كۇنى كەشە مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى رايىمقۇلوۆا انشىلەردىڭ "تارتىبىنە قاتىستى" زاڭناماعا وزگەرىس پەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋدى ۇسىندى. بۇل وزگەرىستەر بويىنشا كونتسەرتتەر مەن تۇسىرىلىمدەرگە كەلمەسە، كەشىكسە جانە ادەپسىز قىلىق تانىتىپ كيىنسە، رەپەرتۋارىنا انايى سوزدەر قوسسا، اكىمشىلىك جازاعا تارتىلاتىن بولادى دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى Stan.kz سايتىنا سىلتەمە جاساپ. بۇعان انشىلەردىڭ قالاي قارايدى؟
كەلىسىلگەن كونتسەرتتەرگە انشىلەردىڭ كەشىگىپ كەلۋىندە وزىندىك سەبەپتەرى بولادى دەگەن سەيفۋللين جولبارىس ۇيىمداستىرۋشىلاردان دا قاتەلىك كەتەتىنىن ايتادى. ال ءوزى ايتقان ۋاقىتتان كەشىكپەۋگە بارىنشا تىرىسامىن دەيدى.
"جالعىز انشىلەر ەمەس، ومىردە كىم بولسا دا جازالانادى. ال كەلىسىلگەن كونتسەرتتەرگە باعدارلاماعا كەشىگىپ كەلۋ نەمەسە مۇلدەم بارا الماي قالۋ دەگەن انشىلەر اراسىندا بولىپ قالاتىن جاعداي. كەيدە اۋىرىپ قالادى. اقىلى كونتسەرتتەرگە كەلە الماي قالعان جاعدايدا ايىپپۇل سالىنسا، تولەۋگە دايىنمىن. بىراق تاياقتىڭ ەكى ۇشى بار. كەيبىر ۇيىمداستىرۋشىلار كونتسەرتكە سەگىزدە كەل دەپ ايتادى، ۋاقىتىندا باراسىڭ، ون-ون بىرگە دەيىن ساندالتىپ قويادى. ول ەندى ۇيىمداستىرۋشىلار تاراپىنان كەتەتىن قاتەلىك. كەيدە ءانشى بارعىسى كەلمەگەن سوڭ ەمەس، ءتۇرلى سىرتقى فاكتورلار اسەر ەتەدى. اۋىرىپ قالۋى، ۇشاعى كەشىگىپ، ەكىنشى قالاعا جەتە الماي قالۋى مۇمكىن. وعان اۋا رايى دا كەدەرگى بولۋى مۇمكىن. وسىنداي ولقىلىقتارعا بايلانىستى ۇسىنىلىپ جاتقان زاڭ شىعار. بۇل تاڭعالاتىن زاڭ ەمەس. ول بۇرىنان بار نارسە", - دەيدى ءانشى سەيفۋللين جولبارىس.
ءانشىنىڭ سوزىنشە، كونتسەرتتەرگە بايلانىستى زاڭدى قاتاڭداتىپ جاتقانىمەن، وتاندىق ونەرپازدار كوپ كونتسەرت بەرمەيدى دە.
"كىم كونتسەرتكە شىعىپ جاتىر، بارلىعى تويدا جۇرەدى. قازىر ول توي دا جوق. ال تويداعى ماسەلەلەرگە ارالاسا المايدى دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، توي يەسى مەن ءانشى اراسىندا جۇرەتىن كەلىسىم. كەلىسىلگەن اقشاسى تولەنگەن كونتسەرتتەردە ماسەلە شىقسا ايىپپۇل تولەۋى كەرەك. ءوزىم كەشىكپەي، ءدال ۋاقىتىمەن بارامىن دەپ ايتا المايمىن. دەگەنمەن، كەشىكپەۋگە تىرىسامىن", - دەيدى ول.
ءانشى سەيفۋللين جولبارىس ەگەر كەلىسىم بولعان جەردە وزىنەن كەتكەن قاتەلىك بولسا، ايىپپۇل تولەۋگە دايىن ەكەنىن جەتكىزدى.
"جىگىتتەر" توبىنىڭ ءانشىسى باعلان ءابدىرايىموۆ تە "ۋادەگە بەرىك بولىپ، ايتقان سوزىندە تۇرۋ - ادامنىڭ تىكەلەي وزىنە بايلانىستى. بۇل ۇسىنىس وزگەلەرگە ساباق بولاتىنا سەنىمدىمىن", - دەپ مادەنيەت ءمينيسترىنىڭ ۇسىنىسىنا قولداۋ ءبىلدىردى.
ونىڭ سوزىنە سەنسەك، مۇنداي قاتال تالاپتار كەيبىر "جۇلدىز اۋرۋىنا" شالدىققان انشىلەرگە تۇساۋ بولادى ەكەن. ويىنشا، بۇل وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ساناسىنا جاۋاپكەرشىلىك قاعيداتتارىن ءسىڭىرىپ وسۋگە ۇلەسىن قوسادى.
"جۇلدىز اۋرۋى" ، "مەن بارماسام، ءتۇسىرىلىم بولمايدى" دەگەن سەزىمدە جۇرەتىن انىشىلەر بار. ءبىر-ەكى اندەرى حيت بولىپ قالسا، ونسىز ءتۇسىرىلىم وتپەيتىندەي كورىنەدى. سوندىقتان ونەردە جۇرگەن ءىنى-باۋىرلارعا جاقسى ساباق بولادى. كەلەشەك بالالارىمىز ساحناعا شىعىپ ءان ورىنداپ جاتسا، ءتارتىپ رەتىندە قابىلداپ، ساناسىنا ءسىڭىرىپ وسەدى. جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايتىن بولادى", - دەيدى ول.
