Aýtızmge beı-jaı qaraýǵa bolmaıdy

3737
Adyrna.kz Telegram

Aýtızm aýrýymen aýratyndardyń sany álemde óte shapshań túrde ósip keledi. Máselen beıresmı derekter boıynsha búginde dúnıejúzinde 10 mıllıonnan astam adam atalǵan aýrý túrinen zardap shegýde.

Resmı málemketke sensek elimizde aýtızmge shaldyqqan balalardyń sany 4 707 kórinedi. Al Jambyl oblysynda ótken jyly 108 bala, al bıyl 142 bala aýtızmmen aýyrýymen tirkelgen. Ótken jyly oblysta aýtızmi bar balalarǵa arnalǵan «Men erekshemin» dep atalatyn damytý ortalyǵy ashyldy. Atalǵan ortalyqty balalary aýtızmge shaldyqqan Rashıda Karımova men Núrgúl Úsen birlesip uıymdastyrǵan.

Rashıda Karımovanyń aıtýynsha, aýtızm atadan balaǵa beriletin aýrý emes. Máselen mınıstr nemese qarapaıym azamattyń otbasynda aýtızm dertimen aýratyn bala týylýy múmkin. Bir sózben aıtqanda otbasynyń baı nemese kedeı bolýy mańyzdy emes.

«Keıbir balalar aýtızmniń jeńil túrimen aýyrsa, ózgeleri óte qıyn jaǵdaıda ómir súrip jatyr. Máselen jeńil túrimen aýyratyndardyń aqyl-oıy durys qalyptasyp, belgili bir deńgeıde olar qoǵamnan alshaqtamaıdy. Alaıda aqyl-oıy jetilmeı, áke-sheshesine aýyrtpalyq túsirip jatqan balalar barshylyq. Negizi aýtızmniń dıagnozyn Qazaqstandy aıtpaǵanda álem elderiniń myqty mamandary dóp basyp tappaı jatyr. Máselen bala áý basta jaqsy jetilip kele jatady da, birshama ýaqyt ótkennen keıin belgisiz keselge tap bolady», – deıdi ol.

Aýtızm dertine shaldyqqan balalardyń máselesi jeterlik. Solardyń biri olardyń qoǵamnan alshaqtamaı, balabaqsha men mektepke barýy bolyp otyr.

«Ókinishke qaraı aýtızm dertine shaldyqqan balalar balabaqshaǵa bara almaıdy. Qımyl-qozǵalystary erekshe bolǵandyqtan olardy jalpyǵa arnalǵan balabaqsha qabyldamaıdy. Sol sııaqty mektepke de osyndaı kedergilerdiń kesirinen bara almaımyz. Bizdiń oblysymyzda Shý qalasyndaǵy №32 mektepte aýtızmge shaldyqqan 9 bala oqyp jatyr. Olar arnaıy synypta oqyp, mekteptiń júıesine beıimdelip keledi. Sondaı-aq Taraz qalasynda 9 bala arnaıy mektepte oqysa, al qalǵandary negizinen úıde bilim alyp jatyr. Jalpy aýtızm derti jańadan paıda bolǵandyqtan bizge kómek kórsetý jaǵy qarastyrylmaǵan. Oblystyq densaýlyq saqtaý basqarmasymen «Men erekshemin» ortalyǵy ózara baılanysty nyǵaıtatyn memorandýmǵa qol qoıdyq. Negizi áý bastan bastap Densaýlyq saqtaý basqarmasy shama-sharqynsha kómektesip jatyr. Alaıda bizge zań júzinde kómektesý qarastyrylmaǵandyqtan olardan «Bizge kómektesińizder» dep talap ete almaımyz», – deıdi Rashıda Karımova.

Jambyl oblysynda aýtızmge shaldyqqan 125 bala bar. Olarǵa arnap №25 orta mekteptiń janynan ınklıýzıvti bilim berýdiń resýrstyq kabıneti ashylǵan. «Ár bala mektepke laıyqty» jobasy boıynsha taǵy da 2 kabınet ashý josparlanyp otyr.

«ADYRNA»

ulttyq portaly

 

 

Pikirler