بابالار مۇراسى – كەلەشەك نەسىبەسى!

3135
Adyrna.kz Telegram

قاداۋ-قاداۋ زامانداردان بەرى جانارىنان جالىنى وشپەگەن اردا قازاق دەگەن ەلمىز! ەل باسىنا كۇن تۋعاندا كوك بورىدەي كەمەلىمىزدى قاس دۇشپانى اياققا مويىنداعان ەلمىز! قازاعىم دەگەن قايراتتى جۇرەك باردا ، ۇلت بولمىسى ءوشىپ پە؟ تاريحتىڭ مىڭداعان ءيىرىمى شايىپ وتسە دە بويىندا قايناپ تۇرعان قازاق قانى باردا ادال پەرزەنت ەلى ءۇشىن ارپالىسىپ ءوتتى. سول ماڭدايدان شىققان ءار تامشى تەر مەن ەلدىكتىڭ بەرىكتىگى ءۇشىن ەتكەن ەڭبەكتىڭ ارتىنداعى اڭسار نە؟ۇلت رەتىندە تارتىسقا تولى الەمدە ناعىز قازاقتىڭ كىم ەكەنىن كورسەتۋ، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى جويىپ الماي، كەلەشەككە جەتكىزۋ جولىنداعى ارمان...
قازىردە بابالار اڭساعان اسقاق مۇرات ورىندالىپ، اسپانى اشىق بەيبىت كۇننىڭ قۋانىشىن كورۋدەمىز. تۇڭعىش پرەزيدەنت ن. نازارباەۆ ءبىر سوزىندە بىلاي دەيدى: «قازاقستاننىڭ بۇگىنى مەن بولاشاعى – حالقىمىزدىڭ ىنتىماق-بىرلىگىندە، ىرىس-قۇتتى تىرلىگىندە». تاريح تەكەتىرەسىندە قۇتتى بىرلىك بولماعاندا، بۇگىننىڭ ۇلكەن سىيى بەرىلمەس ەدى ارينە. جاقسىلىقتىڭ جارشىسى بولعانداي تاۋەلسىزدىك جارىلقاي كەلگەننەن بەرى مەملەكەتتىڭ قادامى نىق، جوسپارى مىعىم بولۋى العا ەتكەن ماقسۇتتاردان انىقتالىپ كەلە جاتىر. ۇلتتىق بولمىستى ساقتاۋ – حالقىمىزدىڭ ەڭ ۇلكەن قازىناسى. ال بۇل باعىتتى جوسپارلى تۇردە جۇرگىزۋ ءۇشىن رۋحاني جاڭعىرۋ جوباسى جاسالىنعان ەدى. كونەنىڭ كوزىندەي بولعان سىرعا تولى سالتىمىز، بابالار وسيەتىن ماداقتايتىن باعا جەتپەس ءتىلىمىز، وزگەگە بەرگىسىز تەڭدەسسىز مادەنيەتىمىزدى سول قالپىندا كەلەشەككە تابىستاۋ – رۋحاني جاڭعىرۋدىڭ ەڭ باستى ماقساتى. بولاشاقتا ۇلتتىڭ تابىستى بولۋى ونىڭ تابيعي بايلىعىمەن ەمەس، ادامدارىنىڭ باسەكەلىك قابىلەتىمەن ايقىندالادى… سوندىقتان، ءاربىر قازاقستاندىق، سول ارقىلى تۇتاس ۇلت ءححى عاسىرعا لايىقتى قاسيەتتەرگە يە بولۋى كەرەك. الەم مەملەكەتتەرى كوز تىگىپ وتىرعان بايتاق دالانى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاي وتىرىپ، دامىعان ەلدىڭ ايبىندى كەسكىنىن كورسەتۋ – ءار قازاققا ارتىلعان مىندەت!
جوبا رۋحى بيىك حالقىمىزدىڭ اتا جولىن جاڭعىرتۋعا تۇرتكى بولا السا، مىنە، وسى – باقىت! جاڭا جاعدايدا جاڭعىرۋعا دەگەن ىشكى ۇمتىلىس - ءبىزدىڭ دامۋىمىزدىڭ ەڭ باستى قاعيداسى. وتانىمدى سۇيگەن جۇرەكتەن قازىر عانا جىرلار توگىلىپ جاتىر...
جۋسانىڭدى يىسكەپ تۇرىپ ءبىر ۋىس...

