Ilon Masktyń Amerıka saıasatyna belsendi aralasýy Tesla kompanııasyna úlken qıyndyqtar týdyrdy: jańa kólikterdiń satylymy kúrt tómendedi, al keıbir satyp alýshylar vandalızmnen qorqyp, kólikterin uzaq ýaqyt qaraýsyz qaldyrmaýǵa tyrysady.
VVS radıosynyń dereginshe, 2025 jyldyń birinshi toqsany boıynsha Tesla shamamen 337 myń kólik satty. Bul ótken jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 13 paıyzǵa tómen, al 2024 jyldyń sońǵy toqsanymen salystyrǵanda 27 paıyzǵa az. Bul kompanııanyń sońǵy úsh jyldaǵy eń tómengi satylym kórsetkishi bolyp otyr.
Tómen nátıjeler kórsetkennen keıin Tesla-nyń qor naryǵyndaǵy akııalary da quldyrady.
Tesla-nyń bıznes úlgisine jyldar boıy tańdanyspen qaraıtyn ataqty tehnologııalyq analıtık Den Aıvs jarııalanǵan sandardy «barlyq esepter boıynsha apat» dep sıpattady.
QYTAILYQ BÁSEKELES
Negizgi sebepterdiń biri — naryqtaǵy básekelestiktiń, ásirese qytaılyq BYD óndirýshisiniń kúsheıýi.
Aqpan aıynyń sońynda Tesla Qytaıda jańa syrtqy kórinisi men jetildirilgen fýnkııalary bar jańartylǵan Model Y krossoverin usyna bastady, al AQSh pen Eýropada ol naýryz aıynda shyǵaryldy. Investorlar jańa modeldiń suranysy qytaılyq básekelester, sonyń ishinde BYD kompanııasynyń básekesine tótep bere alatynyna kúmánmen qaraıdy.
«Men jańa Model Y suranysyna birneshe turǵydan kúmánmen qaraımyn. Elektrlik kólikter áli de aıtarlyqtaı ósim kórsetip jatsa da, naryq baıaý jyljyp jatyr», — deıdi Tesla Globalt Investments ınvestıııalyq kompanııasynyń aǵa menedjeri Tomas Martın.
Tesla birneshe jyl boıy elektromobıl óndirýshileri arasynda kóshbasshy bolyp kelse de, bıylǵy naryqta BYD 15,7 paıyzdyq úleske ıe bolyp shyǵa keldi. Al amerıkalyq kompanııanyń úlesi 15,3 paıyzdan aspaı jatyr. Tesla kompanııasynyń negizgi eýropalyq naryqtardaǵy satylymdary naýryzda tómendedi, ásirese Franııa men Shveııada kórsetkishter úshinshi aı qatarynan quldyrap keledi.
«MASK SAIaSATQA ARALASQAN SAIYN, BRENDKE SOǴURLYM ZIIaN»
Degenmen, sarapshylardyń pikirinshe, brendtiń tanymaldyǵyna teris áser etken taǵy bir mańyzdy faktor — Masktyń jańa Tramp ákimshiligindegi daýly róli.
Mask Tramptyń saılaý naýqanyna belsene qatysyp, oǵan mıllıondaǵan dollaryn jumsady. Jańa prezıdent ınaýgýraııasynan keıin ol Úkimet tıimdiligin arttyrý departamentin (DOGE) basqardy, oǵan federaldy shyǵyndardy qysqartý tapsyryldy. Sonyń saldarynan myńdaǵan memlekettik qyzmetker jumyssyz qaldy.
«Onyń tulǵasy neǵurlym saıası sıpatqa ıe bolǵan saıyn, brendke de soǵurlym zııan keltiretini sózsiz. Al ótken toqsan bul zııandy naqty kórsetti», - dedi Aıvs.
Ol 2025 jyldyń basy Ilon Mask úshin de, onyń kompanııasy úshin de «sheshýshi sát» bolatynyn aıta ketti.
TESLA KÓLIGIN ALǴANYŃ – BASYŃ DAÝǴA QALǴANY
Taıaýda jarııalanǵan Tesla esebinde sońǵy model Cybertruck jetkizilimderi týraly naqty málimetter joq, biraq bar derekter Masktyń súıikti jobasy ótpeı jatqanyn kórsetedi.
