قازاقستاننىڭ رەسەيمەن جاڭا اسكەري كەلىسىمشارتى: ول نە تۋرالى

"قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراتسياسى اراسىنداعى اسكەري ىنتىماقتاستىق جونىندەگى كەلىسىمشارتقا قول قويۋ تۋرالى" جارلىق جوباسى "اشىق نقا" پلاتفورماسىندا جاريالاندى.

ول 1994 جىلدىڭ 28 ناۋرىزىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراتسياسى اراسىنداعى كەلىسىمشارتتىڭ ورنىنا ازىرلەندى، سوندىقتان قورعانىس مينيسترلىكتەرىنە قاتىستى ماسەلەلەر بويىنشا ەلدەردىڭ ءوزارا ىقپالداستىعىن دامىتىپ، جانداندىرۋى ءتيىس.

جارلىق جوباسى قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراتسياسى اراسىنداعى 1992 جىلدىڭ 25 مامىرىنداعى دوستىق، ىنتىماقتاستىق جانە ءوزارا كومەك تۋرالى كەلىسىمشارتتىڭ جانە 2013 جىلدىڭ 11 قاراشاسىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراتسياسى اراسىنداعى ءححى عاسىرداعى تاتۋ كورشىلىك پەن وداقتاستىق تۋرالى كەلىسىمشارتتىڭ ەرەجەلەرىنە نەگىزدەلگەن.

ونىڭ نەگىزگى قاعيداتتارى – وداقتاستىق جانە ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك، مەملەكەتتىك ەگەمەندىك پەن اۋماقتىق تۇتاستىقتى ءوزارا قۇرمەتتەۋ، شەكارالاردىڭ مىزعىماستىعى، داۋلاردى بەيبىت جولمەن شەشۋ جانە كۇش قولدانباۋ، تەڭ قۇقىقتىق پەن ىشكى ىستەرگە ارالاسپاۋ قاعيداتتارى، دەلىنگەن جارلىقتىڭ كىرىسپە بولىمىندە.

جاڭا اسكەري كەلىسىمشارت نەنى رەتتەيدى؟

قازاقستان مەن رەسەي كەلەسى ماسەلەلەر بويىنشا ءوزارا ارەكەتتەسۋ تۋرالى كەلىسىمگە كەلدى:

• تاراپتاردىڭ ءبىرى جۇگىنگەن جاعدايدا، تاراپتاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن اسكەرلەردى (كۇشتەردى) پايدالانۋدى بىرلەسىپ جوسپارلاۋ;
• تاراپتاردىڭ ءبىرى جۇگىنگەن جاعدايدا، ايماقتىق قاۋىپسىزدىككە تونەتىن سىن-قاتەرلەرگە بىرلەسە قارسى تۇرۋ;
• جەدەل جانە جاۋىنگەرلىك دايىندىق;
• اسكەري ءبىلىم جانە عىلىم;
• تەرروريزمگە قارسى ءىس-قيمىل;
• بىتىمگەرشىلىك قىزمەت;
• تاراپتاردىڭ ءوز اۋماعىنداعى اسكەري قۇرامالارىنىڭ قىزمەتىن قامتاماسىز ەتۋ،  اسكەرلەردىڭ (كۇشتەردىڭ) قىزمەتى جانە ولاردى جان-جاقتى قولداۋ;
• ەكىجاقتى قۇقىقتىق كەلىسىمشارت بازاسىن جەتىلدىرۋ;
• تاراپتاردىڭ اسكەري دەلەگاتسيالارىنىڭ حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ جۇمىسىنا قاتىسۋى اياسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلى;
• مەملەكەتتىك قۇپيانى ساقتاۋ;
• مادەنيەت جانە سپورت.

وسى كەلىسىمشارت اياسىندا قازاقستان مەن رەسەي اسكەري سالاداعى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىكتىڭ  ءۇش جىلدىق كەزەڭگە ارنالعان باعدارلاماسىن ازىرلەيدى.

تاراپتارعا قانداي مىندەت جۇكتەلەدى؟

كەلىسىمشارتتا تاراپتاردىڭ اسكەري بارلاۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىعى كورسەتىلگەن، بىراق تاراپتاردىڭ ارقايسىسى قارسى تاراپقا باعىتتالاتىن بارلاۋ قىزمەتىن جۇزەگە اسىرماۋعا مىندەتتەلەدى. تاراپتاردىڭ فورماسى مەن مازمۇنىنا قاراماستان، وسى كەلىسىمشارت شەڭبەرىندە ءبىر-بىرىنە بەرگەن كەز كەلگەن اقپاراتى باسقا تاراپقا زيان كەلتىرۋ ماقساتىندا پايدالانىلماۋى قاجەت.

بۇل كەلىسىمشارتتىڭ باسقا مەملەكەتتەرگە قارسى باعىتتالماعاندىعى جانە تاراپتاردىڭ باسقا حالىقارالىق كەلىسىمشارتتاردان تۋىندايتىن قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىنە اسەر ەتپەيتىندىگى اتالىپ وتكەن.