30 قىركۇيەك – حالىقارالىق پودكاست كۇنى. قازىر ەلىمىزدە اقپاراتپەن ءبولىسۋ، پىكىر الىسۋدىڭ بۇل ءتاسىلى كەڭىنەن قولدانىلادى. دەسەك تە، وتاندىق مەدياقاۋىم پودكاست تەحنولوگياسىن دۇرىس قولدانىپ ءجۇر مە؟ بۇل سۇراقتارعا 5 جىلدان استام زەرتتەپ، زەردەلەپ جۇرگەن مامان ەلدار قۇدايبەرگەنوۆ جاۋاپ بەردى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.
«30 قىركۇيەك – جاي عانا داتا، بىرنەشە پودكاستەر ءوزارا ويلاسىپ وسى كۇندى تاڭداعان. مەنىڭ ويىم، پودكاست نەمەسە پودكاستينگ كۇنى 11 قاڭتار بولۋى كەرەك. سەبەبى، 2001 جىلى 11 قاڭتاردا دەيۆ ۋاينەر العاش رەت «enclosure» دەگەن تەگى بار RSS ارنانى ينتەرنەتكە جاريالاعان، ول RSS ارنا ارقىلى «Grateful Dead» دەگەن توپتىڭ ءانى تارالعان. بۇل مۋزىكالىق توپ ءوز اندەرىن اۆتورلىق قۇقىقسىز، تەگىن تىڭداپ تاراتۋ ءۇشىن ينتەرنەتكە جاريالاعان. قازىر پودكاست – جاڭاشىلدىق ەمەس، ول 2001 جىلى پايدا بولعان كونتەنتتى تاراتۋعا ارنالعان تەحنولوگيا، ال قازاقستاندا تاراپ جاتقانى مۇلدە بولەك نارسە»، - دەدى ەلدار قۇدايبەرگەنوۆ.
ول سوڭعى 5 جىل بويى پودكاستپەن اينالىسقان، بۇل تاقىرىپقا ارنالعان جەكە تەگىن كۋرسى دا بار، ال قازىر كىتاپ جازىپ جاتىر. ايتۋىنشا، كىتابى دا تەگىن تارالادى.
«قازاقستاندا پودكاستكە ەشقانداي كريتەريسىز، وڭاي قارايتىن سياقتى. ويتكەنى، ءبىزدىڭ مەديانارىقتاعى پودكاست تۋرالى تۇسىنىك الەمدەگى كوزقاراستان مۇلدە بولەك، بىزدە پودكاستى جانر، فورمات دەپ تۇسىنەدى، ياعني جۋرناليستيكانىڭ ءبىر سالاسى دەپ ويلايدى. مەنىڭشە، بۇل - تۇبەگەيلى قاتە تۇسىنىك. پودكاست نەمەسە پودكاستينگتىڭ ەشقانداي جانرعا قاتىسى جوق، ول - اۋديو نەمەسە ۆيدەو جيناعىن ينتەرنەتتە تاراتۋ قۇرالى. پودكاست Bluetooth سياقتى، ونىڭ كومەگىمەن كەز كەلگەن فايلدى جىبەرە الاسىز. فايلداردى تاراتۋ جولى دەسەك تە بولادى»، - دەيدى ول.
ماماننىڭ ايتۋىنشا، ەلىمىزدە پودكاست نەمەسە پودكاستينگ ۇعىمى زاڭمەن بەكىتىلىپ، رەتتەلمەگەن.