باعلان ءابدىرايىموۆ جاۋاپكەرشىلىگى از ونەر يەلەرىنىڭ جازاسىن بۇدان دا قاتاڭداتۋ كەرەك دەگەن پىكىردە. ونىڭ پايىمىنشا، ادەپسىز كيىنىپ، انايى سوزدەر ايتاتىن انشىلەردى تاياقپەن "تاربيەلەۋ" كەرەك.
"ال بوعاۋىز ءسوز ارالاسقان ءان ايتىپ، ادەپسىز كيىنەتىندەرگە قازىرگى ۇسىنىس ازدىق ەتەدى. ولاردى ساباۋ كەرەك. ونداي ارەكەتتى ءوزىنىڭ اتىن شىعارۋ ءۇشىن جاساپ جاتقان شىعار. بىراق جەكە باسى ءۇشىن وسىلاي ارزىزدىققا بارىپ، تەلەەكراننىڭ ار جاعىندا وتىرعان جاستاردىڭ پسيحولوگياسىن بۇزادى. اندەرىندە انايى سوزدەردى قولدانىپ، ادەپسىز كيىنەتىندەر ساناسىز بولعان سوڭ سونداي ارەكەتكە بارادى", - دەپ كەسىپ ايتتى ءانشى.
بۇل سوزىنە ارىپتەستەرىڭىز رەنجىپ جۇرمەيدى مە دەپ ناقتىلاعانىمىزدا "قازىر ادامدار قورىققاننان سىيلايدى" دەپ قايتاردى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتسەك، كۇنى كەشە ءماجىلىس توراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين: "كونتسەرتىندە فونوگرامما قولداناتىن بولسا، بيلەت الىپ وتىرعان حالىقتى الداماي قۇلاققاعىس ەتىپ جازسىن. حالىق سودان كەيىن ول كونتسەرتكە بارا ما، بارماي ما ءوزى شەشەدى. ەگەر فونوگراممامەن ايتاتىن بولسا، حالىق تا اقشاسىن كوشىرمەدەن وتكىزىپ تولەسىن" دەپ ءازىل-شىنى ارالاس ايتقان بولاتىن.
بۇل سوزگە ءانشى مەرۋەرت تۇسىپباەۆانىڭ ايتار ۋاجى بار.
"كۇنى كەشە حالىق ءارتىسى ماقپال ءجۇنىسوۆا اپاي ەكەۋمىز وسى زاڭناماعا قاتىستى، جالپى ءماجىلىس سپيكەرىنىڭ سوزىنە بايلانىستى ماسەلەنى تالقىلادىق. ماقپال اپاي ءانشىنىڭ ءوز داۋىسىن كورسەتىپ، ءتىرى داۋىستا ايتۋى ءۇشىن جاعداي جاسالماعانىن ايتىپ كۇيىنەدى. تولىقتاي كەلىسەمىن. نىعماتۋلين مىرزا، ءوز ءىسىنىڭ ھاس شەبەرى، ونىڭ جاساپ جاتقان ىستەرىنە قۇرمەتىم جوعارى. بىراق مەنىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋدان، زاڭناما جاساۋدان حابارىم جوق سياقتى، نىعماتۋليننىڭ دە انشىلىكتەن حابارى جوق. ول كىسى ماسەلەنىڭ بەتىن عانا كورىپ، كەلتە ءپىشىپ تۇر. تولىققاندى زەرتتەپ، تەرەڭىنە ۇڭىلمەگەن ادامعا ولاي ايتۋ وڭاي. ماسەلەنىڭ ءتۇپ-توركىنى قايدا جاتىر؟ انشىلەر نە ءۇشىن فونوگراممامەن ايتىپ كەتتى؟ مىنە وسى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرگەن كەزدە عانا اڭگىمەنىڭ قايدا جاتقانىن اڭعارۋعا بولادى", - دەيدى تۇسىپباەۆا.
قايدا جۇرسە جۇرت نازارىندا جۇرەتىن انشىلەردىڭ دە ماسەلەسى كوپ ەكەنىن ايتقان مەرۋەرت تۇسىپباەۆا ولاردىڭ بىرقاتارىن اتاپ ءوتتى.
"رەسپۋبليكا سارايىندا ء"تىرى داۋىستا" ءان ايتۋعا جاعداي جوق. ءتىپتى، مينۋسپەن ايتقان كۇننىڭ وزىندە ول جەردەگى اپپارتۋرا سايكەس كەلمەيدى. ءانشىنىڭ داۋىس ەرەكشەلىكتەرىن كورسەتۋ ءۇشىن تەحنيكا كەرەك. ارتىستەرگە مەملەكەت جاعداي جاساسىن. تويعا شىعادى دەپ ايتادى. انشىلەر تويعا شىقپاسا، اشتان ولەتىن ەدى. ويتكەنى مەملەكەت ارتىستەرگە جاعداي جاساپ وتىرعان جوق. جاعدايىن جاساپ، سوندا دا فونوگراممامەن ايتۋىن قويماسا، ونداي انشىلەردى ساحنادان قۋسىن. مەن وعان دايىنمىن", - دەگەن ول زاڭ شىعارماس بۇرىن سول ماسەلەگە تەرەڭ ءۇڭىلىپ قاراۋ كەرەگىن ايتادى.
ال مادەنيەتكە جاۋاپتى تۇتاس سالانىڭ باسشىلىعى مەن ءماجىلىس سپيكەرى ۇسىنعان زاڭ قابىلدانا ما، قابىلدانباي ما - بۇل ۋاقىت ەنشىسىندەگى ماسەلە. ءبىر بەلگىلىسى، ءبىزدىڭ ونەرپازدار ونى قۋانا قارسى الا قويمادى.
