وسىدان 74 جىل بۇرىن قايىم مۇحامەدحانوۆ ۇستازى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ جەتەكشىلىگىمەن قازاق كسر عىلىم اكادەمياسىندا «ابايدىڭ ادەبي مەكتەبى» تاقىرىبىندا كانديداتتىق ديسسەرتاتسيا قورعاعان ەدى. بۇل ەلىمىز ءۇشىن تاريحي وقيعا بولدى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
عالىمنىڭ ەڭبەگى اباي شاكىرتتەرىنىڭ شىعارماشىلىعىن، ولاردىڭ ادەبي مۇرالارىن سارالاپ، قازاق ادەبيەتىنىڭ تەرەڭ تاريحىن ۇعىنۋعا مۇمكىندىك بەردى.
ودان بولەك، قازاق ادەبيەتىنىڭ ماڭىزدى كەزەڭدەرىنە شولۋ جاساپ، ابايدىڭ اقىندىق مەكتەبىنىڭ جان-جاقتى زەرتتەلۋىنە نەگىز بولدى. ال سول كەزدەگى بيلىك تەك ءبىر عانا يدەولوگيا – ماركسيزم-لەنينيزم مەكتەبىن مويىنداعان ەدى.
ديسسەرتاتسيانى قورعاۋ بارىسىندا، ديسسەرتاتسيالىق جۇمىستى قورعاعاننان كەيىن دە عالىم مەن ونىڭ ۇستازى مۇحتار اۋەزوۆكە قاتىستى گازەت بەتتەرىندە قارالاۋشى ماتەريالدار جاريالانعان بولاتىن. كوميسسيا قۇرامى «بۇل ديسسەرتاتسيا عىلىمعا قارسى ۇستانىمدا جازىلعان» دەگەن پىكىردى العا تارتتى. مۇنىڭ ءبارى قايىم مۇحامەدحانوۆتىڭ 25 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋىنا الىپ كەلدى.
شەكتەن شىققان ازاپتاۋلار – ىستىق جانە سۋىق كامەرا، تىرناق استىنا ينە جۇگىرتۋ، باسقا سۋ تامىزۋ، مورالدىق قىسىم جانە ءولىم جازاسىمەن قورقىتۋ زەرتتەۋشىنىڭ ەرىك-جىگەرىن سىندىرا المادى. ول «اباي مەكتەبى بار» دەگەن پىكىرىنەن باس تارتپادى. وسىلايشا قازىر حالىق ماقتانىشىنا اينالعان اباي مەكتەبىن ساقتاپ قالدى.
ايتا كەتەيىك، عالىم 1955 جىلى قاماۋدان بوساتىلىپ، تولىق اقتالدى.