«كەز كەلگەن ادام YouTube-تەگى ۆيدەو سۇحباتتى، پىكىرتالاستى نەمەسە WhatsApp-تاعى اۋديوجازبانى پودكاست دەۋى مۇمكىن، بۇل - ءوز ەركى. ال مەنىڭ بۇل دۇنيەلەردىڭ پودكاست ەمەس ەكەنىنە ناقتى دالەلىم بار. اۋديو، ۆيدەو جيناقتى RSS ارقىلى تاراتۋ - پودكاست ەكەنىن دالەلدەي الامىن. ونى دالەلدەيتىن فاكتىلەر، جازبالار مەنىڭ سايتتارىمدا، بلوگىمدا جانە پودكاستارىمدا بار. قازاقستاندا پودكاستىڭ العاشقى تولقىنى 2008-2010 جىلدارى پايدا بولدى. 2017-2018 جىلدارى ودان ءارى دامي باستادى، ال سوڭعى جىلدارى پودكاست ۇعىمى قالىپتاستى. وكىنىشكە قاراي، ەلىمىزدەگى مەديا ماماندار مەن تىڭدارمانداردىڭ كوپشىلىگى پودكاست ۇعىمىن دۇرىس ءتۇسىنىپ جۇرگەن جوق. ارينە، پودكاستى تەك وسىلاي ءتۇسىنۋ كەرەك دەگەن قاتىپ قالعان قاعيدا جوق. كىم قالاي قولدانعىسى كەلەدى، سولاي قولدانادى. بىراق ءبىر نارسەنى ايتقاندا ارعى جاعىندا تيتتەي بولسىن دالەل بولسا بولار ەدى»، - دەيدى مامان.
سونداي-اق سپيكەر 1 سەكۋندتىق پودكاستتىڭ دا بارىن ايتتى، ياعني كەز كەلگەن اۋديوجازبانى، ءتىپتى ءليفتىنىڭ قوزعالىس داۋسى دا پودكاست سانالادى.
«پودكاست جانرعا، فورماتقا ءبولىنىپ شەكتەلمەيدى. مەن پودكاستەرلەرگە سىزدىكى دۇرىس نەمەسە بۇرىس دەپ باعا بەرە المايمىن، بىراق مەنىڭشە پودكاست دەگەن سوڭ ونىڭ RSS ارناسى بولۋى كەرەك. الەم بويىنشا الىپ قاراساق، پودكاستينگ كەرەمەت دامىپ جاتىر جانە بولاشاعى زور. قازاقستاندا پودكاستينگ باعىتىن دامىتۋ ءۇشىن الدىمەن ونىڭ نە ەكەنىن ءتۇسىنىپ العان ءجون، سونداي-اق تىڭدارمانداردى تارتا ءبىلۋ دە قاجەت. مەن پودكاست جاساۋ جولىنىڭ دايىن ۇلگىلەرىن ءبىراز باق-قا ۇسىندىم، بىراق قولداۋ تاپپادى»، - دەيدى ە. قۇدايبەرگەنوۆ.
سونداي-اق اقپارات تاراتۋدىڭ، پىكىر الماسۋدىڭ جانە جالپىعا ورتاق ماسەلەلەردى تالقىلاۋدىڭ قۇرالىنا اينالعان پودكاست تەحنولوگياسىنا قاتىستى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ ۇستانىمىن سۇراعان ەدىك.
«قازىر ينتەرنەت، تەحنولوگيا دامىعان زاماندا ونلاين پلاتفورمالار مەن الەۋمەتتىك مەديا ءداستۇرلى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىمەن بەلسەندى باسەكەلەسەدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءداستۇرلى باق قىزمەتى قولدانىستاعى «ماسس-مەديا تۋرالى» زاڭمەن رەتتەلەدى. ءوز كەزەگىندە، پودكاست، تاعى سول سياقتى ونلاين پلاتفورمالاردىڭ قىزمەتى «ونلاين پلاتفورمالار جانە ونلاين جارناما تۋرالى» زاڭمەن رەتتەلگەن. بۇگىندە باسەكەگە قابىلەتتى باق اقپاراتتى تاراتۋدىڭ كروسس-پلاتفورمالىق باعىتىن بەلسەندى ىلگەرىلەتىپ جاتىر. وسىلايشا، ءىرى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ ءوز پودكاستى بار»، - دەپ ءتۇسىندىردى ۆەدومستۆودان.
