سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاننان تۇبەگەيلى كەتۋگە بەل بۋعاندار كوبەيمەسە، ازايماي وتىر. ونىڭ سالماقتى سەبەپتەرى دە جوق ەمەس. وسىعان دەيىن بيلىكتىڭ ستاتمالىمەتى «ەلدەن كەتىپ جاتقاندار وزگە ۇلت وكىلدەرى» دەپ جۇرتتى الداۋسىراتىپ كەلگەنى بەلگىلى. ال قازىر كۇن سايىن ەلدەن كەتەمىن دەپ تاس ءتۇيىن دايىندالعان قازاقتىڭ قاراسى كوبەيدى.
تاياۋدا ەلىمىزدە تانىمال جۋرناليست، وجەت،ەڭبەكقور، قايسار قىزدارىمىزدىڭ ءبىرى ءنازيا جويامەرگەن ءوزىنىڭ Facebook پاراقشاسىندا قازاقستاننان كەتپەككە بەل بۋعانى تۋرالى جازدى. «ەس بىلگەلى بەرى ەلىمدى، ۇلتىمدى جاقسى كورىپ كەلەم. قازىر قولىمنان كەلگەنشە دامىتۋعا ۇلەس قوسىپ ءجۇرمىن. بىراق قازاقستانداعى جەمقورلىق، زاڭسىزدىق، ازاماتتاردى قورلاۋ ءازىر جوي̆ىلماي̆تىنىن ءتۇسىندىم. بۇل ءبىر كۇندە كەلگەن تۇجىرىم ەمەس. كوپ وي̆لاندىم. جوعارى مەن تومەن تۇگەل بەلشەدەن باتقان جەمقورلىققا. مەكتەپتە پول جۋ ءۇشىن دە پارا بەرۋىڭ كەرەك. مەملەكەت ءتۇرلى سالىق، ايىپپۇل ارقىلى ازاماتتاردى توناۋعا قۇنىققان. بيزنەسپەن اي̆نالىسۋ مۇمكىن ەمەس. كەدەرگىلەردى كوبەي̆تىپ تاستاعان. باسىندا ءۇي̆ى جوق، بار تاپقانىن كۆارتيرا مەن كرەديتكە تولەپ جۇرگەندەر قانشاما!
قاراپاي̆ىم قىزمەتكەرلىكتەن باسشىعا دەي̆ىن ءوسۋ مۇمكىن ەمەس. اكە-كوكە، جەرلەس، رۋلاس، بىرگە وقىعان كلاستاس، كۋرستاسىڭ نە ارسىز جاعىمپاز بولۋىڭ كەرەك. ءتۇرلى جوعارى لاۋازىمدا زەينەتكەر جاسىنا جەتسە دە، كرەسلودان ايرىلماي وتىرعان شال-كەمپىرلەر كوپ. قولدارىنان بوق كەلمەسە دە، وتىر جابىسىپ. ال اقىلدى دا ءبىلىمدى التىنداي جاستار جۇمىسسىز ءجۇر نە شەت ەلدەرگە كەتىپ جاتىر. اي̆لىق از. باعا قىمبات. اۋىرا قالساڭ، اۋرۋحانا مەن ەمحانالاردىڭ وزىندە ءبىلىمدى دارىگەرلەر جوقتىڭ قاسى. ەمدەلۋ ءۇشىن ءدارى الۋعا دا اقشا جەتپەي̆دى. ءتۇرلى اۋرۋدىڭ اسقىنىپ كەتكەنى سوندىقتان. قازاقستان ونكولوگيالىق اۋرۋلار مەن تۋبەركۋلەزدان الدىڭعى ورىندا تۇر. بۇل كەدەي̆ ەلدەردىڭ اۋرۋى. نەگە؟ وي̆تكەنى بىزدە ءسىڭىرى شىققان كەدەي̆لەر كوپ. ەلدىڭ جەر استىنداعى جانە ۇستىندەگى باي̆لىقتارىن جەمقورلار ءبولىپ الىپ جاتىر. سولار شىلقىعان باي̆ بوپ وتىر. مەن نەگە شىداۋىم كەرەك؟
شەت ەلگە وتباسىممەن بىرگە كەتەم دەگەنىم سول. وتىز جىلدا وڭباعان ەل ەندى وتىز جىلدا جاقسارادى دەي̆ الماي̆مىن. تۇلعا، ازامات رەتىندە، ادام رەتىندە باعالانباي̆تىن ەلدەمىز ءبىز. ادامنىڭ قادىرى جوق» دەپ جازعان جۋرناليست: «30 جىل جەمقورلىق ابدەن ءىرىپ-شىرىتكەن قازاقستاننان ءۇمىتىم ءۇزىلدى. 4 بالامنىڭ ءومىرىن قور قىلمايمىن مۇنداي سورلى ەلگە. شەت مەملەكەتتەرگە جىبەرەم. شەكارا سىرتىندا باقىتتى بولسىن!» دەيدى.