Naýryz aıynda Tesla barlyq Cybertruck modelderin zaýyttaǵy syrtqy panelderdiń aqaýyna baılanysty keri qaıtaryp alatynyn habarlady.
Buǵan deıin Tesla akıoneri Gerber Kawasaki Wealth and Investment Management kompanııasynyń Ross Gerber Masktyń Tesla dırektorlar keńesinen otstavkaǵa ketýine qol jetkizgen bolatyn. Ol endi sońǵy jarııalanǵan kórsetkishti de qatań synap otyr.
«Bul – sumdyq kórsetkish. Cybertruck is júzinde múlde satylmaı jatyr. Brendke qatty nuqsan keldi jáne ony qaıtadan qalpyna keltirý múmkindigi óte qıyn. Bul úshin 100 paıyz jaýapkershilik dırektorlar keńesine júkteledi», - dedi Gerber.
Cybertruck kólikterin buǵan deıin satyp alǵan adamdar kólikterin turaqqa qaldyryp ketkende, olardy boıap nemese kiltpen syzyp tastaǵanyn aıtty. Keıbireýleri áldekimderdiń kólikteriniń terezesine «jaqynda kólik aýystyrýyńyzǵa barynsha dostyq keńes beremiz» degen habarlama jazyp, qystyryp ketkenin kórgen.
MASK TE QYSQARA MA?
Politico basylymynyń málimetinshe, aldaǵy aptada Mask Tramp ákimshiligindegi memlekettik qyzmetinen aıyrylýy múmkin. Bul týraly redakııaǵa Aq úıden anonımdi derekkóz tikeleı prezıdentke silteme jasap habarlaǵan.
Olardyń aıtýynsha, Aq úı Tesla basshysynyń boljap bolmaıtyn minez-qulqynan sharshaǵan.
Tramptyń ózi taıaýda bolýy múmkin ózgerister týraly aıtyp, Maskty kópshilik aldynda maqtady, biraq onyń óz komandasynda uzaq bolmaıtynyn aıtqan.
«Men onyń úlken kompanııany basqarýy kerek dep oılaımyn. Sondyqtan ol belgili bir ýaqytqa óz ornyna qaıtyp barady. Ol sony qalaıdy», - degen Tramp.
Politico derekkózderiniń málimetinshe, Mask prezıdentke beıresmı túrde keńesshi bolyp qala beredi.
NE BOLYP JATYR?
AQSh-ta osy kúnderi prezıdent Donald Tramp pen mıllıarder Ilon Maskqa qarsy aýqymdy narazylyq sherýleri ótip jatyr. Senbi kúni azamattyq quqyqtardy qorǵaý uıymdary, kásipodaqtar, azshylyqtardy qorǵaý qaýymdastyqtary, ardagerler men saılaý proesine qatysqan belsendiler sııaqty 150-ge jýyq uıym 1200-den astam sherý ótkizýdi josparlaǵan.
Narazylyq sharalary Vashıngtondaǵy Ulttyq Moll, ár shtattaǵy Kapıtolıı mańyndaǵy aýdandar men eldiń 50 shtatynyń basqa da oryndarynda ótken. Uıymdastyrýshylardyń aıtýynsha, AQSh astanasyndaǵy Vashıngton monýmenti janynda 20 myńnan astam adam jınalady dep kútilgen.
AP agenttiginiń habarlaýynsha, sherýge shyqqandar Tramp ákimshiliginiń myńdaǵan federaldy qyzmetkerdi jumystan shyǵarý, tutas agenttikterdi is júzinde jabý, ımmıgranttardy elden shyǵarý jáne densaýlyq saqtaý baǵdarlamalaryn qarjylandyrýdy azaıtý sekildi áreketterin qatań synǵa alǵan.
5 sáýir kúni Baltımor mańyndaǵy AQSh-tyń áleýmettik qamsyzdandyrý qyzmetiniń shtab-páteri aldyna birneshe júz adam jınalyp, egde jastaǵy azamattar men múgedekterge járdemaqy tóleıtin basqarmadaǵy qysqartýlarǵa narazylyq bildirdi.
BAQ málimetinshe, narazylyq sharalary Parıjde, Rımde jáne Londonda da ótken. Sonymen qatar Meksıka men Kanadada da osyndaı sherýler ótkizý josparlanǵan.
