قازاقتىڭ اسا كورنەكتى اعارتۋشىسى، قوعام قايراتكەرى، اقىن مىرجاقىپ دۋلاتۇلىنىڭ 1906 جىلى پەتروپاۆل قالاسىندا تۇسكەن سۋرەتى تابىلدى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنە سىلتەمە جاساپ.
فوتوسۋرەت 1967 جىلى نيۋ-يورك، لوندون قالالارىندا قاتار باسىلعان «ورتالىق ازيا رەسەي وتارىندا» اتتى زەرتتەۋ ەڭبەگىندە جارىق كورگەن. امەريكا تاريحشىسى ەدۆارد ءالۆورزدىڭ رەداكتسياسىمەن وقىرمانعا ۇسىنىلعان بۇل عىلىمي جيناقتا ورتالىق ازياداعى حالىقتاردىڭ جالپى جاعدايى، ءتىلى، ادەبيەتى، الەۋمەتتىك جانە قوعامدىق تۇيتكىلدەر، وتارلىق ءداۋىر جاعدايى سياقتى ماڭىزدى ماسەلەلەردى ءسوز ەتكەن.
وسى جيناقتىڭ بەل ورتاسىنداعى «قۇبىلمالى زياتكەرلىك جانە ادەبي ساۋاتتىلىق» اتتى ماقالادا: «قازاق ۇلتشىلدارىنان قۇرالعان «الاشوردا» پارتياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى، قازاق وقۋ-اعارتۋ كوميسسارى مىندەتىن اتقارعان احمەت بايتۇرسىنۇلى شىن مانىندە ماڭىزدى ساياسي قايراتكەر بولا ءبىلدى، ال مىرجاقىپ دۋلاتۇلى ونى كوپتەگەن ءىس-ارەكەتتە وزىنە ۇلگى تۇتتى»،–دەپ جازىلعان.
سونداي-اق عالىم مىرجاقىپ دۋلاتۇلىنىڭ بۇرىن جاريالانباعان ءبىر سۋرەتىن قوسقان. ونىڭ استىنا «مىرجاقىپ دۋلاتۇلى (سول جاقتا) قازاق رەفورماتورى، جاقىن دوسى احمەت ۆالي يبراحيموعلىنىڭ قولىن قىسىپ تۇر، پەتروپاۆل، 1906 جىل» دەگەن تۇسىنىكتەمە بەرگەن.
ايتا كەتەيىك، بيىل «ويان، قازاق!» دەپ جار سالعان مىرجاقىپ دۋلاتۇلىنىڭ تۋعانىنا 139 جىل تولىپ وتىر. الاش ارىسى 1885 جىلى 25 قاراشادا تورعاي وڭىرىندە دۇنيەگە كەلگەن. ول حح عاسىردىڭ باس كەزىندە قازاق زيالىلارىمەن بىرلەسىپ، قازاق حالقىنىڭ ازاتتىعى ءۇشىن كۇرەستى. سونداي-اق ۇلتتىق ءباسپاسوزىمىزدىڭ ۇيىتقىسى بولىپ, «قازاق»، «سارىارقا»، «الاش» گازەتتەرى ارقىلى وراسان زور جۇمىستار اتقاردى.
