24 mamyrda Gonkongte myńdaǵan adam Qytaıdyń ulttyq qaýipsizdik týraly zańyn qabyldaý týraly josparyna qarsylyq bildirip, kóshege shyqty. Polıııa demokratııashyl belsendilerdi taratý úshin kózden jas aǵyzatyn gaz shashty. Álemdik saıasatkerler Pekın usynǵan zańdy ótkir synap, quqyq qorǵaý uıymdary alańdaýshylyq bildirdi.
Jeksenbi kúni Gonkong polıııasy koronavırýs indeti kezinde segizden artyq adam jınalýǵa bolmaıtynyn eskertip, narazylyqqa jınalǵan myńdaǵan adamdy qala ortalyǵynan taratýǵa tyrysty. Aqyry polıeıler olarǵa kózden jas aǵyzatyn gaz shashyp, burysh ballondaryn qoldandy. Reuters agenttiginiń tilshisi bul pandemııa kezinde Gonkongte bolǵan eń iri narazylyqtardyń biri dep jazdy.
Qala ákimshiligi qoǵam jáne shetel ınvestorlarynyń alańdaýshylyǵyn basý amalyn izdestirip jatyr. Qytaı jospary qarjy naryǵynda ábigerlik týǵyzyp, shetel úkimetteri, halyqaralyq adam quqyǵyn qorǵaý uıymdary, bıznes toptar ony ótkir synady.
4 maýsymda qol qoıylady dep josparlanyp otyrǵan jańa zańnama Gonkongtiń zań shyǵarý keńesin aınalyp ótpek. Ol "satqyndyq, separatızm, búlik, sheteldiń aralasýyna" tyıym salady.
Qytaıdyń Gonkongte pozıııasyn nyǵaıtýǵa tyrysýy Pekın "bir el, eki júıe" saıasatyn ózgertýge bet burdy degen qaýipti zoraıta tústi. Buryn Brıtanııa kolonııasy bolǵan Gonkong 1997 jyly Qytaıǵa berilip, biraq 2047 jylǵa deıin ishki saıasatyn ózi anyqtaýǵa múmkindik alǵan. Ákimshilik aýmaq Pekınge tek syrtqy saıasat pen qorǵanys máselesinde baǵynatyn bolǵan.
23 mamyrda álemniń 200 tanymal saıası tulǵasy málimdeme taratyp, Pekın usynǵan zańdar qala erkindigi, zań ústemdigi men negizgi bostandaqqa nuqsan keltiredi dep málimdedi.
AQSh memlekettik hatshysy Maık Pompeo zań "Pekınniń Gonkongke ýáde etken joǵary deńgeıdegi erkindigin joıady" dedi.
Qytaı ózge elderdiń jańa zańnamaǵa baılanysty shaǵymdaryn qabyldamaı, muny "eldiń ishki isine aralasý" dep atady, álem elderi pandemııamen áýre bolyp jatqan shaqta Gonkongte ústemdigin arttyrý úshin eki ese kóbirek kúsh salýǵa daıyn ekeninen habar etti.
Byltyr maýsymda Gonkong úkimeti Pekın kúdikti sanaǵan adamdardy Qytaıǵa ekstradıııalaý jóninde zań jobasyn usynǵan soń, jergilikti halyq birneshe aıǵa sozylǵan narazylyq akııasyn bastaǵan. Úkimet zań jobasynan bas tartqanymen, mıtıngiler jyldyń sońyna deıin jalǵasqan. Basynda zań jobasyna qarsy shyqqandar zań jobasyna narazylyq tanytqanmen barǵan saıyn akııalardyń aýqymy keńeıip, aqyry Qytaı prezıdenti Sı zınpın men Kommýnıstik partııaǵa tikeleı qarsy shyqqan.
Gonkongte jaǵdaıdaǵy ýshyǵýy AQSh pen Qytaı arasynda kóptegen sala boıynsha (koronavırýs pen geosaıası daýlardan bastap, saýda jáne tehnologııa básekelestigine deıin) kelispeýshilikter tereńdegen kezeńmen tuspa-tus kelip otyr.
Gonkong jurtynyń byltyrǵy narazylyǵyn qoldap, narazylarǵa kúsh qoldanýǵa qatysy bar Qytaı jáne Gonkong sheneýnikterine osyǵan deıin sankııa salǵan Vashıngtonnyń kóńil-kúıi Pekınge qatysty kúrt ózgerdi. AQSh memlekettik departamenti Gonkongtiń erekshe saýda mártebesin qaıtarý máselesin qozǵaýy múmkin.
"Azattyq" radıosy
