شىڭقوجا باتىرعا ەسكەرتكىش ورناتىلدى

3985
Adyrna.kz Telegram

قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىنا وراي، شىعىس قازاقستان وبلىسى، اياگوز اۋدانىنىڭ نارىن اۋىلدىق وكرۋگىندە شىڭقوجا باتىرعا ارنالعان ەسكەرتكىشتىڭ سالتاناتتى اشىلۋى ءوتتى.

شىڭقوجا باتىر بازارقۇلۇلى (1706 قازىرگى شىعىس قازاقستان وبلىسى اياگوز اۋدانى) – اعا باتىر. شىڭقوجا باتىر - نايمان ىشىندەگى قاراكەرەي رۋىنىڭ تۋما تارماعىنان شىققان. 1727 ج. بۇلانتى-بىلەۋتى شايقاسىندا جەكە ەرلىگىمەن كوزگە ءتۇسىپ، جاس باتىر اتانعان. 1730 ج. اڭىراقاي-الاكول شايقاسىنا، 1741 ج. شىڭعىستاۋداعى شاعان شايقاسىنا قاتىسىپ، تۋما، توقپاق، بايعانا رۋلارىنان قۇرالعان جاساققا باسشىلىق ەتكەن. 1752 – 1754 ج. جەتىسۋ، التاي، تارباعاتاي وڭىرلەرىن جوڭعارلاردان ازات ەتۋ جورىقتارىندا دارىندى قولباسشى رەتىندە ەل قۇرمەتىنە بولەندى.
شىنقوجانىڭ باتىر اتاعى العاش شىققانى – جونعاردىڭ «ايۋقارا» اتانعان دوبا دەگەن باتىرىمەن جەكپە-جەككە شىعىپ، ونى ولتىرگەن كەزى، ول كەزدە باتىر 21 جاستا ەكەن. وسىندان باستاپ تالاي شايقاستاردا ەرەن ەرلىگىمەن كوزگە تۇسكەن باتىردىڭ داڭقى ەل اراسىنا كەتەدى. قازاق-قىرعىز اراسىندا بولعان قاقتىعىستا شىڭقوجا قورشاۋدا قالىپ، ءوز بارماعىن قىلىشپەن شاۋىپ وراپ، ساۋ قالعان باتىرلارعا قازاق جەرىندە كومۋگە امانات رەتىندە تاپسىرعان، ءوزى سول "جايىل قىرعىنى” دەپ اتالعان شايقاستا ەرلىكپەن قازا تابادى. شىڭقوجانىڭ دەنەسى قاي جەردە جەرلەنگەنى بەلگىسىز، ال بارماعى وسى شىنقوجا اۋىلىندا نارىن وزەننىڭ بويىنداعى توبەگە كومىلگەن.
شىنعوجا باتىر ەسكەرتكىشى  اياكوز اۋدانىنىڭ شىنعوجا اۋىلىندا، الماتى - وسكەمەن اۆتوموبيل جولى بويىندا ورنالاسقان. شىنعوجا اۋىلىنىڭ اتى دا – باتىردىڭ ەسىمىمەن تىكەلەي بايلانىستى. قازاقتىڭ حاس باتىرى شىڭقوجا بازارقۇلۇلىنىڭ ەسكەرتكىشىن سالتاناتتى اشىلۋىنا بايلانىستى نارىن اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ مادەنيەت ۇيىندە «شىڭقوجا باتىر جانە اياگوز ءوڭىرىنىڭ ادەبي- مادەني شەجىرەسى» تاقىرىبىندا كونفەرەنتسيا ءوتتى. اياگوز قالاسىنىڭ يپپودرومىندا قازاق ۇيلەر تىگىلىپ، قۇران باعىشتاپ (اس بەرىلىپ), قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارى اۋدارىسپاق، تەڭگە الۋ، قىز قۋ، قازاق كۇرەسى، توعىز قۇمالاق جانە ءۇش ساناتتا ات جارىسى، قۇسبەگىلىك، جامبى اتۋ ويىندارى ءوتتى.

 

پىكىرلەر