اۋتيزمگە بەي-جاي قاراۋعا بولمايدى

3711
Adyrna.kz Telegram

اۋتيزم اۋرۋىمەن اۋراتىنداردىڭ سانى الەمدە وتە شاپشاڭ تۇردە ءوسىپ كەلەدى. ماسەلەن بەيرەسمي دەرەكتەر بويىنشا بۇگىندە دۇنيەجۇزىندە 10 ميلليوننان استام ادام اتالعان اۋرۋ تۇرىنەن زارداپ شەگۋدە.

رەسمي مالەمكەتكە سەنسەك ەلىمىزدە اۋتيزمگە شالدىققان بالالاردىڭ سانى 4 707 كورىنەدى. ال جامبىل وبلىسىندا وتكەن جىلى 108 بالا، ال بيىل 142 بالا اۋتيزممەن اۋىرۋىمەن تىركەلگەن. وتكەن جىلى وبلىستا ءاۋتيزمى بار بالالارعا ارنالعان «مەن ەرەكشەمىن» دەپ اتالاتىن دامىتۋ ورتالىعى اشىلدى. اتالعان ورتالىقتى بالالارى اۋتيزمگە شالدىققان راشيدا كاريموۆا مەن نۇرگۇل ۇسەن بىرلەسىپ ۇيىمداستىرعان.

راشيدا كاريموۆانىڭ ايتۋىنشا، اۋتيزم اتادان بالاعا بەرىلەتىن اۋرۋ ەمەس. ماسەلەن مينيستر نەمەسە قاراپايىم ازاماتتىڭ وتباسىندا اۋتيزم دەرتىمەن اۋراتىن بالا تۋىلۋى مۇمكىن. ءبىر سوزبەن ايتقاندا وتباسىنىڭ باي نەمەسە كەدەي بولۋى ماڭىزدى ەمەس.

«كەيبىر بالالار ءاۋتيزمنىڭ جەڭىل تۇرىمەن اۋىرسا، وزگەلەرى وتە قيىن جاعدايدا ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. ماسەلەن جەڭىل تۇرىمەن اۋىراتىنداردىڭ اقىل-ويى دۇرىس قالىپتاسىپ، بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە ولار قوعامنان الشاقتامايدى. الايدا اقىل-ويى جەتىلمەي، اكە-شەشەسىنە اۋىرتپالىق ءتۇسىرىپ جاتقان بالالار بارشىلىق. نەگىزى ءاۋتيزمنىڭ دياگنوزىن قازاقستاندى ايتپاعاندا الەم ەلدەرىنىڭ مىقتى ماماندارى ءدوپ باسىپ تاپپاي جاتىر. ماسەلەن بالا ءاۋ باستا جاقسى جەتىلىپ كەلە جاتادى دا، ءبىرشاما ۋاقىت وتكەننەن كەيىن بەلگىسىز كەسەلگە تاپ بولادى»، – دەيدى ول.

اۋتيزم دەرتىنە شالدىققان بالالاردىڭ ماسەلەسى جەتەرلىك. سولاردىڭ ءبىرى ولاردىڭ قوعامنان الشاقتاماي، بالاباقشا مەن مەكتەپكە بارۋى بولىپ وتىر.

«وكىنىشكە قاراي اۋتيزم دەرتىنە شالدىققان بالالار بالاباقشاعا بارا المايدى. قيمىل-قوزعالىستارى ەرەكشە بولعاندىقتان ولاردى جالپىعا ارنالعان بالاباقشا قابىلدامايدى. سول سياقتى مەكتەپكە دە وسىنداي كەدەرگىلەردىڭ كەسىرىنەن بارا المايمىز. ءبىزدىڭ وبلىسىمىزدا شۋ قالاسىنداعى №32 مەكتەپتە اۋتيزمگە شالدىققان 9 بالا وقىپ جاتىر. ولار ارنايى سىنىپتا وقىپ، مەكتەپتىڭ جۇيەسىنە بەيىمدەلىپ كەلەدى. سونداي-اق تاراز قالاسىندا 9 بالا ارنايى مەكتەپتە وقىسا، ال قالعاندارى نەگىزىنەن ۇيدە ءبىلىم الىپ جاتىر. جالپى اۋتيزم دەرتى جاڭادان پايدا بولعاندىقتان بىزگە كومەك كورسەتۋ جاعى قاراستىرىلماعان. وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىمەن «مەن ەرەكشەمىن» ورتالىعى ءوزارا بايلانىستى نىعايتاتىن مەموراندۋمعا قول قويدىق. نەگىزى ءاۋ باستان باستاپ دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى شاما-شارقىنشا كومەكتەسىپ جاتىر. الايدا بىزگە زاڭ جۇزىندە كومەكتەسۋ قاراستىرىلماعاندىقتان ولاردان «بىزگە كومەكتەسىڭىزدەر» دەپ تالاپ ەتە المايمىز»، – دەيدى راشيدا كاريموۆا.

جامبىل وبلىسىندا اۋتيزمگە شالدىققان 125 بالا بار. ولارعا ارناپ №25 ورتا مەكتەپتىڭ جانىنان ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدىڭ رەسۋرستىق كابينەتى اشىلعان. «ءار بالا مەكتەپكە لايىقتى» جوباسى بويىنشا تاعى دا 2 كابينەت اشۋ جوسپارلانىپ وتىر.

«ادىرنا»

ۇلتتىق پورتالى

 

 

پىكىرلەر