"Aq jol" partııasy kásipkerlerdi qylmystyq qýdalaýdy toqtatýdy talap etti.Tıisti depýtattyq saýaldy búgin Májilis otyrysynda frakııa depýtaty Keńes Absatırov joldady dep habarlaıdy «Adyrna» ulttyq portaly partııanyń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
QR Bas prokýrory Ǵ.D. Nurdáýletovke, QR Qarjy mınıstri E.K.Jamaýbaevqa joldanǵan depýtattyq saýalda «Aq jol» demokratııalyq partııasynyń atyna kásipkerlerden bıznes nysandaryn qoldanystaǵy zań normalaryna jáne memleket basshysy jarııalaǵan moratorııge qaramastan qylmystyq qýdalaý sharalaryna jappaı tartýdyń jańa zııandy tásilderin qoldaný týraly habarlary kelip túsip jatqany» aıtylady.
«QR Salyq kodeksine sáıkes (18, 19, 138-baptar) salyqtyq tekserýdi tek salyq organdary ǵana júzege asyrady. Alaıda, Qarjy mınıstrliginiń Ekonomıkalyq tergeý departamenti (budan ári-ED) osy talaptardy aınalyp ótip, memlekettik satyp alý nysandaryndaǵy naqty nemese jalǵan zalaldardy anyqtaý maqsatynda«mamany» (kóbine ED-niń nemese Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl Agenttigi departamentiniń qyzmetkerleri atynan)tartylady.
Sotqa deıingi tergep-tekserý biryńǵaı tizilimine (SDTBT) osyndaı «mamandardyń» anyqtamalary tirkelgennen keıin kásipkerge jáne onyń kontragentterine qatysty sotqa deıingi tergeý taǵaıyndalady. Qosymsha qun salyǵy jáne korporatıvtik tabys salyǵy boıynsha tekserýler júrgizý týraly qaýly shyǵarylady. Iske salyq organdarynyń qyzmetkerleri kirisip, shaǵyn jáne orta bıznes úshin salyq boıynsha buzylǵan soma qosa esepteledi.
Iaǵnı, isti qozǵaýǵa salyqtyq tekserý organy emes, kerisinshe, salyqtyq tekserý taǵaıyndaǵan bógde adamnyń anyqtamasy nemese qorytyndysy negiz bolyp tabylady.
Bul zań qaǵıdalaryn tikeleı buzýshylyq bolyp tabylady. Óıtkeni QR Qylmystyq is júrgizý kodeksiniń 79, 80-baptaryna sáıkes «sarapshylardy» nemese mamandardy tartý qylmystyq is júrgizý barysynda ǵanamúmkin, biraq isti qozǵaý úshin emes.
Sonymen birge salyq zańnamasynda bıýdjettik salyq mindettemelerin aıqyndaýdyń salyq organdaryna qatysty emes mamandar tarapynan jasalǵan «anyqtamalar», «qorytyndylar» sııaqty formalar joq.
Degenmen jedel ýákildiń baıanaty negizinde osyndaı anyqtamalar SDTBT-de tirkeledi. OsylaıshaQR qylmystyq-proessýaldyq kodeksiniń1 bóliminiń 179-baby 1-tarmaǵynyń tarmaqshalary buzylady. Bul qoldanystaǵy zań buzýshylyq málimetteri bolmaǵanda qylmystyq quqyq buzýshylyq boıynsha tekserý, revızııa, aýdıt jáne t.b. aktilerimen rastalyp, olardyń mindetti bolýynda qylmystyq is buzýshylyq týraly baıanatty tirkeýge jol bermeıdi.
Qaıtalap aıtamyn, bizde ýákiletti organdy tekserý kerisinshe, is qozǵalǵannan keıin ǵana júrgiziledi, bul Salyq kodeksin de, qylmystyq-proessýaldyq kodeksti de tikeleı buzady.
Mundaı tásilder jappaı oryn alýda, odan Shymkent qalasynyń, Túrkistan, Aqtóbe, Qaraǵandy jáne basqa da oblystardyń kásipkerleri zardap shegýde.
Pandemııa saldarynan 9 aı boıy bıznestiń toqtaýy jaǵdaıynda ekonomıkalyq tergeý departamentiniń mundaı teris áreketteri tikeleı maǵynada bızneske qıyndyq týǵyzýda.
Bul rette, osy Departament qozǵaǵan ister boıynsha salyq organdary kásipkerden Salyq kodeksiniń 264, 403-baptarynda kózdelmegen qujattardy (taýar-kólik júkqujattary, jol paraqtary, jumys ýaqytyn esepke alý tabelderi, aýysymdyq baıanattar jáne t.b.) talap etip, júzdegen mıllıon teńge qosa eseptelip, kásipkerlerdi kúdiktilerge aınaldyryp, olardyń kóp jyldar boıǵy eńbegi men iskerlik bedeline nuqsan keltirýde.
Ekonomıkalyq departamenttiń mundaı teris áreketterin Qarjy mınıstrliginiń apellıaııalyq ınstanııasyna nemese sotqa shaǵymdaný nátıje bermeı tur.
Osynyń bári memlekettiń ekonomıkany qalpyna keltirý jáne ShOB-ty qoldaý jóninde jumsalǵan kúsh-jigerge zııan ketirýde.
Osyǵan baılanysty, «Aq jol» QDP depýtattarynyń frakııasy:
- Bas prokýratýradan kásipkerlerge qatysty bógde mamandardyń (onyń ishinde ETD, SJQA) qorytyndylaryna negizdelgen qylmystyq isterdi qozǵaýdyń zańdylyǵyna tekserý júrgizýdi jáne mundaı isterdi toqtatýdy suraıdy.
- Qarjy mınıstrliginen:
- bıznesti tekserýge bógde «mamandardy» qatystyrý qandaı negizde júzege asyrylatyny týraly aqparat berýdi;
- salyqtyq mindettemelerdi anyqtaýboıynsha bógde«mamandardyń» qorytyndylary negizinde kásipkerlerdi qylmystyq qýdalaý sharalaryna tyıym salýdy;
-qylmystyq istiń qatysýshylary bolyp tabylmaıtyn kásipker-kontragentterge qatysty QQS jáne KTS boıynsha taqyryptyq tekserýlerdi taǵaıyndaý tájirıbesin toqtatýdy;
- mámilelerdi jaramsyzdep taný, zańdy tulǵany tirkeý (qaıta tirkeý) jónindegi sot aktileri bolmaǵan kezde salyq organdary tarapynan qosymsha esepteý tájirıbesin toqtatýdy suraımyz» dep kórsetilgen Keńes Absatırovtyń depýtattyq saýalynda.
Foto ashyq derekkózden alyndy.