قۋات العان قۇدىرەتتىڭ وزىنەن،
مەن قازاقتى قاھارمان دەپ سەزىنەم.
وت پەن سۋدان تايىنباعان حالىقپىز،
سوناۋ ۇلى قاعانداردىڭ كەزىنەن.

التاي، ارقا، الاتاۋدا كوشكەنبىز،
شىعارمايمىز سول كۇندەردى ەستەن ءبىز.
تۇلپارلاردىڭ تۇياعىنىڭ ءدۇبىرىن،
كوكىرەككە ءتۇيىپ بىزدەر وسكەنبىز.

ەلدىگىمە بولماسىن تەك تالاسىڭ،
بىلمەگەندەر تاريحىما قاراسىن.
بابالارىم بىزدەر ءۇشىن ساقتاعان
التاي مەنەن اق جايىقتىڭ اراسىن.

ارىم مەنەن نامىسىمدى تاپتاعان،
ءوتتى-اۋ زامان، نەبىر زۇلمات اقتابان.
قيىن كەزدىڭ تابا بىلگەن قيسىنىن
بابالاردىڭ ەرلىگىنە ماقتانام.

تاڭعاجايىپ حالىق ەدىك نەتكەن ءبىز،
شەتىمىزدەن ەرجۇرەك بوپ كەتكەنبىز.
تاۋەلسىزدىك تۇعىرىنا ءبىز سولاي
توقسان بىردە تۇبەگەيلى جەتكەنبىز.

باسقالارمەن تەڭگەرىلىپ تەرەزەم،
كەڭگە تارتتى قاسيەتتى كەرەگەم.
بىلە بىلسەك، مۇنىڭ ءبارى بۇگىنگى
ەلباسىنىڭ ساياساتى كورەگەن.

حالىق بولدىق بۇكىل الەم تانىعان،
ايىرىلماسىن قازاعىم تەك باعىنان.
قۇتتى بولسىن! قازاقستان قوسىلدى،
ەلۋ ەلدىڭ قاتارىنا دامىعان.

الدىمىزدا باعىندىرار بەلەس كوپ،
سول بەلەستە ەرلەر ەلمەن كەڭەسپەك.
كۇشەيگەسىن الەۋەتى حالقىمنىڭ
ەڭ دامىعان وتىز ەلمەن تەڭەسپەك.

ەلباسىمىز شەشتى تالاي سۇراقتى،
ورىندادى ماقسات-مۇددە، مۇراتتى.
نازارىندا ۇستاپ وتىر تۇسىرمەي
ءبىلىم بەرۋ ماسەلەسىن تۇراقتى.

بارشا حالىق ءبىر اۋىزدان قولداعان،
باستاما كوپ ەلباسىمىز جولداعان.
سونىڭ ءبىرى – رۋحاني جاڭعىرۋ
ەل تاعدىرىن، جەر تاعدىرىن تولعاعان.

تۋعان ەلىم، قازاقستان، كيەلىم،
سەنى شەكسىز جان تانىممەن سۇيەمىن.
جۋسانىڭدى يىسكەپ تۇرىپ ءبىر ۋىس
قادىر تۇتىپ باسىمدى مەن يەمىن!

ۇلداي داۋىلوۆا،
ءال فارابي اتىنداعى قازۇۋ فيلولوگيا جانە الەم  تىلدەرى فاكۋلتەتىنىڭ ستۋدەنتى
عىلىمي جوبا جەتەكشىسى: ف. قوزىباقوۆا،
ءال فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى تاريح جانە ارحەولوگيا، ەتنولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ
قازاقستان تاريحى كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى

پىكىرلەر