10 تامىزدا قازاقستاندىقتار ءداستۇرلى تۇردە اباي كۇنىن اتاپ وتەدى. قازاقتىڭ ۇلى اقىنى، ويشىلى اباي قۇنانبايۇلىنىڭ تۋعانىنا بۇگىن 179 جىل تولدى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
قازاقتىڭ ۇلى اقىنى، اعارتۋشىسى 1845 جىلى سەمەي وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ابايدىڭ شىعارماشىلىعى مەن تۇلعاسى كۇنى بۇگىنگە دەيىن ۇلتتىق بولمىسىمىزدىڭ سيمۆولى رەتىندە كورىنىس تابادى.
ابايدىڭ شىن ەسىمى – يبراھيم. «اباي» دەگەن ەسىمدى وعان اناسى ۇلجان قويعان. اقىندى ءسوز ونەرىنە ەرتە باۋلىعان اجەسى زەرە. ول نەمەرەسىندە بىلىمگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك پەن قۇشتارلىقتى وياتا الدى.
اقىن تىرىسىندە «مىڭمەن جالعىز الىسقان» تۇلعا. اعارتۋ سالاسىندا ۇلتقا ەڭبەك سىڭىرگەن ويشىل. تەك قايتىس بولعاننان كەيىن بەس جىل وتكەن سوڭ، ونىڭ «قازاق اقىنى يبراھيم قۇنانبايۇلىنىڭ ولەڭدەرى» اتتى شىعارمالار جيناعى جارىق كوردى.
اباي قۇنانبايۇلى 170-كە جۋىق ولەڭنىڭ اۆتورى. سونىمەن قاتار، ورىستىڭ ۇلى اقىندارىنىڭ شىعارمالارىن قازاق تىلىنە اۋدارعان. ەڭ ماڭىزدى ولەڭدەرىن 40 جاسىندا جازا باستادى. اباي قۇنانبايۇلى قازاق ادەبيەتىنە بۇرىن بەلگىسىز جاڭا پوەتيكالىق فورمالاردى ەنگىزدى. قازاق ءتىلىن مەڭگەرۋدىڭ نەگىزگى قاعيدالارىن ۇستانا وتىرىپ، انا ءتىلىنىڭ مۇمكىندىكتەرىن كەڭىنەن قولدانۋعا جاڭا جول اشتى. 1886 جىلعا دەيىن ءوز شىعارمالارىن كوكباي جاناتايۇلى دەگەن اتپەن جازعان. بۇل ادام – ابايدىڭ جاقىن دوسى، ءارى شاكىرتى بولعان. اقىننىڭ ۇلى تۇراعۇل، الاش پارتياسىنىڭ مۇشەلەرى ءاليحان بوكەيحان مەن مىرجاقىپ دۋلاتوۆقا باسپانا بەرگەنى ءۇشىن سوتتالىپ، جەر اۋدارىلعان. ابايدىڭ قۇرمەتىنە اتالعان قالالار قازاقستاندا عانا ەمەس، سونداي-اق، كيەۆتە، تاشكەنتتە، دەليدە، كايردە جانە ءتىپتى بەرليندە بار.
بۇگىنگە دەيىن ۇلى ويشىلدىڭ تۋىندىلارى 60-تان استام تىلگە اۋدارىلعان.
ايتا كەتەيىك، اباي كۇنى ۇكىمەت قاۋلىسىمەن 2020 جىلى – ابايدىڭ 175 جىلدىعىندا بەلگىلەنگەن بولاتىن. سودان بەرى جىل سايىن 10 تامىزدا اتالىپ وتەدى. ال ودان بۇرىن العاشقى اباي كۇنى شاراسى 1968 جىلى اتالىپ وتكەن. سوندا رەسەيدەگى پۋشكين كۇندەرى سياقتى تۇراقتى اتاپ ءوتۋ تۋرالى ايتىلعان. بىرنەشە اتالىپ وتىلگەن بۇرىنعى اباي كۇندەرى كەيىن جەرگىلىكتى شارۋاشىلىق شاراسىمەن بىرگە اتالىپ ءجۇردى دە سوڭىندا ەل العاشقى اباي كۇنىن ۇمىتا باستاعان.
