ديسسيدەنت اقىن ارون اتابەك 2006 جىلى بولعان «شاڭىراق وقيعاسى» كەزىندە جاپپاي تارتىپسىزدىك ۇيىمداستىردى دەپ 18 جىلعا سوتتالعان ەدى. بيىل ساياسي تۇتقىننىڭ تەمىر توردىڭ ار جاعىندا وتىرعانىنا 14 جىل بولدى. اقىننىڭ قىزى ايدانا ايدارحان الەۋمەتتىك جەلىدە اكەسىنىڭ جاعدايى تۋرالى جازبا قالدىردى.
مۇگەدەكتىكتى راسىمدەۋدى وتىنگەن
"اكەم تەلەفون ارقىلى سويلەسكەنىمىزدە دەنساۋلىعىنىڭ جامان ەمەس ەكەنىن ايتتى. الايدا، قولىن كوتەرىپ، ساۋساقتارىن بۇگە الماي قالعانىن جەتكىزىپ،«ارتسيلا» ءدارىسىن كونۆەرتكە سالىپ جىبەرۋىمدى ءوتىندى. «تۇرمە باسشىسىنان مۇگەدەكتىكتى راسىمدەۋدى سۇرادىم. وسىنى قۇقىق قورعاۋشىلارعا جەتكىزشى»،- دەدى اكەم. ول كوروناۆيرۋس تۋرالى حات جازىپ جىبەرۋگە ۋادە بەردى»
سونىمەن قاتار، ارون اتابەك قىزىنا ءوز ۇندەۋىن دە جەتكىزگەن:
نازارباەۆتى بارلىق قىزمەتىنەن كەتىرەمىن
"توقاەۆ مەنى پرەمەر-مينيستر ەتىپ سايلاسىن. مەن تەمىردەي ءتارتىپ ورناتامىن. ال نازارباەۆتى نۇر وتاننان، بارلىق قىزمەتىنەن كەتىرەمىن. مەن وسىنداي بەينەۇندەۋ جاسادىم، ول Amnesty International ۇيىمىنا جەتەتىن بولار. مەنى سولار ىزدەپ ءجۇر دەپ ويلايمىن".
اقىننىڭ ابىرجىگەن ءوڭى كوپشىلىكتى شوشىتتى
ديسسيدەنت التى جىل بۇرىن تۇرمەدەگى مەديتسينا قىزمەتىنەن باس تارتقان. ول تۇرمەدەگى ەمدەۋ شارالارىنىڭ اۋرۋدان دا قاۋىپتى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. دەسە دە، ارون اتابەكتىڭ جەلىدە تاراعان ابىرجىگەن ءوڭى كوپشىلىكتى شوشىتتى. جەلى قولدانۋشىلارى «ەڭسەلى، الىپ دەنەلى اقىن جۇدەپ قالعان ەكەن»، «ەڭگەزەردەي ەر تۇلعالى باتىردىڭ ءتۇرىن كورىپ ەڭكىلدەپ جىلاپ الدىم!»، «بارشامىز بوستاندىق سۇراپ قولدايىق!»،- دەگەن پىكىرلەر قالدىردى.
قىلمىستى بيلىكتىڭ ءوزى جاسادى
ارون اتابەكتىڭ شارتتى جازاعا ءوتىنىش جازىپ، مەرزىمىنەن بۇرىن بوساپ شىعاتىن ۋاقىتى جەتتى. الايدا ديسسيدەنت «مەنىڭ تالابىم – قۇقىعىمدى تولىق قالپىنا كەلتىرۋ. راقىمشىلىققا كەلىسپەيمىن جانە ونى سۇرامايمىن. ەشقانداي قىلمىس جاساعانىم جوق. ونى بيلىكتىڭ ءوزى جاسادى» دەگەن پىكىرىنەن اينىعان جوق. سول سەبەپتى سوتقا ءوتىنىش بەرۋدەن باس تارتقان.
قازاق ءۇشىن «جان پيدا!» دەيمىن
اقىن سەگىز جىل بۇرىن جازعان حاتىندا دا حالىقتىڭ ەسىندە كۇرەسكەر رەتىندە قالعىسى كەلەتىنىن جەتكىزدى:
"وسى تار قاپاستا وتىرعان جاعدايىمدا مەنىڭ كۇرەس جولىن جالعاستىرۋىما قانداي امالدار بار؟ مەنىڭشە، 2 عانا جول بار:
- تاريحتا ناعىز قازاق ازاماتى، ۇلت پاتريوتى، كۇرەسكەر جانە رەۆوليۋتسيونەر كەيپىندە قالۋ. ول ءۇشىن مەن بۇرىن دا رەجيم الدىندا ەشقاشان ەڭكەيگەن ەمەسپىن، قازىر دە عۇمىرىمنىڭ سوڭىنا دەيىن، سىنباي، ساتىلماي وتەمىن دەپ سەنەمىن. سەبەبى، كەلەسى بۋىندارعا ونەگە، ۇلگى، يدەال تۇتاتىن ادامدار كەرەك. مەن بولايىن، باسقالار بولسىن، كوبىرەك بولعانىمىز دۇرىس. سوندا عانا يساتاي-ماحامبەت، كەنەسارى-ناۋرىزباي رۋحتارى جاندانادى.
