يلون ماسكتىڭ امەريكا ساياساتىنا بەلسەندى ارالاسۋى Tesla كومپانياسىنا ۇلكەن قيىندىقتار تۋدىردى: جاڭا كولىكتەردىڭ ساتىلىمى كۇرت تومەندەدى، ال كەيبىر ساتىپ الۋشىلار ۆانداليزمنەن قورقىپ، كولىكتەرىن ۇزاق ۋاقىت قاراۋسىز قالدىرماۋعا تىرىسادى.
ۆۆس راديوسىنىڭ دەرەگىنشە، 2025 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانى بويىنشا Tesla شامامەن 337 مىڭ كولىك ساتتى. بۇل وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 13 پايىزعا تومەن، ال 2024 جىلدىڭ سوڭعى توقسانىمەن سالىستىرعاندا 27 پايىزعا از. بۇل كومپانيانىڭ سوڭعى ءۇش جىلداعى ەڭ تومەنگى ساتىلىم كورسەتكىشى بولىپ وتىر.
تومەن ناتيجەلەر كورسەتكەننەن كەيىن Tesla-نىڭ قور نارىعىنداعى اكتسيالارى دا قۇلدىرادى.
Teslا-نىڭ بيزنەس ۇلگىسىنە جىلدار بويى تاڭدانىسپەن قارايتىن اتاقتى تەحنولوگيالىق اناليتيك دەن ايۆس جاريالانعان سانداردى «بارلىق ەسەپتەر بويىنشا اپات» دەپ سيپاتتادى.
قىتايلىق باسەكەلەس
نەگىزگى سەبەپتەردىڭ ءبىرى — نارىقتاعى باسەكەلەستىكتىڭ، اسىرەسە قىتايلىق BYD ءوندىرۋشىسىنىڭ كۇشەيۋى.
اقپان ايىنىڭ سوڭىندا Tesla قىتايدا جاڭا سىرتقى كورىنىسى مەن جەتىلدىرىلگەن فۋنكتسيالارى بار جاڭارتىلعان Model Y كروسسوۆەرىن ۇسىنا باستادى، ال اقش پەن ەۋروپادا ول ناۋرىز ايىندا شىعارىلدى. ينۆەستورلار جاڭا مودەلدىڭ سۇرانىسى قىتايلىق باسەكەلەستەر، سونىڭ ىشىندە BYD كومپانياسىنىڭ باسەكەسىنە توتەپ بەرە الاتىنىنا كۇمانمەن قارايدى.
«مەن جاڭا Model Y سۇرانىسىنا بىرنەشە تۇرعىدان كۇمانمەن قارايمىن. ەلەكترلىك كولىكتەر ءالى دە ايتارلىقتاي ءوسىم كورسەتىپ جاتسا دا، نارىق باياۋ جىلجىپ جاتىر»، — دەيدى Tesla Globalt Investments ينۆەستيتسيالىق كومپانياسىنىڭ اعا مەنەدجەرى توماس مارتين.
Tesla بىرنەشە جىل بويى ەلەكتروموبيل وندىرۋشىلەرى اراسىندا كوشباسشى بولىپ كەلسە دە، بيىلعى نارىقتا BYD 15,7 پايىزدىق ۇلەسكە يە بولىپ شىعا كەلدى. ال امەريكالىق كومپانيانىڭ ۇلەسى 15,3 پايىزدان اسپاي جاتىر. Tesla كومپانياسىنىڭ نەگىزگى ەۋروپالىق نارىقتارداعى ساتىلىمدارى ناۋرىزدا تومەندەدى، اسىرەسە فرانتسيا مەن شۆەتسيادا كورسەتكىشتەر ءۇشىنشى اي قاتارىنان قۇلدىراپ كەلەدى.
«ماسك ساياساتقا ارالاسقان سايىن، برەندكە سوعۇرلىم زيان»
دەگەنمەن، ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، برەندتىڭ تانىمالدىعىنا تەرىس اسەر ەتكەن تاعى ءبىر ماڭىزدى فاكتور — ماسكتىڭ جاڭا ترامپ اكىمشىلىگىندەگى داۋلى ءرولى.
ماسك ترامپتىڭ سايلاۋ ناۋقانىنا بەلسەنە قاتىسىپ، وعان ميلليونداعان دوللارىن جۇمسادى. جاڭا پرەزيدەنت يناۋگۋراتسياسىنان كەيىن ول ۇكىمەت تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ دەپارتامەنتىن (DOGE) باسقاردى، وعان فەدەرالدى شىعىنداردى قىسقارتۋ تاپسىرىلدى. سونىڭ سالدارىنان مىڭداعان مەملەكەتتىك قىزمەتكەر جۇمىسسىز قالدى.
«ونىڭ تۇلعاسى نەعۇرلىم ساياسي سيپاتقا يە بولعان سايىن، برەندكە دە سوعۇرلىم زيان كەلتىرەتىنى ءسوزسىز. ال وتكەن توقسان بۇل زياندى ناقتى كورسەتتى»، - دەدى ايۆس.
ول 2025 جىلدىڭ باسى يلون ماسك ءۇشىن دە، ونىڭ كومپانياسى ءۇشىن دە «شەشۋشى ءسات» بولاتىنىن ايتا كەتتى.
TESLA كولىگىن العانىڭ – باسىڭ داۋعا قالعانى
تاياۋدا جاريالانعان Tesla ەسەبىندە سوڭعى مودەل Cybertruck جەتكىزىلىمدەرى تۋرالى ناقتى مالىمەتتەر جوق، بىراق بار دەرەكتەر ماسكتىڭ سۇيىكتى جوباسى وتپەي جاتقانىن كورسەتەدى.
