- قازىرگى قوعامدا ءوز ويىن ىرىكپەي ايتاتىن، پىكىرىنەن تايمايتىن جازۋشىلار وتە از. ارينە ءسىز سولاردىڭ قاتارىنانسىز. اڭگىمەنى ادەبيەتتەن باستاساق. قازىرگى ادەبيەتكە كوڭىلىڭىز تولا ما؟
- ادەبيەتكە ەشقاشان، ەشكىمنىڭ كوڭىلى تولىپ كورگەن ەمەس. ول زاڭدى دا. ءتىپتى پۋشكيننىڭ زامانىندا دا سولاي بولعان. ال ءبىزدىڭ XX عاسىر – «قازاق ادەبيەتىنىڭ التىن عاسىرى» دەپ اتاۋعا تۋرا كەلىپ تۇر. سەبەبى سول كەزدەگى ادەبيەتتىڭ جەتكەن جەتىستىگىنە ءبىز ءالى جەتە قويمادىق. ءبىز كەيىن شەگىنىپ كەتتىك. ايتكەنمەن بۇگىنگى تاڭدا ەشتەڭكە جوق دەپ كەسىپ ايتا المايمىز. بار ارقاشان دا بولعان. بۇل ەندى سىلاپ-سيپاۋ ەمەس. بىراق الەمدىك دەڭگەيدەگى ادەبيەتكە قايتا ورالا الماي جاتىرمىز. نەگە؟ سەبەبى قايتا قۇرۋ باستالدى. بۇرىنعى اقتاڭداقتاردى قايتا قوزعاۋ كەرەك بولدى دا، بۇگىنگى كۇننىڭ كوركەمدىك تاريحى كەشەۋىلدەپ قالدى. ارينە، جاستار دا بار. جاستارعا ارتىپ وتىرعان ءۇمىتىم زور. ويتكەنى ءوزىم جاستاردى كوپ وقيمىن. بىرنەشە شاكىرتتەرىم دە بار. العاشقىلارىنىڭ ءبىرى كارىس تىلىندە كىتاپ شىعارىپ جاتىر. بىزدە قازىر جازۋشىلاردان گورى اقىندارىمىز ءوڭىمدى تۋىندىلاردى دۇنيەگە اكەلىپ جاتىر. الايدا باياعىداي بۇرقىراپ جاتقان ادەبيەت جوق.
- قازاقستانداعى الەمدىك ادەبيەتتەگى كلاسسيك سانالاتىن ءۇش جازۋشىنى اتاپ بەرە الاسىز با؟
- قازىر ءبىزدىڭ مەملەكەت شىعارمالاردى الەمنىڭ 6 تىلىنە اۋدارۋدى قولعا العانى وتە جاقسى بولدى. ۇلكەن ناۋقان باستالىپ كەتتى. مىنەكەي، الدىمىزدا «ازيا-افريكا جازۋشىلارىنىڭ فورۋمى» كەلە جاتىر. ءبىر قىزىق ايتايىن، قازاقستانعا يسپان اۋدارماشىسى كەلدى. قولىندا قازاقستاندىقتارعا تانىمال ەمەس، قازاق جازۋشىلارىنىڭ اۋدارىلعان شىعارمالارى بار ەكەن. اۋەلى الەمگە تانىمال بولۋ ءۇشىن، قازاقستانعا تانىمال بولۋ كەرەك ەمەس پە؟ ودان سوڭ ساپاسى وتە تومەن، كەزدەيسوق كەزدەسكەن شىعارمالار ءجيى اۋدارىلاتىن بولىپ ءجۇر. يسپان وقۋشىسى «قازاق ادەبيەتى قانداي ەكەن؟» دەگەن ماقساتپەن وقىعاندا ناشار ادەبيەتتى كورىپ، قايتا جولاماي كەتۋى مۇمكىن. بۇل ادەبيەتتىڭ كەڭ تارالۋىنا كەسىرىن تيگىزەدى. سوعان دالەل مەن شەتەلدە كىتابىمنىڭ العاش رەت تۇساۋكەسەرىن وتكىزدىم. بارىپ كەلسەم ماعان بەيتانىس ايەل كەلىپ، «ءسىز بارىپ قايتقان جاققا بىزدە بەس اقىن بولىپ باردىق، اعىلشىن تىلىندە كىتاپ شىعاردىق» دەدى. بىراق بەسەۋىن دە تانىمايمىن، اقشاسى بار اقىندار ەكەن. ارينە، ەۋروپاعا اقشاڭدى ۇسىنساڭ، نە ايتساڭ دا شىعارىپ بەرەدى. بۇل ارينە، مەنىڭ نامىسىما ءتيدى. ولار قانداي مورالدىق ءھام شىعارماشىلىق قۇقىعى بار؟ ال سول شىققان كىتاپتار تۋرالى اقپاراتتىق تاراتۋلار بولدى ما؟ بىزدە قازىر وداقتىڭ باسشىلىعىنا ايتىپ، نەمەسە جوعارى جاققا ايتىپ وزدەرىن كىرگىزىپ جىبەرگەندەر بار. وتكەن جولى ءبىر داۋ بولعاندا ورالحان بوكەي، شىمكەنتتەگى مارحابات بايعۇت نەگە كىرمەي قالعان دەپ اشىنىپ ايتتىم! ولاردىڭ ورنىنا وداقتىڭ توڭىرەگىندە جۇرگەن بىرنەشە جازۋشىلاردى كىرگىزىپ قويىپتى. ادەبيەت-اردىڭ ءىسى. ارينە، تالپىنعان جاقسى، بىراق قازاق ادەبيەتىنە بۇل كەرەگى جوق. ەگەر ماعان بيلىك بەرىپ جاتسا، الەم ادەبيەتىنىڭ شىرقاۋ شىڭىنا ءابىش كەكىلباەۆ، تولەن ابدىكوۆ، بەكسۇلتان نۇرجەكەەۆتى شىعارار ەدىم.
- ەلىمىزدەگى تەاترلارداعى سپەكتاكلى ەڭ كوپ قويىلعان دراماتۋرگ اۋەزوۆتەن كەيىن ءسىزسىز. قازىرگى دراماتۋرگيانىڭ ءحال-احۋالى قانداي؟
- دراماتۋرگيا قازىر قاجەتتى جانر بولۋدان قالىپ بارا جاتىر. بۇرىن پەسسا جازۋ ادامعا قۋانىش اكەلەتىن. قازىر قالاماقىسى دا ماڭدىمايدى. بۇرىن 2 پەسساعا ءبىر ماشينە بەرەتىن. قازىر «جاز، جاقسى جاز، تەگىن جاز» دەگەن ۇران عانا بار. بىزدەگى ساحنادا قويىلىپ جاتقان تۋىندىلار دراماتۋرگياعا جاتپايدى. دراماتۋرگيانىڭ ءوزىنىڭ جازىلماعان زاڭدىلىعى بار. وقيعا قۇرۋ، ونى ءوربىتۋ، كەيىپكەرلەردىڭ ديالوگى، رەماركا، فابۋلاسى، كەيىپكەردىڭ مىنەزى ءبارى بايانداۋ عانا. بىزدە ارەكەتتەن گورى ءسوز كوپ. ءوزىڭىز ويلاڭىزشى، ايتماتوۆ نەگە شەت ەلدە كوپ وقىلادى؟ سەبەبى ءوتىمدى، قالتاعا سالىپ وقىپ كەتە بەرەتىندەي. ايتماتوۆ ادامزاتتىق تاقىرىپقا بارىپ، ۇلتتى ۇمىتپايدى. ءبىز ايتماتوۆتان ءالى ۇيرەنە الماي كەلە جاتىرمىز. ءبىزدىڭ باستى قاتەلىگىمىز ادامزاتتىق پەن ۇلتتى ايىرا الماۋ. قازاق باسقالارعا قاراعاندا كوپ وقىسا دا، مەڭگەرۋ مەكتەبىمىزدى ءالى اشا الماي جاتىرمىز. ءبىزدىڭ قازاقبايشىلىعىمىز ءالى قالماي بارادى. ءبىز تەك قازاقتار ءۇشىن جازامىز، وزگەلەر كەرەك ەمەس دەيدى. بۇل دۇرىس. بىراق سەنىڭ شىعارمالارىن وزگە ۇلتقا قاجەت بولىپ جاتسا جامان با؟ جازۋشى كوپ ءبىلۋدىڭ قاجەتى جوق، ول ومىردەن كورگەن-بىلگەنىن جازۋ كەرەك دەگەن تۇسىنىك تە قالىپتاسقان. بۇل از. مەن ءوزى ەكى جازۋشىنى بىلەمىن. بىرەۋىنىڭ كىتابى باسپادان شىعادى. ەكىنشىسىنىڭ كىتابى پەرزەنت سەكىلدى دۇنيەگە كەلگەن. مادەنيەتتىڭ دە ەكى ءتۇرى بار. بىرەۋى قۇران. ەكىنشىسى ماسەلەن، قالا تەلەفونىنىڭ انىقتاماسى. ەكەۋىندە كىتاپ دەپ قاراۋعا بولا ما؟ ءبىز وسىنداي دۇنيەلەردىڭ ارا جىگىن اجىرا الماي بارامىز؟ ءبىزدىڭ جازۋشىلار ءالى اۋىلدان اسا الماي ءجۇر. شەتەلدىڭ جازۋشىلارى ەلەكترونيكانى دا، تەحنيكانى دا بىلەدى. قازاقستاندا بوس جاتقان نەشە تاقىرىپتار بار. قۇرىلىس سالاسى، مۇناي سالاسى، ءوندىرىس سالاسى، اتوم ەنەرگەتيكا سالاسى. بىزدە بىردە-ءبىر قازاق جازۋشىسى جوق بۇنى بىلەتىن. سەبەبى بارىنەن حابارسىز. تىپتەن قالا ءومىرى تۋرالى دا تاماشا شىعارمالار جوق. ءبىزدىڭ جازۋشىلارىمىزدىڭ زەرتتەۋ وبەكتىسىنىڭ ءوزى تارلاۋ. بۇر كەرەناۋلىق پا؟ سالعىرتتىق پا؟
- مۇناي، اتوم تۋرالى جازۋعا ءبىلىم، بىلىكتىلىك جەتپەيدى دەيسىز. شەتەلدە وقىعان جازۋشىلاردان اياگۇل مانتاي بار عوي.
- اياگۇلدىڭ وزگەشە ءبىر الەمى، كوزقاراسى بار. ەشكىمگە ۇقسامايدى. قازىر باسىنا قايعى ورناپ، اكەسى، اناسى، ءىنىسى دۇنيەدەن ءوتىپ، سەڭ سوققان بالىقتاي بوپ قالدى. ءوزى سيرەك جازادى. ونىڭ بولاشاعى زور. بىزدە اۋدارما دەگەن ەڭ باستى ماسەلە عوي.ءبىزدىڭ قازاقستان شەتەل تىلىنە اۋدارعاندا تۇپنۇسقادان اسىپ كەتپەسە، كەم تۇسپەيدى. ءبىزدى اۋدارعاندار كوپ كەمشىلىك جىبەرەدى. مەنىڭ «قارعىن» دەگەن رومانىمدى فرانسۋز تىلىنە اۋدارعان ەكەن. ناۋقانشىلىقپەن اۋدارعان سوڭ با، ناشارلاۋ شىعىپتى. ءتىپتى «تازا فرانسۋز تىلىندە ەمەس» دەيدى. ەندى قايتا اۋدارتقالى جاتىرمىن.
- كەشە عانا سىزگە حابارلاسقاندا ارىستان كەلىپ جاتىرمىن دەدىڭىز. ەلدىڭ جاعدايى قانداي ەكەن؟
- ەلدىڭ جاعدايى قانداي بولۋشى ەدى، بەيبىت كۇندە، تاڭ اتىپ ءشاي ءىشىپ جاتقاندا سوعىستى باسىنان كەشكەن حالىقتىڭ جاعدايى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. بۇل قورعانىس ءمينيسترى ايتقانداي تابيعي اپات ەمەس. بۇل ادام قولىنان جاسالعان اپات. ۇيلەر سالىنىپ جاتىر، جاعداي جاسالىپ جاتىر، ءار وتباسى مۇشەسىنە ءجۇز مىڭنان بەرەتىن بولىپتى. وعان ەندى وكپەم جوق. 17 سەكتورعا ءبولىپ تاستاپ، جاپا-تارماعاي باسپانالارىن قالىپقا كەلتىرۋدە. ارىستا كومەديالىق ماسەلەلەر، قازاقتىڭ جالقاۋلىعى دا تولىپ جاتىر. ءۇيدىڭ زىڭگىتتەي ەركەكتەرى ۇيىقتاپ جاتادى. ۇيلەرىنە اكىم كىرىپ، «ءوز ءۇيىڭ عوي، قاراپ، سويلەسىپ، ازىراق كومەكتەسسەڭ قايتەدى» دەسە سالسا سالسىن، سالماسا قويسىن دەيدى ەكەن.
