گونكونگتە مىڭداعان ادام قالا ەركىندىگىنە قاۋىپ توندىرەتىن پەكين زاڭىنا قارسى شىقتى

3842
Adyrna.kz Telegram
گونكونگتەگى نارازىلىق.

24 مامىردا گونكونگتە مىڭداعان ادام قىتايدىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى زاڭىن قابىلداۋ تۋرالى جوسپارىنا قارسىلىق ءبىلدىرىپ، كوشەگە شىقتى. پوليتسيا دەموكراتياشىل بەلسەندىلەردى تاراتۋ ءۇشىن كوزدەن جاس اعىزاتىن گاز شاشتى. الەمدىك ساياساتكەرلەر پەكين ۇسىنعان زاڭدى وتكىر سىناپ، قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارى الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى.

جەكسەنبى كۇنى گونكونگ پوليتسياسى كوروناۆيرۋس ىندەتى كەزىندە سەگىزدەن ارتىق ادام جينالۋعا بولمايتىنىن ەسكەرتىپ، نارازىلىققا جينالعان مىڭداعان ادامدى قالا ورتالىعىنان تاراتۋعا تىرىستى. اقىرى پوليتسەيلەر ولارعا كوزدەن جاس اعىزاتىن گاز شاشىپ، بۇرىش باللوندارىن قولداندى. Reuters اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى بۇل پاندەميا كەزىندە گونكونگتە بولعان ەڭ ءىرى نارازىلىقتاردىڭ ءبىرى دەپ جازدى.

Embedded video

21 مامىردا پەكين ۇسىنعان ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى زاڭ قىتاي ورتالىق بيلىگىنىڭ قاۋىپسىزدىك ورگاندارىنا گونكونگتە اگەنتتىك قۇرىپ، سول جاقتاعى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل قىتاي اكىمشىلىك اۋماقتى تولىقتاي ءوز باقىلاۋىنا الۋى مۇمكىن دەگەن الاڭداۋشىلىق كۇشەيتىپ، قىتاي مەن اقش اراسىنداعى كەلىسپەۋشىلىكتى تەرەڭدەتە ءتۇستى.

قالا اكىمشىلىگى قوعام جانە شەتەل ينۆەستورلارىنىڭ الاڭداۋشىلىعىن باسۋ امالىن ىزدەستىرىپ جاتىر. قىتاي جوسپارى قارجى نارىعىندا ابىگەرلىك تۋعىزىپ، شەتەل ۇكىمەتتەرى، حالىقارالىق ادام قۇقىعىن قورعاۋ ۇيىمدارى، بيزنەس توپتار ونى وتكىر سىنادى.

4 ماۋسىمدا قول قويىلادى دەپ جوسپارلانىپ وتىرعان جاڭا زاڭناما گونكونگتىڭ زاڭ شىعارۋ كەڭەسىن اينالىپ وتپەك. ول "ساتقىندىق، سەپاراتيزم، بۇلىك، شەتەلدىڭ ارالاسۋىنا" تىيىم سالادى.

قىتايدىڭ گونكونگتە پوزيتسياسىن نىعايتۋعا تىرىسۋى پەكين ء"بىر ەل، ەكى جۇيە" ساياساتىن وزگەرتۋگە بەت بۇردى دەگەن قاۋىپتى زورايتا ءتۇستى. بۇرىن بريتانيا كولونياسى بولعان گونكونگ 1997 جىلى قىتايعا بەرىلىپ، بىراق 2047 جىلعا دەيىن ىشكى ساياساتىن ءوزى انىقتاۋعا مۇمكىندىك العان. اكىمشىلىك اۋماق پەكينگە تەك سىرتقى ساياسات پەن قورعانىس ماسەلەسىندە باعىناتىن بولعان.

23 مامىردا الەمنىڭ 200 تانىمال ساياسي تۇلعاسى مالىمدەمە تاراتىپ، پەكين ۇسىنعان زاڭدار قالا ەركىندىگى، زاڭ ۇستەمدىگى مەن نەگىزگى بوستانداققا نۇقسان كەلتىرەدى دەپ مالىمدەدى.

اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەو زاڭ "پەكيننىڭ گونكونگكە ۋادە ەتكەن جوعارى دەڭگەيدەگى ەركىندىگىن جويادى" دەدى.

قىتاي وزگە ەلدەردىڭ جاڭا زاڭناماعا بايلانىستى شاعىمدارىن قابىلداماي، مۇنى "ەلدىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسۋ" دەپ اتادى، الەم ەلدەرى پاندەميامەن اۋرە بولىپ جاتقان شاقتا گونكونگتە ۇستەمدىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ەكى ەسە كوبىرەك كۇش سالۋعا دايىن ەكەنىنەن حابار ەتتى.

بىلتىر ماۋسىمدا گونكونگ ۇكىمەتى پەكين كۇدىكتى ساناعان ادامداردى قىتايعا ەكستراديتسيالاۋ جونىندە زاڭ جوباسىن ۇسىنعان سوڭ، جەرگىلىكتى حالىق بىرنەشە ايعا سوزىلعان نارازىلىق اكتسياسىن باستاعان. ۇكىمەت زاڭ جوباسىنان باس تارتقانىمەن، ميتينگىلەر جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن جالعاسقان. باسىندا زاڭ جوباسىنا قارسى شىققاندار زاڭ جوباسىنا نارازىلىق تانىتقانمەن بارعان سايىن اكتسيالاردىڭ اۋقىمى كەڭەيىپ، اقىرى قىتاي پرەزيدەنتى سي تسزينپين مەن كوممۋنيستىك پارتياعا تىكەلەي قارسى شىققان.

گونكونگتە جاعدايداعى ۋشىعۋى اقش پەن قىتاي اراسىندا كوپتەگەن سالا بويىنشا (كوروناۆيرۋس پەن گەوساياسي داۋلاردان باستاپ، ساۋدا جانە تەحنولوگيا باسەكەلەستىگىنە دەيىن) كەلىسپەۋشىلىكتەر تەرەڭدەگەن كەزەڭمەن تۇسپا-تۇس كەلىپ وتىر.

گونكونگ جۇرتىنىڭ بىلتىرعى نارازىلىعىن قولداپ، نارازىلارعا كۇش قولدانۋعا قاتىسى بار قىتاي جانە گونكونگ شەنەۋنىكتەرىنە وسىعان دەيىن سانكتسيا سالعان ۆاشينگتوننىڭ كوڭىل-كۇيى پەكينگە قاتىستى كۇرت وزگەردى. اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتى گونكونگتىڭ ەرەكشە ساۋدا مارتەبەسىن قايتارۋ ماسەلەسىن قوزعاۋى مۇمكىن.

"ازاتتىق" راديوسى

پىكىرلەر