالىقتىق تەكسەرۋدى تەك سالىق ورگاندارى عانا جۇزەگە اسىرادى. الايدا، قارجى مينيسترلىگىنىڭ ەكونوميكالىق تەرگەۋ دەپارتامەنتى (بۇدان ءارى-ەد) وسى تالاپتاردى اينالىپ ءوتىپ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ نىساندارىنداعى ناقتى نەمەسە جالعان زالالداردى انىقتاۋ ماقساتىندا«مامانى» (كوبىنە ەد-ءنىڭ نەمەسە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى دەپارتامەنتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى اتىنان)تارتىلادى.
سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋ بىرىڭعاي تىزىلىمىنە (سدتبت) وسىنداي «مامانداردىڭ» انىقتامالارى تىركەلگەننەن كەيىن كاسىپكەرگە جانە ونىڭ كونتراگەنتتەرىنە قاتىستى سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ تاعايىندالادى. قوسىمشا قۇن سالىعى جانە كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعى بويىنشا تەكسەرۋلەر جۇرگىزۋ تۋرالى قاۋلى شىعارىلادى. ىسكە سالىق ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى كىرىسىپ، شاعىن جانە ورتا بيزنەس ءۇشىن سالىق بويىنشا بۇزىلعان سوما قوسا ەسەپتەلەدى.
ياعني، ءىستى قوزعاۋعا سالىقتىق تەكسەرۋ ورگانى ەمەس، كەرىسىنشە، سالىقتىق تەكسەرۋ تاعايىنداعان بوگدە ادامنىڭ انىقتاماسى نەمەسە قورىتىندىسى نەگىز بولىپ تابىلادى.
بۇل زاڭ قاعيدالارىن تىكەلەي بۇزۋشىلىق بولىپ تابىلادى. ويتكەنى قر قىلمىستىق ءىس جۇرگىزۋ كودەكسىنىڭ 79, 80-باپتارىنا سايكەس «ساراپشىلاردى» نەمەسە مامانداردى تارتۋ قىلمىستىق ءىس جۇرگىزۋ بارىسىندا عانامۇمكىن، بىراق ءىستى قوزعاۋ ءۇشىن ەمەس.
سونىمەن بىرگە سالىق زاڭناماسىندا بيۋدجەتتىك سالىق مىندەتتەمەلەرىن ايقىنداۋدىڭ سالىق ورگاندارىنا قاتىستى ەمەس ماماندار تاراپىنان جاسالعان «انىقتامالار»، «قورىتىندىلار» سياقتى فورمالار جوق.
دەگەنمەن جەدەل ۋاكىلدىڭ باياناتى نەگىزىندە وسىنداي انىقتامالار سدتبت-دە تىركەلەدى. وسىلايشاقر قىلمىستىق-پروتسەسسۋالدىق كودەكسىنىڭ1 ءبولىمىنىڭ 179-بابى 1-تارماعىنىڭ تارماقشالارى بۇزىلادى. بۇل قولدانىستاعى زاڭ بۇزۋشىلىق مالىمەتتەرى بولماعاندا قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىق بويىنشا تەكسەرۋ، رەۆيزيا، اۋديت جانە ت.ب. اكتىلەرىمەن راستالىپ، ولاردىڭ مىندەتتى بولۋىندا قىلمىستىق ءىس بۇزۋشىلىق تۋرالى باياناتتى تىركەۋگە جول بەرمەيدى.
قايتالاپ ايتامىن، بىزدە ۋاكىلەتتى ورگاندى تەكسەرۋ كەرىسىنشە، ءىس قوزعالعاننان كەيىن عانا جۇرگىزىلەدى، بۇل سالىق كودەكسىن دە، قىلمىستىق-پروتسەسسۋالدىق كودەكستى دە تىكەلەي بۇزادى.
مۇنداي تاسىلدەر جاپپاي ورىن الۋدا، ودان شىمكەنت قالاسىنىڭ، تۇركىستان، اقتوبە، قاراعاندى جانە باسقا دا وبلىستاردىڭ كاسىپكەرلەرى زارداپ شەگۋدە.