- ساياسي كۇرەس پروتسەسى كەزىندە جيناقتالعان ساياسي جانە ومىرلىك تاجىريبەمدى كىتاپ رەتىندە كەلەسى بۋىندارعا مۇرا رەتىندە قالدىرۋ.
ايتەۋىر، اينالايىن قازەكەم مەنى ۇمىتپاسا بولدى عوي! ال، قازاق ءۇشىن ارقاشان «جان پيدا!» دەيمىن.
18 شىلدە، 2012 ج
قاراجال قالاسى.
2006 جىلدىڭ شىلدەسىنەن باستاپ تۇتقىندا وتىرعان اقىن ءارى ديسسيدەنت ارون اتابەك بۇگىندە ءوز جازاسىن پاۆلودارداعى اپ-162/1 مەكەمەسىندە وتەپ جاتىر. بۇعان دەيىن ول قاراجال، ارقالىق، قاراعاندى قالالارىنداعى تۇزەتۋ مەكەمەلەرىندە جازاسىن وتەگەن ەدى. ءوزىن ءبىر سيزو-دان ەكىنشىسىنە اۋىستىرا بەرەتىنى تۋرالى اقىن«مەنى تەزىرەك السىرەسىن دەپ الگىندەي ورىنداردى تاڭداپ، ادەيى جىبەرەدى. كەيىن بىردەڭە بولسا، «اجالى جەتىپ ءولدى» دەي سالماق» دەگەن پىكىر بىلدىرگەن ەدى.
تۇرمەدەگى ديسسەدەنت اقىن
ارون اتابەك ۋاقىتىن جالعىز ادامدىق كامەرادا وتكىزەدى. بۇگىندە اقىن ءوز شىعارماشىلىعىن جالعاستىرۋدا. ول تۇرمەدە وتىرىپ،
قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق قوعامىنىڭ «بوستاندىق» سىيلىعىن، حالىقارالىق «شىعارماشىلىق ەركىندىگى» (Freedom to Create) سىيلىعىنىڭ «تۇرمەدەگى جاسامپاز» اتالىمى بويىنشا لاۋرەات اتاعىن يمەندەنگەن ەدى. ولەڭدەرى لوندوندا اعىلشىن تىلىندە جارىق كوردى.
«شاڭىراق» وقيعاسىنا 14 جىل
«شاڭىراق» وقيعاسى پوليتسيا مەن شاڭىراق تۇرعىندارىنىڭ بەتپە-بەت قاقتىعىسىنىڭ ناتيجەسىندە ورىن الدى. ەستەرىڭىزدە بولسا، 14 جىل بۇرىن الماتى بيلىگى وزدەرى «زاڭسىز» دەپ تاپقان ۇيلەردى پوليتسيانىڭ كومەگىمەن قۇلاتۋعا تىرىسقان ەدى. ولار تۇرعىندارعا "جەر تەلىمدەرىن زاڭسىز يەلەنىپ، ءۇي سالدى» دەگەن ايىپ تاقتى. الايدا،قاراپايىم حالىق بيلىكتىڭ بۇل شەشىمىنە نارازىلىق تانىتىپ، ۇيلەرىن ساقتاپ قالۋعا ارەكەت ەتتى. ناتيجەسىندە جاپپاي قاقتىعىس ورىن الىپ، 24 جاستاعى پوليتسەي اسەت بەيسەنوۆ قايتىس بولدى. ارتىنشا وسى وقيعا بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، 25 ادامعا ايىپ تاعىلدى. شاڭىراقتاعى جاپپاي تارتىپسىزدىكتى ۇيىمداستىردى دەگەن ايىپپەن ارون اتابەك 18 جىلعا، قۇرمانعازى وتەگەنوۆ 16 جىلعا، ەرقانات تارانشيەۆ 15 جىلعا سوتتالدى. وتكەن جىلى وسى ءىس بويىنشا 14 جىلعا سوتتالعان رۇستەم تۇياقوۆ بوستاندىققا شىقتى.
شاڭىراقتاعى قايعىلى وقيعا كۇش قولدانۋ ارقىلى ماسەلەنى شەشۋگە بولمايتىنىن دالەلدەدى.
ديانا اسان،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
