قىتاي ۆيرۋسىنا (كوروناۆيرۋس) قارسى ءدارى ويلاپ تاپقان ۇلتى ەۆرەي ۆلاديمير زەلەنكو تۋرالى الەمنىڭ بەدەلدى باق-تارى جارىسا جازىپ جاتىر. الەمدەگى يبراحيم سالعان سارا جولدان تارايتىن ءۇش ءدىننىڭ ەكەۋى – يسلام مەن حريستياندىققا ەۆرەيلەردىڭ ىقپالى وراسان بولدى.
حح عاسىرداعى ءۇش باستى يدەولوگيانىڭ ەكەۋى – كاپيتاليزم مەن سوتسياليزم ەۆرەيلەرگە قارىزدار. الەمدە نوبەلدى 850 ادام الدى، ولاردىڭ 173-ءى ەۆرەيلەر، ال تاعى 20 لاۋرەاتتىڭ اتا-انالارىنىڭ ءبىرى ەۆرەي بولعان.
نوبەل سىيلىعىنىڭ 22 پايىزىنا يە ەۆرەي ۇلتى بۇل الەم حالقىنىڭ 0,2 پايىزىن عانا قۇرايدى. نوبەل سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتتارى قاتارىندا ەۆرەيلەردىڭ ۇلەسى ولاردىڭ الەم حالقىنداعى ۇلەسىنەن 100 ەسە كوپ ەكەندىگى جانە قۇراندا ياحۋدي(ەۆرەي) تەرمينىنىڭ سوزدىك ماعىناسى تۋرا جول دەگەن ماعىنانى ءبىلدىرىپ (يَهْدِي،- ياحدي), قۇدايدىڭ تاڭداعان سۇيىكتى حالقى ەكەنى ايتىلادى.
الەمدەگى ەڭ مىقتى ادامداردىڭ باسىندا ەۆرەيلەر تۇر. ونەرتابىس، عىلىم مەن قارجى سالاسىندا دا ەۆرەيلەر كوشباسشى. سانى بار بولعانى 13,4 ملن. ادامدى قۇرايتىن (جەر شارىنىڭ 0,2%-ى) ەۆرەي حالقىنىڭ مۇنداي جەتىستىكتەرگە قالاي جەتكەنى تۋرالى تاريحي فاكتىلەر تاعدىرى مەن شەجىرەسى ەۆرەيلەرگە وتە ۇقساس "مىڭ ءولىپ، مىڭ تىرىلگەن" قازاق ۇلتىن اسا ويلاندىرۋى قاجەت...
تۇراربەك قۇسايىنوۆ،
دەموس قب توراعاسى