پاندەميا سالدارىنان 9 اي بويى بيزنەستىڭ توقتاۋى جاعدايىندا ەكونوميكالىق تەرگەۋ دەپارتامەنتىنىڭ مۇنداي تەرىس ارەكەتتەرى تىكەلەي ماعىنادا بيزنەسكە قيىندىق تۋعىزۋدا.
بۇل رەتتە، وسى دەپارتامەنت قوزعاعان ىستەر بويىنشا سالىق ورگاندارى كاسىپكەردەن سالىق كودەكسىنىڭ 264, 403-باپتارىندا كوزدەلمەگەن قۇجاتتاردى (تاۋار-كولىك جۇكقۇجاتتارى، جول پاراقتارى، جۇمىس ۋاقىتىن ەسەپكە الۋ تابەلدەرى، اۋىسىمدىق باياناتتار جانە ت.ب.) تالاپ ەتىپ، جۇزدەگەن ميلليون تەڭگە قوسا ەسەپتەلىپ، كاسىپكەرلەردى كۇدىكتىلەرگە اينالدىرىپ، ولاردىڭ كوپ جىلدار بويعى ەڭبەگى مەن ىسكەرلىك بەدەلىنە نۇقسان كەلتىرۋدە.
ەكونوميكالىق دەپارتامەنتتىڭ مۇنداي تەرىس ارەكەتتەرىن قارجى مينيسترلىگىنىڭ اپەللياتسيالىق ينستانتسياسىنا نەمەسە سوتقا شاعىمدانۋ ناتيجە بەرمەي تۇر.
وسىنىڭ ءبارى مەملەكەتتىڭ ەكونوميكانى قالپىنا كەلتىرۋ جانە شوب-تى قولداۋ جونىندە جۇمسالعان كۇش-جىگەرگە زيان كەتىرۋدە.
وسىعان بايلانىستى، «اق جول» قدپ دەپۋتاتتارىنىڭ فراكتسياسى:
- باس پروكۋراتۋرادان كاسىپكەرلەرگە قاتىستى بوگدە مامانداردىڭ (ونىڭ ىشىندە ەتد، سجقا) قورىتىندىلارىنا نەگىزدەلگەن قىلمىستىق ىستەردى قوزعاۋدىڭ زاڭدىلىعىنا تەكسەرۋ جۇرگىزۋدى جانە مۇنداي ىستەردى توقتاتۋدى سۇرايدى.
- قارجى مينيسترلىگىنەن:
- بيزنەستى تەكسەرۋگە بوگدە «مامانداردى» قاتىستىرۋ قانداي نەگىزدە جۇزەگە اسىرىلاتىنى تۋرالى اقپارات بەرۋدى;
- سالىقتىق مىندەتتەمەلەردى انىقتاۋبويىنشا بوگدە«مامانداردىڭ» قورىتىندىلارى نەگىزىندە كاسىپكەرلەردى قىلمىستىق قۋدالاۋ شارالارىنا تىيىم سالۋدى;
-قىلمىستىق ءىستىڭ قاتىسۋشىلارى بولىپ تابىلمايتىن كاسىپكەر-كونتراگەنتتەرگە قاتىستى ققس جانە كتس بويىنشا تاقىرىپتىق تەكسەرۋلەردى تاعايىنداۋ تاجىريبەسىن توقتاتۋدى;
- مامىلەلەردى جارامسىزدەپ تانۋ، زاڭدى تۇلعانى تىركەۋ (قايتا تىركەۋ) جونىندەگى سوت اكتىلەرى بولماعان كەزدە سالىق ورگاندارى تاراپىنان قوسىمشا ەسەپتەۋ تاجىريبەسىن توقتاتۋدى سۇرايمىز» دەپ كورسەتىلگەن كەڭەس ابساتيروۆتىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىندا.
فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى.