- ءسوزىڭىز اۋزىڭىزدا، جازۋشى قوعامنان جوق دەگەندە 10 جىل الدا ءجۇرۋ كەرەك دەيدى. قازىر ادامداردىڭ پەيىلى بۇزىلدى ما، الدە قوعام بۇزىلدى ما؟
- ادامداردىڭ پەيىلى تارىلىپ، كەڭ ويلايتىن ادامدار راسىمەن ازايىپ بارا جاتىر. قازىر ەگويزم بەلەڭ العان شاق. جۇرت «قوي نەگە ەگىز تۋدى، مەنىكى نەگە جالقى تۋدى؟» دەپ شىعا كەلەدى. قوعامدا قاناعات جوق. ارينە، ارىستىقتارىمدى ەل الدىندا جاماندايىن دەپ وتىرعان جوقپىن. ارىستا جارىلىس بولعان كۇنى شىمكەنتتەگى ناۋبايحاناسى بار ازامات كەلىنشەگىمەن، 2 مىڭ تاندىردى جاۋىپ، نان تاراتقان ەكەن. ءبىر وتباسىدا 2-3 ادام كەزەكتە تۇرعان. تۋرا دۇكەننەن ساتىپ العان سياقتى، كۇيگەنىڭ ەمەس، دۇرىسىن بەرسەڭدەرشى دەپ، اياعىندا راحمەتىن دە ايتپاي كەتكەن كورىنەدى. كيىم اكەلسە، مىنالار بۇرىن كيىلىپ قويعان عوي، كەرەك ەمەس دەپ لاقتىرعان. اكىم بولسا شىرىلداپ، «نەگە كەسىرلەنەسىڭدەر؟» دەپ ۇرسىسامىز دەيدى. قىسقاسى، ارىستىقتارعا نە ىستەسەڭ دە 100% وكپەلى. ارىسقا قاتىستى اڭگىمە كوپ ەندى. بولار ءىس بولدى. بۇنى ايتقاننان نە پايدا؟ ەندى كىم كىنالى دەگەن سۇراق تۋادى؟ مەنىڭ كۇدىگىم بار. قولدان جاسالۋى ابدەن مۇمكىن. ويتكەنى بۇل سناريادتار قۇر سناريادتار ەمەس. مىس، قورعاسىن، مەتاللدار. باياعىدا پولشالىقتار «وق دارىلەر سەندەر دە بوس جاتىر، بىزگە ساتىڭدار» دەپ كەلىپتى. ءبىز ساتپاپپىز. سول بەكەر-اق بولعان. ساتىپ جىبەرۋى كەرەك ەدى. بۇل ەندى ساتىلعان وق دارىلەردىڭ ورنىن تولتىرۋ ماقساتىندا جارىلعان سىنايلى. نەگە دەسەڭىز، بىرنەشە سنارياد ءبىر ۋاقىتتا ەشقاشان جارىلمايدى. بۇعان سەبەپشى كۇش بار.
- قازاقستان تاۋەلسىزدىك العالى ۇلتتىق مەملەكەت قۇرا الدىق پا؟
- قۇرمادىق. تەك قانا نىشاندارى بار. ۇلتتىق كورىنىستىڭ العاشقىسى ءتىل. «ءوز ەلىندە وتىرعان ەل باسقا ەلدىڭ تىلىندە سويلەسە ول ەلدە بولاشاق جوق» دەگەن ءسوز بار ەكەن. بىزدە ءبارى ورىسشا سويلەيدى. مەن كىممىن؟ قازاقپىن با، ورىسپىن با، نەمىسپىن بە؟ ءالى بەلگىسىز...
