تاعىر-تايىق. ەجەلگى تۇركىلەر قۇرباندىق شالعان با؟

2776
Adyrna.kz Telegram

د.بانزاروۆ پەن ك.ياكوۆلەۆتىڭ پىكىرلەرىن نەگىزگە العان ل.گۋميلەۆ تاعىر-تايىق ادەت عۇرپى بويىنشا تۇركىلەردىڭ كوك تاڭىرگە سىيىنۋى ارۋاقتارعا سىيىنۋىنان جوعارى تۇرادى دەپ ەسەپتەيدى. تاعىر-تايىق داستۇرىندە بۇكىل قاۋىم ەرلەرى جيىلىپ، ءتاڭىرى قۇرمەتىنە قۇرباندىق شالادى. سويىلعان مال ەتى تۇگەل تاراتىلىپ، قۇرباندىقتىڭ اياعى ۇلكەن تويعا ۇلاسادى.

ل.گۋميلەۆ تاعىر-تايىق داستۇرىندە ادام رۋحىنان جوعارى قۇدىرەت كۇشىنە تابىنۋشىلىققا باسا نازار اۋدارىپ، ول قۇدىرەت كۇشىن «جارىق» دەپ كورسەتەدى. اقىلعا-ويعا تاۋەلسىز ادام ومىرىندەگى رۋحاني قاجەتتىلىكتەر «تاعىر-تايىق» ىسپەتتى قۇرباندىق شالۋمەن تولىسادى. بۇل قاجەتتىلىك ادامنىڭ پسيحولوگيالىق السىزدىگىنەن تۋىنداعان ارەكەت ەمەس، ونىڭ ءمانى ودان دا تەرەڭدە جاتىر. سونىمەن، تۇركىلەر كوككە، كۇن مەن ايعا جوعارىدان شاپاعات بەرەتىن كۇش ەسەبىندە تابىنۋمەن قاتار، اتا-بابا رۋحىن دا قاستەرلەگەن. ادام جەر مەن كوكتىڭ اياسىندا دۇنيەگە كەلىپ، سونىڭ اياسىندا ومىردەن وتەدى. ياعني ءتانى جەر-انا قويناۋىنا قويىلسا، رۋحى كوككە كوتەرىلەدى. «ارۋاقتار ءوزىنىڭ ۇرپاقتارىنا قيىنشىلىقتا سۇيەنەر سۇيەنىش بولعان. سوندىقتان سوعىس شايقاسىنا كىرگەندە، ات بايگەدەن كەلە جاتقاندا جانە پالۋان كۇرەسىنىڭ جۇلقىسىندا اتا-بابالارىنىڭ اتىن ۇران ەتىپ شاقىرىپ، ولاردىڭ ارۋاعىنان مەدەت كۇتكەن». تاڭىرگە شالىنعان قۇرباندىق اتا-بابا رۋحىنا دا تيەسىلى ەتىلگەن.


«ادىرنا».

 

پىكىرلەر