«ماعان باسۋ نە اقىل ايتۋدىڭ قاجەتى جوق. ەكى ۇل، ەكى قىزىمدى شەت ەل اسىرامىن ءبىلىم الۋعا. سوسىن سول جاقتىڭ ازاماتتىعىن قابىلداڭدار دەيمىن. قازاقستانعا مۇلدە قايتىپ كەلمەسە دە كوڭىلىم باياعىداي. مىنا اتاڭالەت ۆيرۋس باسىلسىن. قوجايىندى كوندىرىپ، شەت ەلگە كەتەم ءوزىم دە. بالالىق شاعىم مەن جاستىق شاعىم جەمقورلارعا قور بولدى. قارتتىق شاعىم لايىقتى ءوتسىن تىم بولماسا. پاتريوتتىق، تۋعان جەر، قىرت-سىرتتاردىڭ جەتپىس جەتى اتاسىنننن تاپپپ... كەتەم. وتىز جىل ەلدى ءىرىتىپ-شىرىتكەندەر ءدال وزدەرى سياقتى مالداردى تاربيەلەپ جاتىر ورنىن باسسىن دەپ. قارتايعاندا سولارمەن الىسار جايىم جوق. شارشادىم. جەمقورلىقتان، جاعىمپازدىقتان، ادىلەتسىزدىكتەن... بالالارىم دا مەن سياقتى قينالماسا ەكەن دەيمىن».
ءبىر قىزىعى، وسىدان بىرەر جىل بۇرىن الدەكىم وسىنداي جازبا قالدىرا قالسا، كوپشىلىك «وزگە ەلدە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول» دەگەندى العا تارتىپ، قارسى پىكىر قارشا بورايتىن. وكىنىشكە قاراي دەيمىز بە، باسقالاي دەيمىز بە، جۋرناليست ءنازيانىڭ جازباسىنا بايلانىستى جازىلعان پىكىرلەر اۋانى شىنايى قازاقستاننىڭ قازىرگى كەلبەتىن اشا تۇسكەندەي. پىكىر جازعاندار دا فەيك نەمەسە الدەكىمدەر ەمەس، ەل ىشىندە تانىمال ازاماتتار ەكەنىن ەسكەرسەك، ەلدىڭ ەرتەڭى بۇلىڭعىر ەكەنىن مويىنداي تۇسەسىز.
اسىلبەك ناسىپقاليۇلى بايعازيەۆ
بىردە دۋلات يسابەكوۆتىڭ نۇرتىلەۋگە بەرگەن سۇحباتىن كوردىم. سوندا دراماتۋرگ "جالاڭ پاتريوتيزم" قالىپتاستى قوعامدا دەگەنى بار ەدى. ياعني، تۋعان جەردى وتىرىك سۇيەم، ىستىق تاعىسىن تاعى وسى سياقتى سوزدەردىڭ اشەيىن ءسوز بولىپ، ناعىز پاتريوتتىقتىڭ ۇلگىسى قالىس قالىپ بارا جاتقاندىعىن تىلگە تيەك ەتكەندى. ءسىزدىڭ دە مىنا جازباڭىز، سول "جالاڭ پاتريوتيزمنەن" شىعۋدىڭ ۇلگىسى لەپ قابىلدادىم. نەگە؟! مۇنداي مەملەكەتتە ەلىم دەگەنشە، شەت ەلدە ءجۇرىپ ەلىن تانىتسا، قازاقىلىقتى ناسيحاتتاسا ول ناعىز پاتريوتتىڭ ءىس ارەكەتى بولماق! بولاشاقتا ۇلكەن وزگەرىس بولارى حاق...