- توقاەۆقا قابىلداۋعا بارادى ەكەنسىز، ەڭ الدىمەن قاي ماسەلەنى كوتەرەسىز؟
- ءبىرىنشى، ءتىل ماسەلەسى. ودان كەيىن وتانداستارىمىزدىڭ ماسەلەسى. دەموگرافيامىز دا قۇلدىراپ جاتىر. ەڭ ءبىلىمدى جاستارىمىز دا شەت ەلگە جاپپاي كەتىپ جاتىر. سەبەبى جۇمىس بىزدە جوق. بار بولعانىمەن ءبىلىمسىز ادام باسقارادى. كاسىپكەرلىكپەن اينالىسۋدا ۇلكەن ماسەلە. قانشا كابينەتتىڭ ەسىگىن قاعاسىن. ودان كەيىن جۇمىس ىستەتكىزبەيدى. مەنىڭ ءبىر دوسىم بار ەدى كاسىپ اشقان. «ساناپ تۇرسام 1 كۇندە 17 ادام تەكسەرەدى» دەيدى. سودان كەيىن باعا تۇراقسىز. باعا دەگەن ءورشىپ بارا جاتىر. كەشە نەمەرەم ەسەپتەپ بەرىپ ەدى. ءبىر ۇيدە تۇرۋ ءۇشىن 1 ميلليونداي اقشا كەرەك ەكەن. ءبىر ميلليون الاتىن كىم بار بىزدە؟ سوندا ءبىز قالاي ءومىر سۇرمەكپىز؟ نەگە قىرعىزستان بىزدەن استىق السا دا ناندارى بىزدەن ارزان؟ جانارماي باعاسى نەگە ارزان؟ مىنە، وسى ماسەلەنىڭ ءبارىن پرزەيدەنتكە بارعاندا قوزعايمىن.
- بىزدە بارلىق قازاق قازاقشا سويلەۋ ءۇشىن، ۇلتتىق ساياسات قالىپتاستىرۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى حالىقتىڭ وكىلەتتىلى، سانى جوعارى بولۋ كەرەك.
- بىلەسىز، رۋحاني جاڭعىرۋ دەگەن دۇنيە بىزدە قازىر ۇرانعا اينالىپ بارا جاتىر. بىرەۋ كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرىن وتكىزسە، «رۋحاني جاڭعىرۋ» دەپ قوياتىن بولىپتى. ءبىز بۇل جازۋسىز-اق باياعىدان جاڭعىرىپ كەلگەنبىز. رۋحاني جاڭعىرۋ دەگەن - سانانىڭ جاڭعىرۋى. وسى سەكىلدى مەملەكەت ماسەلەسى وتە كوپ. ۇلتتىق مەملەكەتتى قۇرۋدان ءبىز قورقامىز. قازىر ساناق بويىنشا قازاقتاردىڭ سانى 67 %-ى قۇرايدى. ءبىر وكىنىشتىسى وسى ساندى ءبىز كەيدە تومەندەتىپ كورسەتەمىز. سەبەبى «مونو ەلگە» اينالىپ كەتەمىز بە دەگەن كەۋدەدە ۇرەيىمىز بار. رەسەيگە جالتاقتايمىز.
- جالتاقتاماۋ ءۇشىن حالىق باي بولۋ كەرەك، ءيا؟
- جۇرتتىڭ ءبارى بوي بولۋى قيىن. بىزدە ات توبەلىندەي 10 % عانا حالىق باي. مۇعالىم، دارىگەردىڭ ايلىعى 50-70 مىڭ. شەتەلدەن سيىر اكەپ جاتىرمىز. ونى باعا الماي قىرىلىپ قالۋدا. سوندا ءبىز قالاي بايمىز؟ بىزدە مەملەكەتتىڭ قامىن ويلايتىن مەملەكەتتىك قايراتكەرلەر از. كابينەتتە وتىرىپ، ۇلت بولاشاعى ءۇشىن جۇمىس ىستەپ جاتقانداردى مەن تۇسىنبەيمىن. ولار كادىمگى «ۆاحتەرلەر» سەكىلدى. ولار ۋاقىتشا وتىرعان باستىقتار. جانە ۋاقىتشا وتىرعانىن وزدەرى دە سەزەدى. ۇلت ۇلت بولىپ قالىپتاسۋ ءۇشىن پرەزيدەنتتەن باستاپ قازاقشا سويلەۋ كەرەك. لاۋازىمدى ورىنعا وتىرعىزار الدىندا ەمتيحان الىنۋى كەرەك. اباي اتامىز ايتقانداي «ۇيدەن ۇرگەن يت سەكىلدى» بولۋدى قويۋ كەرەك.