ناۋرىز ايىندا Tesla بارلىق Cybertruck مودەلدەرىن زاۋىتتاعى سىرتقى پانەلدەردىڭ اقاۋىنا بايلانىستى كەرى قايتارىپ الاتىنىن حابارلادى.
بۇعان دەيىن Tesla اكتسيونەرى Gerber Kawasaki Wealth and Investment Management كومپانياسىنىڭ روسس گەربەر ماسكتىڭ Tesla ديرەكتورلار كەڭەسىنەن وتستاۆكاعا كەتۋىنە قول جەتكىزگەن بولاتىن. ول ەندى سوڭعى جاريالانعان كورسەتكىشتى دە قاتاڭ سىناپ وتىر.
«بۇل – سۇمدىق كورسەتكىش. Cybertruck ءىس جۇزىندە مۇلدە ساتىلماي جاتىر. برەندكە قاتتى نۇقسان كەلدى جانە ونى قايتادان قالپىنا كەلتىرۋ مۇمكىندىگى وتە قيىن. بۇل ءۇشىن 100 پايىز جاۋاپكەرشىلىك ديرەكتورلار كەڭەسىنە جۇكتەلەدى»، - دەدى گەربەر.
Cybertruck كولىكتەرىن بۇعان دەيىن ساتىپ العان ادامدار كولىكتەرىن تۇراققا قالدىرىپ كەتكەندە، ولاردى بوياپ نەمەسە كىلتپەن سىزىپ تاستاعانىن ايتتى. كەيبىرەۋلەرى الدەكىمدەردىڭ كولىكتەرىنىڭ تەرەزەسىنە «جاقىندا كولىك اۋىستىرۋىڭىزعا بارىنشا دوستىق كەڭەس بەرەمىز» دەگەن حابارلاما جازىپ، قىستىرىپ كەتكەنىن كورگەن.
ماسك تە قىسقارا ما؟
Politico باسىلىمىنىڭ مالىمەتىنشە، الداعى اپتادا ماسك ترامپ اكىمشىلىگىندەگى مەملەكەتتىك قىزمەتىنەن ايىرىلۋى مۇمكىن. بۇل تۋرالى رەداكتسياعا اق ۇيدەن ءانونيمدى دەرەككوز تىكەلەي پرەزيدەنتكە سىلتەمە جاساپ حابارلاعان.
ولاردىڭ ايتۋىنشا، اق ءۇي Tesla باسشىسىنىڭ بولجاپ بولمايتىن مىنەز-قۇلقىنان شارشاعان.
ترامپتىڭ ءوزى تاياۋدا بولۋى مۇمكىن وزگەرىستەر تۋرالى ايتىپ، ماسكتى كوپشىلىك الدىندا ماقتادى، بىراق ونىڭ ءوز كومانداسىندا ۇزاق بولمايتىنىن ايتقان.
«مەن ونىڭ ۇلكەن كومپانيانى باسقارۋى كەرەك دەپ ويلايمىن. سوندىقتان ول بەلگىلى ءبىر ۋاقىتقا ءوز ورنىنا قايتىپ بارادى. ول سونى قالايدى»، - دەگەن ترامپ.
Politico دەرەككوزدەرىنىڭ مالىمەتىنشە، ماسك پرەزيدەنتكە بەيرەسمي تۇردە كەڭەسشى بولىپ قالا بەرەدى.
نە بولىپ جاتىر؟
اقش-تا وسى كۇندەرى پرەزيدەنت دونالد ترامپ پەن ميللياردەر يلون ماسكقا قارسى اۋقىمدى نارازىلىق شەرۋلەرى ءوتىپ جاتىر. سەنبى كۇنى ازاماتتىق قۇقىقتاردى قورعاۋ ۇيىمدارى، كاسىپوداقتار، ازشىلىقتاردى قورعاۋ قاۋىمداستىقتارى، ارداگەرلەر مەن سايلاۋ پروتسەسىنە قاتىسقان بەلسەندىلەر سياقتى 150-گە جۋىق ۇيىم 1200-دەن استام شەرۋ وتكىزۋدى جوسپارلاعان.
نارازىلىق شارالارى ۆاشينگتونداعى ۇلتتىق مولل، ءار شتاتتاعى كاپيتولي ماڭىنداعى اۋداندار مەن ەلدىڭ 50 شتاتىنىڭ باسقا دا ورىندارىندا وتكەن. ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، اقش استاناسىنداعى ۆاشينگتون مونۋمەنتى جانىندا 20 مىڭنان استام ادام جينالادى دەپ كۇتىلگەن.
AP اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، شەرۋگە شىققاندار ترامپ اكىمشىلىگىنىڭ مىڭداعان فەدەرالدى قىزمەتكەردى جۇمىستان شىعارۋ، تۇتاس اگەنتتىكتەردى ءىس جۇزىندە جابۋ، يمميگرانتتاردى ەلدەن شىعارۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ باعدارلامالارىن قارجىلاندىرۋدى ازايتۋ سەكىلدى ارەكەتتەرىن قاتاڭ سىنعا العان.
5 ءساۋىر كۇنى بالتيمور ماڭىنداعى اقش-تىڭ الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ قىزمەتىنىڭ شتاب-پاتەرى الدىنا بىرنەشە ءجۇز ادام جينالىپ، ەگدە جاستاعى ازاماتتار مەن مۇگەدەكتەرگە جاردەماقى تولەيتىن باسقارماداعى قىسقارتۋلارعا نارازىلىق ءبىلدىردى.
باق مالىمەتىنشە، نارازىلىق شارالارى پاريجدە، ريمدە جانە لوندوندا دا وتكەن. سونىمەن قاتار مەكسيكا مەن كانادادا دا وسىنداي شەرۋلەر وتكىزۋ جوسپارلانعان.