ۋەلكوم) بالدارىم اعىلشىن وقىپ جاتىر، ماما مى تەبيا ۆ دەرمە نە وستاۆيم دەپ ءجۇر...
اللا جار بولسىن! بىراق كەيدە مۇنداي وي بىزگە دە كەلەدى، جەمقورلىق، ادامنىڭ اقىسىن جەۋ، ادىلەتسىزدىكپەن كۇرەس وتە قيىن... قۇدايعا تاپسىردىم. باستىسى، باس امان بولسىن، ۇرپاعىمىز امان بولسىن!
ءتۇڭىلىپ جۇرگەندەر سانى جەتەرلىك، مەنىڭ دە جۇيكەم ابدەن جۇقارعان... بۇلاي جالعاسا بەرگەنىنە كونە بەرسەك، كىم بولعانىمىز؟! ەشكىمگە ەشتەڭە كەرەك ەمەس ەكەن، ەل الدىندا ادەمى سويلەيتىن قامقور اعالارىمىزدىڭ دا بۇل ماسەلەنى شەشۋگە باستارىن اۋىرتپايتىنى بەلگىلى عوي ايتپاساق تا(((
ءبىز جىبەردىك، ەكەۋى دە شەتەلدەگى ۋنيۆەردە.
دۇرىس! مەن دە قىزىعام. بۇيىرتسا ارەكەت ەتۋ كەرەك.
كاناداعا كەتكىم كەلىپ ءجۇر....
دۇرىس ايتاسىز!
كەتۋ كەرەك، راس. بالالارىمىزدىڭ بولاشاعىن بۇلار ساتىپ جىبەرگەن بولۋى دا مۇمكىن. قور بولعان، الدانعان، ۇرلانعان ءومىرىمىز-اي
ادام قورقاتىن، جۇرەگى اۋىراتىن اڭگىمەلەر ەكەن!..
دۇرىس! اسىرەسە، قازاق ءتىلدى ، كوكەسى جوق مامان التىن باستى بولسا دا لايىقتى ورنىن تابۋى، ەلگە ءوز قابىلەت، قارىمىن مۇمكىندىگىنشە پايدالانىپ، قىزمەت ەتۋى ەكى تالاي! كولگىر جاعىمپازدارعا عانا جاسىل جارىق جانىپ تۇر.
قولدايمىن! مەن دە وسىنى ويلاپ ءجۇرمىن.
Selem Neziya İstanbul Zeytinburnjn da Kazakistan kelip Türkiye köşüpkelgen Kazakıstandıklar songu kezdeti köbeyd Söylesken kilerde diz aytgan engimeni aytp jürleri
دۇرىس دەمەسكە، لاج جوق بوپ تۇر عوي.....
ءبارىمىز سولاي شەشىپ وتىرمىز.
ۇرپاقتىڭ بولاشاعى ءۇشىن كەرەك.
بولاشاعىمىز بۇلىڭعىر... ءسىز مىقتى ءجۋرناليستسىز. كەز-كەلگەن ەلدە ءوز قىزمەتىڭىزدى ابىرويلى اتقارا الاسىز. ساتتىلىك ءاردايىم سەرىك بولسىن!
قوس قولداپ قولدايمىن. وتە دۇرىس. مەن دە دəل سىزدەي ويلاپ ءجۇرمىن وسى كۇنى. بالالارىمنىڭ بولاشاعى ءۇشىن كەتۋ كەرەك!