- پرەزيدەنت قازاق، مينيسترلەر قازاق، اتقارۋشى بيلىكتىڭ ءبارى قازاق. سوندا بىزگە قازاقشا سويلەۋگە نە كەدەرگى؟
- بىزدە كەڭەس ۇكىمەتىنەن كەلە جاتقان قۇلدىق سانادان ارىلا الماي كەلەمىز. ودان كەيىن پۋتينگە جالتاقتايمىز. پۋتين دەگەن بارىپ تۇرعان ۇلتشىل. ەندى ولار قيت ەتسە ءبىزدىڭ كەز كەلگەن قالانى الا سالادى. بىزدە پەتروپاۆل، پاۆلودار دايىن تۇر عوي.
- قازاق ۇلت بولىپ قالىپتاسۋ ءۇشىن قاي ۇلتتان ۇلگى الۋ كەرەك دەپ ويلايسىز؟
- ۇلتشىلدىق جاعىنان وزبەكتەن ۇلگى الۋ كەرەك. ولار ەشقاشان جاستارىن بەي-بەرەكەت جىبەرمەيدى. قىز بالالار شەتەل ۇلتىنا تۇرمىسقا شىعىپ بارا جاتسا، وزبەكتەر سەكىلدى 50 مىڭ دوللار سالىق سالۋ كەرەك. جاپوندار دا عىلىم، ءبىلىم دامىپ كەتسە دە ۇلتتىق داستۇرىنەن ايىرىلمادى. ەندەشە نەگە جاپوندىقتاردان ۇلگى الماسقا؟! ولاردىڭ كەلىنشەگى تىزەسىنەن جوعارى ەتەگىن ەشقاشان كوتەرمەيدى. تىپتەن، ءبىزدىڭ قىزدارعا ويپىرمو-و-ۋ، قارا ءناسىلدىنىڭ قۇشاعىنا ەنىپ كەتىپسىن عوي دەسەڭ، «كاكوە تۆوە دەلو، پوشەل وتسيۋدا ستاريك!» دەيدى. بىزدە كوشەدە ءتارتىپ جوق، ۇيدە دە ءتارتىپ جوق، مەملەكەتتە قايدان ءتارتىپ بولسىن! بىزدە ءبارىبىر! كارىس پە، نەمىس پە، بارىنە بىردەي قاراۋعا ءتيىسپىز. ەندى ءوز داستارحانىڭىزعا قاراڭىزشى. نان عانا وزىمىزدەن كەلەدى. بىزدە جەڭىل ونەركاسىپ جوق. تىپتەن قالاداعى قوناق-ءۇي، تويحانالاردىڭ بىرەۋى بىزدىكى ەمەس. ءبىز تەك قوناق جانە جۇمىسشى عانامىز. ءبىز قوجايىن ەمەسپىز. اقتوبەگە بارسام، گاللاندىقتار ءۇي سالىپتى دا، ۇلكەن ەتىپ «امستەردام» دەپ جازىپ قويىپتى. ماعان ءسوز بەرگەندە ءبىزدىڭ مەملەكەتتە شەتەلدىڭ ءتۇرلى قالالارىنىڭ اتى بار، ءتىپتى مىناۋ عيماراتتى اتاي دا الماي وتىرمىن، دەدىم. مەنەن كەيىن ءسوز العان اقۇشتاپ باقتىگەرەەۆا «جاڭا دۋلات اعامىز اتىن اتاۋعا ۇيالىپ ايتا الماي تۇر عوي. قوناق ءۇيدىڭ اتى امستەردام. ءبىزدىڭ ەلدە وزگە ەلدىڭ تىلىندە اتاۋلار اتالاتىن بولسا جانە ول ات بوقاۋىز سوزگە ۇقساسا ءبىز نەگە رۇقسات بەرۋىمىز كەرەك؟ ءبىز نەگە كونپىس حالىقپىز؟» دەدى. راسىمەن ۇلت بولۋ ءۇشىن بىزگە كوپ دۇنيە كەرەك. ەڭ باستىسى قازاققا ءتان ءداستۇرىم، ءتىلىم، ءدىنىم، ءدىلىم بولۋى كەرەك! قازاق بارىنە قابىلەتتى! «مەن قازاقپىن» دەپ دۇرسۇلدەپ سوعىپ تۇرعان جۇرەك بولسا بولعانى.
سۇحباتتاسقان: وڭعار قابدەن
دايىنداعان: اقگۇل ايداربەكوۆا