ءبىر ادامعا شاماسى جەتپەگەن ون سەگىز ميلليون ادامعا قۇدايدىڭ قۇدىرەتىمەن باتىر جۇرەكتى، ادال تىلەكتى، حالقىنا شىن جانى اشيتىن بىرەۋ كەلىپ قالار دەپ ءوزىمىزدى ءوزىمىز الداپ، جەتپىستىڭ جەتەگىندە تۇرعان مەن سياقتىلاردىڭ كولەڭكە-كۇندەرى وسى جاقتا وتەتىن سياقتى عوي. ءبارىن ەستىپ، كورۋشى، قۇدىرەتى شەكسىز اللادان قولداۋ بولىپ قالا ما، كىم ءبىلسىن...
قولدايمىن!
مەن بىلاي ويلاعانمىن عوي، كارانتيننىڭ ءبىرىنشى تولقىنىندا قازاقتار باۋداي قىرىلدى. وسىدان كەيىن ۇكىمەت تاجىريبە-ساباق قورىتىپ، ەندى عىلىمعا، بىلىمگە، مەديتسيناعا كوڭىل بولەدى، ءوندىرىس وشاقتارىن اشىپ، جەكە كاسىكەرلىكتى دامىتىپ، حالىقتىڭ تامىرىنا قان جۇگىرتەتىن ناقتى شارالاردى قاراستىراتىن شىعار دەپ ويلاپ ءجۇرىپپىن. سويتسەم، ويلاعان ويلارىمنىڭ كۇل-تالقانى شىقتى، كەرىسىنشە، ەلدى ورتا عاسىرىق داۋىرگە شەگىندىرەتىن تالىمگەرلەر حالىققا ءالحيسسا-ەرتەك ايتا باستاپتى. قۇداي ساقتاسىن، ەكىنشى تولقىن كەلسە، ءبىزدى تالىمگەرلەر قۇتقارا ما سوندا؟! قالعان جاعىن وزدەرىڭىز تۇسىنە بەرىڭىزدەر...
ءيا، قاينايدى قانىم، اشيدى جانىم دەپ ۇلى اباي دۇرىس ايتىپ كەتكەن. مۇمكىندىك بولسا مەندە كەتەر ەم.
ءساتتى قادام بولسىن! قولدايمىن
قولدايمىن
ارينە، ەسى بار ار ادامنىن ويلايتىن ويىن ءدوپ باستىڭ ءنازيا! سەندەي جىگەرلى، كەلەشەگى مول تالانتتى جۋرناليست دۇرىس ەلدە ءومىر ءسۇرۋ كەرەك!
قازاقستاننىڭ بولاشاعى ەرتەگىگە اينالعالى قاشان؟؟؟
Koldaimyn...
ءبىز دە كەتكەلى ءجۇرمىز
P.S قاراپ وتىرساڭىزدار، قازاقستاننان ەشكىم ەرىككەننەن،نە بولماسا، اقشاسى تاسىعاننان كەتۋدى جوسپارلامايدى. ەشكىم ءوزىنىڭ بۇل ەلدە كورگەن قورلىعىن بالاسىنىڭ، نەمەرەسىنىڭ كورگەنىن قالامايدى. ءبارى دە بالاسىنىڭ ەرتەڭىن بۇگىن ويلاپ وتىر. ەگەر قازاقستاندا بالاسىنىڭ بولاشاعى ءۇشىن جىلت ەتكەن ءبىر ءۇمىت بولسا، ەشكىم دە تۋعان توپىراعىن تارك ەتپەسى انىق. ۇلكەن وكىنىشكە قاراي، قوعامدا قوزعالا باستاعان بۇل جاعدايعا بيلىك تاراپىنان ءتيىستى قادامدار جاسالار ەمەس. بالكىم، شەنەۋنىكتەردىڭ دە كوپ نارسەنى ءىشى سەزىپ وتىرعان بولار، كىم ءبىلسىن. قالاي دەسەك تە، ەگەر قازىرگىدەي ەلدەن كەتەم دەگەندەردىڭ سانى ارتا بەرسە، تاياۋ ون جىلدىقتا قازاقستاندا كىمدەر قالاتىنىن ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى.
مەرۋەرت حۋساينوۆا،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى.
